Gebruiker:Strudelpopje747/Kladblok

Idee (filosofie)

In de filosofie en in de logica wordt een idee ookwel een cognitief vertegenwoordigend beeld van een bepaald object genoemd. Veel filosofen plaatsen de ideeleer binnen de zijnsleer, daar de capaciteit van het creëren en begrijpen van de betekenis van ideeën als één van de belangrijkste karakterestieken van het mens-zijn beschouwd wordt.

Plato, een van de eerste bekende filosofen die ideeën in detail besprak.

Ethymologie

Idee vindt zijn origine in het Oudgrieks. Ιδέα idee betekende zo iets als: aanblik, uiterlijk, gestalte, soort, begrip. Ιδέα is op zijn beurt afgeleid van het werkwoord ίδεῖν, zien.

Filosofie

Plato

Hoofdartikel: Ideeënleer

Plato was een van de eerste filosofen die diep op het principe van ideeën inging. In diverse dialogen, waaronder Phaedo, Symposium, Staat en Timaeus, beschrijft Plato zijn filosofie betreft ideeënleer. In Phaedo beschrijft Plato de metafysische wereld waarin ideeën zich bevinden. Deze ideeën zijn de oervoermen van hetgeen wij waarnemen. Een stoel kan drie of vier poten hebben, van leer zijn, van stof zijn, draaibaar zijn, etcetera. Toch classificeren we iedere vorm zijnde een stoel.. Plato werd voor deze filosofie sterk beïnvloedt door de wiskunde en met name door Pythagoras. In de wiskunde waren ook de visueel waarneembare getallen en onzichtbare verhoudingen tussen die getallen. Deze zekerheden waren niet zintuiglijk waar te nemen, maar konden louter door het verstand begrepen worden. Dit paste Plato ook toe in zijn Ideeënleer. In het boek Staat legt Plato zijn filosofie uit aan de hand van de Grotallegorie.

René Descartes

René Descartes beschouwde een idee als een beeld of verschijningsvorm, die niet noodzakelijk in het hoofd, maar tussen mensen bestond. In zijn werk Meditaties over de eerste filosofie stelt hij: "enkelen van mijn gedachten zijn als beelden van dingen. Enkel deze gedachten kunnen geclassificeerd worden als ideeën." God was in Descartes' ogen één van hen, net als de geometrie, wiskunde en metaphysica, waar Descartes veel wetenschappelijke studies naar deed. Deze ideeën waren aangeboren, ze waren onafhankelijk van ook maar enige ervaring. Echter, ook bij zintuiglijke waarneming zag Descartes ideeën: kleur, smaak, geur, en dergelijke, worden door ideeën in de hersenen gevormd.