Ida Noddack
Ida Noddack (Lackhausen, 25 februari 1896 – Bad Neuenahr, 24 september 1978), geboren Ida Eva Tacke[1] was een Duits scheikundige en natuurkundige. In 1934 was ze de eerste die het concept van kernsplitsing opperde, naar aanleiding van experimenten van Enrico Fermi.[2] Samen met haar man Walter Noddack en Otto Berg ontdekte ze in 1925 het element renium.[2]
Biografie bewerken
Haar bachelordiploma en doctoraat ontving Ida Tacke beide van de Technische Universiteit Berlijn in respectievelijk 1919 en 1921.[1] In 1925 werd ze aangesteld als onderzoeker bij de Physikalisch-Technische Reichsanstalt. In het jaar 1926 trouwde ze Werner Noddack.[2] Nadat Hitler aan de macht was gekomen, werden vrouwen ontmoedigd om te werken,[3] en uiteindelijk moest Noddack haar baan opzeggen.[4] In 1956 ging ze werken voor Staatliche Forschungs Institut für Geochemie in Bamberg.[2]
Elementen 43 en 75 bewerken
Samen met Walter Noddack probeerde ze de elementen 43 en 75 te ontdekken, om het periodiek systeem van Mendelejev te complementeren. In 1925 publiceerden ze een artikel, samen met de natuurkundige Otto Berg, over de ontdekking van de twee elementen, die ze renium (atoomnummer 75) en masurium (atoomnummer 43) noemden, naar de rivier de Rijn en de streek Mazurië.[2] Met hulp van specialist Otto Berg gebruikten ze röntgenstralen bij hun vondsten. De ontdekking van renium werd door anderen bevestigd, maar over hun ontdekking van masurium heeft jarenlang veel debat bestaan. Thans wordt aangenomen dat hun meetapparatuur te zwak was om dit te hebben kunnen aantonen. In tegenstelling tot veel anderen die naar de twee ontbrekende elementen zochten, waren Tacke en Noddack er van uitgegaan dat de eigenschappen van de gezochte elementen zouden overeenkomen met elementen die in het periodiek systeem horizontaal (in plaats van verticaal) grensden aan de twee elementen.[2]
Kernsplitsing bewerken
In 1934 publiceerde Fermi een artikel naar aanleiding van neutronbombardementen van uranium. In dit artikel poneerde hij de hypothese dat transurane elementen waren ontstaan. Noddack publiceerde hierop een artikel waarin ze de hypothese van kernsplitsing opperde. Dit werd in de wetenschappelijke wereld nauwelijks serieus genomen. Redenen die hiervoor genoemd worden, zijn haar betwiste claims voor de ontdekking van masurium, het feit dat ze zelf geen experimenten met uranium uitvoerde, en de moeilijkheden die vrouwen in die tijd hadden om gehoord te worden.[5] Uiteindelijk waren het Lise Meitner en Otto Frisch die in 1938 een kernsplitsing theoretisch onderbouwden.[6]
Prijzen bewerken
In 1931 ontving Noddack de Liebig Medaille van de Vereniging van Duitse chemici.[7] Straten zijn naar haar vernoemd in Lackhausen (Wezel), Emden en Ingolstadt: Ida-Noddack-Straße.
Bibliografie bewerken
- Tacke, I. & Holde, D. (1921). Über Anhydride höherer aliphatischer Fettsäuren. Berlijn. Dissertatie. (Over anhydride hogere alifatische vetzuren).
- Tacke, I., Noddack, W. & Berg, O. (1925). Zwei neue Elemente der Mangangruppe: Chemischer Teil. Berlijn. (Twee nieuwe elementen in de Mangaangroep, scheikundige deel)
- Noddack, I. (1934). Über das Element 93. Angewandte Chemie, 47: 653–655. doi: 10.1002/ange.19340473707. (Over het element 93)[8]
- Noddack, I. & Noddack, W. (1933). Das Rhenium. Leipzig: Leopold Foss. (Renium)
- Noddack, W. & Noddack, I. (1937). Aufgaben und Ziele der Geochemie. Freiburger wissenschaftliche Gesellschaft, Hft. 26. Freiburg im Breisgau: H. Speyer, H.F. Schulz. (Taken en doelen van de geochemie)
- Noddack, I. & Noddack W. (1939). Die Häufigkeiten der Schwermetalle in Meerestieren. Arkiv för zoologi, Bd. 32, A, Nr. 4. Stockholm: Almqvist & Wiksell. (de hoeveelheden zware metalen in zeedieren)
- Noddack, I. (1942). Entwicklung und Aufbau der chemischen Wissenschaft. Freiburg i.Br: Schulz.[9] (De ontwikkeling en de structuur van chemische wetenschap)
Noten
|