Het TheaterFestival Vlaanderen

Het TheaterFestival Vlaanderen is een jaarlijks podiumkunstenfestival dat de beste, belangwekkendste of artistiek en maatschappelijk relevantste voorstellingen van het afgelopen seizoen presenteert. Het festival ontvangt werkingssubsidies binnen het Kunstendecreet van de Vlaamse Overheid.[1] Het wordt afwisselend georganiseerd in Antwerpen en Brussel.

Festivalcentrum Het Theaterfestival (Kaaitheater, 2017)

Historiek

bewerken
 
Don Verboven, coördinator 2007-2010
 
Els De Bodt, coördinator, 2011-2014

De organisatie Het TheaterFestival Vlaanderen vzw werd in 1987 opgericht.[2] Het festival zelf werd echter tot en met de editie van 2005 samen met Nederland georganiseerd onder de naam Het Theaterfestival. Sinds 2006 bestaat er een afzonderlijk Nederlands (Het Nederlands Theater Festival, ook bekend als TF-1 of TF, in Amsterdam) en Vlaams luik (Het Theaterfestival), afwisselend in Brussel en Antwerpen). Beide festivals zorgen voor een eigen selectie en wisselen daarvan drie voorstellingen uit. Deze uitwisseling wordt ondersteund door het Vlaams-Nederlands huis deBuren en De Brakke Grond. Het Vlaamse festival heeft voortaan een eigen jury, die evenwel nog steeds zowel naar Vlaamse als Nederlandse voorstellingen kijkt. De editie van 2006 heeft ook een aparte jury die drie kinder- en jeugdproducties selecteerde uit de tien producties die jeugdprogrammatoren van de Vlaamse cultuur- en gemeenschapscentra nomineerden. Michel Price wordt de eerste festivalcoördinator van het Vlaamse Theaterfestival. De traditie van de State of the Union, die aan het begin van elke festivaleditie wordt uitgesproken, blijft behouden.[3]

In 2007 volgde Don Verboven Michel Price op als festivalcoördinator. Hij leidde vier edities en gaf in 2011 de fakkel door aan Els De Bodt.[4] In het voorjaar van 2015 werd Kathleen Treier aangesteld als nieuwe festivaldirecteur. Omwille van haar zwangerschap leidde Hendrik De Smedt (die actief was bij A Two Dogs Compagny en Mette Ingvartsen) de editie van 2015. Vanaf de editie van 2016 nam Kathleen Treier definitief de leiding over.[5] In 2021 volgde Nora Mahammed haar op.[6]

De verschillende festivaldirecties en -jury's legden telkens eigen accenten. Sommige edities van het festival pretendeerden de beste voorstellingen van het voorbije seizoen te tonen. Andere edities focusten eerder op de keuze van een jury die belangwekkende, maatschappelijke relevante voorstellingen wilde tonen om het publiek zo hun kijk op een doorsnede van het podiumkunstenlandschap te bieden.

Circuit X

bewerken
  Zie Circuit X voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In 2011 introduceerde Het Theaterfestival voor het eerst Circuit X. Dit initiatief van LOCUS (steunpunt lokaal cultuurbeleid), VTI (steunpunt voor de podiumkunsten) (later Kunstenpunt) en Het Theaterfestival geeft een nieuwe generatie talentvolle podiumkunstenaars de kans om hun werk te tonen in cultuur- en gemeenschapscentra in heel Vlaanderen. Circuit X is zo een kwaliteitslabel, dat staat voor verrassende voorstellingen van makers die nog niet zo bekend zijn bij het grote publiek.

Randprogramma

bewerken

Naast de festivalselectie biedt Het Theaterfestival ook een randprogramma aan. De samenstelling daarvan verschilt van jaar tot jaar, maar terugkerende elementen zijn zijn debatten, boekpresentaties, nabesprekingen bij voorstellingen, tentoonstellingen, de dagkrant van het festival, Studio Villanella, voorstellingen uit het amateurtheater, een summerschool kunstkritiek en prijsuitreikingen zoals de Vlaamse Cultuurprijs voor Podiumkunsten of de Roel Verniersprijs. De noemer waaronder dit randprogramma wordt aangekondigd wijzigt doorheen de jaren (bv.: parallelprogramma, contextprogramma,...), vaak samen met de komst van een nieuwe festivalcoördinator.

Festivalselectie per editie

bewerken
 
Hans Lenders, jurylid 2006
 
Guy Cassiers, State of the Union 2006

Selectie voor volwassenen

bewerken

Kinder- en jeugdselectie

bewerken

Andere genomineerden:

Producties uit de Nederlandse selectie

bewerken
  • U bent mijn moeder (HETPALEIS)
  • Bagdad blues (Keesen & Co)
  • Van 23 augustus tot en met 1 september 2007 in Brussel.
  • Jury volwassenen: Neske Beks, Hanneke Paauwe en Dirk Verstockt.
  • Kinder- en jeugdtheaterjury: Veerle Anthonis, Tuur Devens, Machteld Geudens, Liv Laveyne, Hans Lenders en Gerhard Verfaillie
  • State of the Union: Bart Meuleman[7]

Selectie voor volwassenen

bewerken

Jeugdtheaterselectie

bewerken

Producties uit de Nederlandse selectie

bewerken
  • Van 22 tot 30 augustus 2008 in Antwerpen (deSingel (festivalcentrum), Monty, Bourla).
  • Jury: Kristof Jonckheere (Buda, Kortrijk), Karlien Vanhoonacker (VRT-journaliste), theatermaker Jur van der Lecq en jurycoördinator en festivaldirecteur Don Verboven (de jury’s voor jeugd- en volwassenenproducties werden dit jaar geïntegreerd).
  • State of the Union: Sidi Larbi Cherkaoui

De Keuze

bewerken

Keuze uit Nederlands Theaterfestival

bewerken
  • Van 27 augustus tot en met 5 september 2009 in Brussel.
  • Jury: Karolien Derwael, Geert Opsomer en Ditte Pelgrom
  • State of the Union: Tim Etchells

De Keuze

bewerken

Keuze uit Nederlands Theaterfestival

bewerken
  • Brandhout. Een irritatie (tg STAN)
  • Amateurs (Nieuw West)
  • The Broken Circle Breakdown feat... - (Compagnie Cecilia)

De Keuze

bewerken

Selectie

bewerken

Circuit X

bewerken

De jury van het Theaterfestival selecteerde vijf podiumvoorstellingen, die gepresenteerd werden tijdens Het Theaterfestival en daarna op tournee gingen langs cultuur- en gemeenschapscentra in Vlaanderen:

Selectie

bewerken

Getoond uit Nederlandse selectie

bewerken
  • BIMBO (Boogaerdt/Vanderschoot)
  • Bloed & Rozen (Toneelhuis)

Circuit X

bewerken

Selectie

bewerken

Selectie uit Nederlands Theater Festival

bewerken
  • mightysociety 10 (Mighty Society)
  • Somedaymyprincewill.com (Trouble Man, Sadettin Kirmiziyüz)

Circuit X

bewerken

Selectie kinderjury

bewerken
  • Tropoi van (Theater FroeFroe)

Selectie

bewerken

Circuit X

bewerken
 
Karolien De Bleser (Compagnie Barbarie)

Selectie

bewerken

Circuit X

bewerken
  • Van 25 augustus tot en met 4 september in Antwerpen
  • Jury: Wouter Hillaert, Liv Laveyne, Marijn Lems, Johan Thielemans, Samme Raeymaekers, Pieter ’t Jonck, Els Van Steenberghe en Karel Vanhaesebrouck
  • State of the Union: Wouter Hillaert
  • State of the Youth: Aurelie Di Marino
  • C’est pas parce que tu t’arrêtes de pédaler que ton vélo va s’arrêter (Forsiti'A)
  • ANECKXANDER (Alexander Vantournhout, Bauke Lievens)
  • UNTIL OUR HEARTS STOP (Meg Stuart, Damaged Goods, Münchner Kammerspiele)
  • De Blinde Dichter (Jan Lauwers, Needcompany)
  • Beckett Boulevard (De Koe)
  • Het Hamiltoncomplex (HETPALEIS, Sontag, Lies Pauwels)
  • Mount Olympus. To glorify the cult of tragedy (Troubleyn, Jan Fabre)
  • Fidelis Fortibus (Circus Ronaldo)
  • Hollandse Luchten III: De Radicalisering van Sadettin K. (Sadettin Kirmiziyüz)
  • Poepsimpel (Compagnie Cecilia)
  • Scheeps-Horeca (Jan Hulst, Kasper Tarenskeen, Frascati Producties)
  • De Meest Zwaarmoedige Voorstelling Ooit (waarvan het hele publiek moet huilen) (Theater Artemis, De Warme Winkel)
  • Borgen (Noord Nederlands Toneel)
  • Kings of War (Toneelgroep Amsterdam)

Circuit X

bewerken

Uit de Nederlandse selectie

bewerken
  • Helpdesk (Wunderbaum)
  • De Man door Europa (Lucas De Man, HZT, Stichting Nieuwe Helden)

In het kader van de Roel Verniersprijs

bewerken
 
Johan Thielemans, jurylid 2015, 2016; juryvoorzitter 2017
  • Van 31 augustus tot en met 10 september in Brussel
  • Jury: Johan Thielemans (voorzitter), Charlotte De Somviele, Wouter Hillaert, Liv Laveyne, Marijn Lems, Pieter T'Jonck, Els Van Steenberghe, Samme Raeymaekers en Karel Vanhaesebrouck
  • State of the Union: Fabrice Murgia
  • State of Youth: Anne Breure

Selectie

bewerken

Circuit X

bewerken

Golden Oldie

bewerken

Onder de noemer Golden Oldie herneemt Het Theaterfestival een belangwekkende voorstelling die langere tijd terug de selectie van het festival haalde. Voor de editie 2017 koos de jury voor Ola Pola Potloodgat (Pascale Platel, BRONKS) uit de selectie van het Nederlands-Vlaamse Theaterfestival van 2002.