Gebruiker:Spraakverwarring/Militair jargon

Het militair jargon wordt soms ook wel soldatentaal genoemd, hoewel dit natuurlijk geen taal is en het gebruik ervan niet aan de rang van soldaat verbonden is.

Een aantal van de hier genoemde termen is specifiek voor een bepaald krijgsmachtsdeel, dienstvak, onderdeel, regiment of zelfs slechts bekend bij een klein deel van een Defensie onderdeel. Veel termen hieronder genoemd lijken recent bedacht of ontstaan waarbij een lange levensvatbaarheid als twijfelachtig mag worden beschouwd aangezien deze termen allesbehalve wijdverbreid worden gebruikt.

Ook kunnen er woorden voorkomen die enkel ten tijde van de dienstplicht gebruikt werden. Het militaire jargon is altijd beïnvloed door de landstaal van inzetgebieden, zoals de Indonesische talen en het Servo-Kroatisch. Sinds de internationale samenwerking in het kader van Verenigde Naties en NAVO-verband is de voertaal binnen de Nederlandse krijgsmacht veelal Engels. Daardoor worden ook veel uitdrukkingen uit het Engels overgenomen. Door de internationale samenwerking gebeurt dat zelfs bij typisch Britse, Amerikaanse of Australische uitdrukkingen.

Inhoud
  A · B · C · D · E · F · G · H · I · J · K · L · M · N · O · P · Q · R · S · T · U · V · W · X · Y · Z  

0-9

1-tonner
DAF vrachtwagen uit de DAF YA-126 serie
3-tonner
DAF vrachtwagen uit de DAF YA-314 & DAF YA-328 serie
4-tonner
DAF vrachtwagen uit de DAF YA 4440 / 4442 series (kan daadwerkelijk 4 ton aan lading mee nemen , voertuig zelf weegt ongeveer 7 ton)
10-tonner
DAF vrachtwagen uit de DAF YA-2300 serie
.50 cursus
(uitspraak: punt vijftig cursus) Militaire celstraf ("Waar is soldaat Janssen? Die is naar de .50 cursus". Oftewel, zogenaamd naar de cursus voor het machinegeweer Browning .50-inch)

A

Aad Kroaat
Doorsnee (Bosnische) Kroaat
Aal
Aalmoezenier, Geestelijk verzorger vanuit de Rooms-katholieke Kerk
Aardbei
Luchtmobiel getrainde militair (vanwege de rode kleur van de baret)
AAT
Aan- en afvoer Troepen, logistieke dienst van het Nederlandse leger
Achter de wacht
In het verleden bevonden de cellen voor de gestraften zich achter in het wachtgebouw. Om daar te komen moest men eerst de wachtcommandant passeren. Als iemand zich achter de wacht bevond wilde dit dus zeggen dat hij gestraft was met verzwaard of streng arrest. Bij verzwaard arrest gold dit alleen buiten de werkuren zodat de vrije tijd achter de wacht werd doorgebracht. Bij streng arrest bevond men zich ook tijdens werktijd in de cel.
Adjudaris
Adjudant
Admeur, Administrateeg
Een militair werkzaam bij het dienstvak der administratie. Admeur is afgeleid van de militaire afkorting admr in de combinatie met meur van meuren (slapen).
AE
Gewapende elementen
Afdwaling
Verbastering van de Afdeling, waarmee de veld- of rijdende artillerie wordt bedoeld
Afhangen
De uitrusting af doen, tevens synoniem voor bevallen.
Afknijpen
Het proces van ontgroenen
Afniften
Afzien, met name van de kou
Afplakken
Verbinden van verwondingen, naar het met kleine stickers afplakken van schietgaten in ouderwetse houten schietschijven.
AFV
Bewapend vechtvoertuig
Afnokken
Weggaan, vertrekken
AHW
Aanhangwagen
AK47
Avtomat Kalashnikova, geweer uit 1947
AJKKB
Alle Jezus Klein Kut Bootje. Alles tussen een roeiboot en een patrouillevaartuig.
AJOE
Alle Jezus Ouwe Eén. Matroos eerste klas met een respectabele leeftijd.
Al
Kort voor "Dat heb ik al gedaan" of "Dat is al gebeurd"
ALO
Algemene Luitenants Opleiding of Algemeen Leeftijds Ontslag
AMA
Algemeen Militair Arts
Amfibische pendek
Door defensie verstrekte zwemkleding
AMO
Algemene Militaire Opleiding
AMOLAPA
A-motorische lantaarnpaal
AMV
Algemeen Militair Verpleegkundige
ANA, ANA's
 
ANA's in Tarin Kowt
Officieel: Afghan National Army, maar de naam wordt ook gebruikt voor (individuele) Afghaanse militairen.
Anti-lichaam
Iemands lichaam met problematische status
Aoo
Afkorting voor Adjudant-onderofficier
Aooi
Afkorting voor Adjudant-onderofficier instructeur
Apenland
Land met tropisch klimaat
APO
Militair postkantoor (Army Post Office)
Appel(tje)/(ig)
Gebruikt in de context: "Als een appel(tje) zitten kijken", "Appelig kijken" of als zelfstandig naamwoord "Appel". Betekent zoiets als: niet op zitten letten, schaapachtig kijken en dagdromen.
ARV
Bewapend gerobotiseerd militair voertuig of gewapend reperatievoertuig
AT
Arrestatieteam of Antitankbestrijding
AV
Assault Vehicle (aanvalsvoertuig)
AVA-Koeien
Veldartilleristen (AVA=Afdeling Veld Artillerie)
AWOL
Engelse afkorting voor "Absent Without Official Leave" oftewel "Ongeoorloofd Afwezig zonder reden".

B

Baas
De werkgever defensie. Voorbeeld: Hoe lang zit jij al bij de Baas?
Bakkies
Problemen (Indonesisch: 'bagian', probleem. Ook verbasterd tot: 'pakkie-an')
Bakkerskar
Pantservoertuig van het type M577 (Deze term wordt veelal gebruikt bij de Artillerie)
Balen
Ergens genoeg van hebben, zich ergeren of stierlijk vervelen
Ballo
Infanterist
Barang
Uitrusting, door de militair zelf te dragen, ook: bagage (uit het Indonesisch)
Baroe
Nieuweling (uit het Indonesisch)
Baret nat weer
opvouwbare waskom
Bama
Bataljons Matras
BB
Bescherming Bevolking
BBE
Bijzondere Bijstands Eenheid. Regelt b.v. arrestaties en transport van (oorlogs)-misdadigers. (is nu veranderd in UIM; Unit Interventie Mariniers)
BBO
Bestuderen binnenkant oogleden (slapen)
BBT
Beroepsmilitair met een contract voor bepaalde tijd
BBT proof
Militair materiaal dat niet stuk te krijgen is door de BBT'er
BC
Bataljons Commandant. (leidinggevende functie in het leger)
BD, BD'er
BD staat voor Buiten Dienst. Deze toevoeging hebben beroepsmilitairen achter hun rang staan als zij met functioneel leeftijdsontslag zijn. Bijvoorbeeld: Majoor b.d. Jansen. Gezien de hogere leeftijd van deze categorie worden de letters ook uitgelegd als Bijna Dood of Bijna Dement.
Beatrix nikes
Van rijkswege verstrekt sportschoeisel
BEF
Britse landmacht in de Eerste Wereldoorlog
Befje
Halsdoek / onderdeelssjaal
Berenlul
Slaapzak met tenthelft (Oorspronkelijk over de gevechtstas/ransel te dragen)
Besmevt
Iemand die vrijstelling heeft van Sport, Marsen, Exercitie en Velddienst
Betrokkene
Algemene term om een persoon aan te duiden
Bevo
Bevoorrading
Bijnier
Hulpje van de aalmoezenier
Billenwasser
Militair van de Geneeskundige Dienst
BIBU
Binnen Buitenhelm
Bihesposchoeple
Binnenhelm op, sportschoenen aan en pleite
Bila
Bilaminaat (Regenjas)
Bibrozalo
Binnenbroekse zaadlozing
Binnenschipper
aanduiding voor marineman (KM)
Binnenslaper
Militair die doordeweeks op de kazerne overnacht
Bintang
Medaille (uit Maleis: 'ster')
Bipla
Binnenplaats
Blanco
Groene substantie vergelijkbaar met schoensmeer, gebruikt om textiel (pukkel, ransel, dekzeilen enz.) zowel waterdicht te maken als voor camouflage.
Benaming voor militairen met een donkergroene baret. (Met name gebruikt door soldaten van de luchtmobiele brigade over mensen van de "gewone" landmacht.)
Blauwe (de Blauwe) (Blauwe maffia) (Blauwe SS) (Blauwe Khmer, ten tijde van UNTAC)
Marechaussee
Blauwe hap
Indische maaltijd, bij de Marine traditioneel op woensdag
Blauwe jongen
Indische militair
Blikwerk
medailles
BLJ
Bataljon Limburgse Jagers
Bloedblaar
1. Luchtmobiel getrainde militair (vanwege de rode kleur van de baret)
2. Rode vlak, onder het anker, op de baret van een marinier
Bloedgroepplaatje
Persoonlijk herkenningsplaatje, waarop o.a. de bloedgroep vermeld staat. Ook gezegd van Officier van Piket, die te herkennen was aan een groot zilverkleurig embleem voor de borst, dat bij overdrijving deed denken aan het herkenningsplaatje.
Bloembakken
Geruime tijd in formatie staan, vaak als eerbetoon
Bloemetjespak
Camouflagetenue
Bloemkoolformatie (Bloemkolen)
Ongeorganiseerd verplaatsen/door elkaar lopen, zonder enige vorm van exercitie. Door de vorm die de groep militairen aan kan nemen.
Blokkentrekker
Luchtmachtmilitair
Blokletters praten
Langzaam, duidelijk spreken
Boekje pienter of Boekje stiekem slim
Zelfgemaakt zakboekje met handige tips en weetjes[1]
BM
Brigade majoor (rang in het leger)
BOBL
Bij Ons Bij Luchtmobiel (Citaat voor iemand van de luchtmobiele brigade die alles vergelijkt met zijn eenheid)
Boei (je Boei)
je hoofd
Boeren
Praten
Boerennachtgast
matroos die geen zeewacht meeloopt en derhalve de hele nacht kan slapen
BOG
Bataljon onderhoudsgroep
BOL
Nieuwe rekruut die nog geen platte baret heeft. Vroeger vooral als afkorting van oliebol (zie aldaar), met eveneens de betekenis nieuweling.
BOT
Beroepsmilitair met een contract voor onbepaalde tijd
Bokkentuig
Stelsel van draagriemen waaraan uitrusting gedragen kan worden
Bokkeslinger
Marinier
Bolle
niet meer gebruikte kreet voor Nieuwe dienstplichtige, wegens nog vormeloze baret
BOS
Brandstof, olie en smeermiddelen
BRA
Brigadier in het leger
brablu
brandblusser
Boordplaatser (Marine uitdrukking)
Zie binnenslaper
Bosrandmedaille
Landmachtmedaille voor langdurige operationele dienst
Bravo Zulu
Militair sein (betekenis Well Done, wordt gegeven middels een vlaggensein)
BSB, Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten.
Speciale eenheid van KMar bestaande uit arrestatieteam(AT'ers), observatieteam(OT'ers, persoonsbeveiligers(VIP'ers), ook wel Backstreetboys genoemd.
BT
Gevechtstank
NAVO-marinesignaal met betekenis "goed gedaan", wordt ook in marinespreektaal gebruikt
Buks
Geweer (b.v. Diemaco C7)
Bull-pup
Geweer met het handvat vóór het magazijn
 
De Steyr AUG is een Bull-pup
Buma
Bushmaster pantserwielvoertuig
Bunkeren
Munitie in een wapensysteem laden, ook: eten
Bupapo
Burgerpaspoort
Bureauhuzaar
Aanduiding voor een officier die zelf nooit op oefening gaat zoals de legerstaf in Den Haag
Butsmuts
Helm
Butu (spreek uit Boetoe)
Penis

C

Cadi
Cantinedienst. Ook wel een benaming voor de mobiele (burger)verkoper van snacks en frisdrank bij bv. schietbanen.
Caditas
Gasmaskertas, deze werd vaak op oefening gebruikt om snoep in mee te nemen.
CAG
Commander of Air Group: leidinggevende op een vliegdekschip
Calimero
Een uitspraak cq. bevel bij de cavalerie voor "luiken sluiten", vanwege de dop op het hoofd van de tekenfilmfiguur
Camo
Camouflage
Camouflagenetten
Andijvie(stamp)
CAS
Close Air Support (steun vanuit de lucht aan grondtroepen)
CC
Compagnies Commandant
Cdo
Commando (militair), een lid van een speciale eenheid van het leger
CDS
Commandant der Strijdkrachten (hoogste militaire functie in Nederland)
Chinese vrijwilliger
Iemand die aangewezen wordt om een vervelende klus te doen en dus niet democratisch gekozen is
Chinese wacht
Op post gesteld worden zonder vooruitzicht op aflossing (refereert aan wachtdiensten toen de Chinese Muur nog in gebruik was)
Chocoën (komt van Shoko = SHOppen & KOffie halen)
Pleziertochtje maken
CI
Geheime dienst
CIE
Compagnie
Circus Blanco
De bijnaam van een kazerne (Utrecht?) die indertijd (1965) bekend stond om het overdadig gebruik van blanco
Co
Leidinggevende officier in het leger.
COG
Compagnie Onderhoud groep
Colt
Nieuwe naam voor de Diemaco. Na een algehele update zijn alle Diemaco's binnenkort omgebouwd naar Colts.
Conifeer
Luchtmacht term voor een gecamoufleerde landmachter
Corveestreep
Soldaat der eerste klasse. Zie ook jamstreep.
Couveuse-adjudant
Vaandrig. Een militair met het onderscheidingsteken dat ook voor een adjudant wordt gebruikt, met het verschil dat de drager van dit teken in de regel (veel) jonger is, en uiteindelijk na zijn/haar opleiding officier wordt. Ook wel 'adjudant met melktandjes' genoemd. Ook wel bekend als weekendtas (het rangonderscheidingsteken deed denken aan de dopvormige 'pootjes' onder een weekendtas).
Couzytest
Conditietest: 12 minuten hardlopen, opdrukken en sit-ups, ingevoerd door generaal Couzy
CP
Commandopost / conditieproef
CSM
Compagnie Sergeant Majoor, de oudste onderofficier (AOOMARN) van een compagnie mariniers. Bij de Landmacht wordt bij de meeste eenheden de functie vervuld door een sergeant-majoor; hij is dan oudste onderofficier van een compagnie.
CT
Ceremonieel Tenue, kostuum voor ceremonies (bijvoorbeeld Prinsjesdag), zoals het ten tijde van stadhouder Willem III werd gedragen.

D

Dagdier
Sergeant / Wachtmeester van de dag
DAK
Deutsches Afrika Korps
Das Krankenhaus Wartet (Het ziekenhuis wacht)
Over de DKW Munga vanwege de matige remprestaties.
DC
Des Cadets - gedrag dat een cadet waardig is (meestal met ontkenning gebruikt ter afkeuring van gedrag dat niet DC is). 'Ballerige' term die door officieren wordt gebezigd.
Declarerend voorwaarts gaan
Het indienen van declaraties voor gemaakte dienstreizen
Dek
Vloer/grond (niet alleen op een schip; marine-uitdrukking)
Dekken, Dienen, Hulzen Rapen
Andere term voor niet zeuren, maar uitvoeren
Deurbel
Bijnaam voor Adjudant (Landmacht) vanwege het rangonderscheidingsteken (zie ook 'Stip')
De wal opgaan
De kazerne verlaten (mariniersuitdrukking)
DIDO
Defensie Intranet Declaratie Opdrachten, het geautomatiseerde declaratiesysteem van Defensie.
DIDOend voorwaarts gaan, al
Zie Declarerend voorwaarts gaan
Diemaco
het huidige algemene persoonlijk wapen standaard NATO kal 5,56mm in de lange (geweer)-versie de C7, en in de korte (karabijn)-versie de C8. Na een binnenkort gereed te komen update Colt genaamd, naar Colt Canada.
Dienstfiets
Dienstbril
Dienstgeheim
Stamppot. Op sommige kazernes wordt de benaming gebruikt voor alle maaltijden, soms voor gerechten met een samenstelling van onbekende herkomst: broodje kroket = broodje dienstgeheim
Dienstmaten
Kameraden met wie de diensttijd samen is doorgebracht
Dikke boem
Granaatexplosie. "Om 12.43u dikke boem uit westelijke richting."
Dikke Daf
3-tons vrachtwagen DAF YA-328
Dikke nek
Ergens heel erg pissig om worden. "Toen ik hoorde dat hij zijn zaakjes niet op orde had kreeg ik even een dikke nek."
Dikker worden
Ontploffen, exploderen
Dipli
Dienstplichtige
Dixislurper
Vrachtwagen die de dixi (het mobiel chemisch toilet) leeg komt zuigen of de chauffeur ervan
DKWVV'en
Dekken, kruipen, waarnemen, vuurpunt zoeken, vuren. Uit te voeren wanneer men onder vuur komt.
Donkere dierenbos
Dichte bebossing
Douw
Straf, boete. 'Een douw krijgen.'
Driesporentrekker
Tijgerende infanterist. Zie ook Vijf sporen trekken.
Drukker
Militair van wie bekend is dat hij met regelmaat zijn werk ontduikt
DT
Dagelijks tenue (het “nette pak”, ook bekend als 'Dranktenue')
Delta Whiskey
Dikke Wijven (deze kreet wordt voornamelijk gebruikt door 'onze jongens' in Canada)
Dubbele (de Dubbele, dubbeldekker)
Sergeant-Majoor / Opperwachtmeester (Landmacht)

E

ECO
Elementaire commando-opleiding
Eed (de eed doen)
Beëdigd worden als militair
Eenpitter
Sergeant der eerste klasse of Wachtmeester der eerste klasse (Landmacht)
Eens
Verkorting voor als je het ergens mee eens bent
Ekikadewado
Een kind kan de was doen
Endex
Einde oefening (END of EXercise)
Enge dierenbos
Dichte bebossing, zie ook Donkere dierenbos
EOG
Eskadrons Onderhouds Groep
EOV
Electronische OorlogsVoering

F

Faalhaas
Iemand die dingen doet die in de ogen van anderen niet bijzonder doeltreffend zijn
FAE
Fuel Air Explosive
FCS
Future Combat Systems (toekomstige wapensystemen)
FAL
oud uitgefaseerd persoonlijk wapen (7,62mm geweer). Afkorting van Fusil Automatique Léger ('licht automatisch geweer'), een wapen ontwikkeld op NAVO-specificaties door FN Herstal (Luik).
Feb
(Pre)fab, woon/werkcontainer waarmee in uitzendgebied tijdelijke onderkomens worden gebouwd
FEBO
verbastering van BEVO (Bevoorrading), de dienst voor de voedselvoorziening doet. Veldkeuken.
Fietsenmaker
Militair van de Technische Dienst of bij de Marine/Mariniers: filmoperateur
FKKL
Fanfare Korps van de Koninklijke Landmacht (het militaire muziekkorps van de landmacht)
Flipper
insigne van de onderzeedienst
Fluim
Luchtmachter
Foef
Foerier
Foerier, naar de ~ ruiken
Nieuw zijn (bijvoorbeeld kleding)
FOO
Forward Observing Officer (leider van een verkenningsbrigade)
FUBAR
Fucked Up Beyond All Repair, wordt gebruikt om iets te omschrijven dat niet meer goed te maken of te repareren blijkt te zijn. Origineel is Fucked Up Beyond All Recognition en wordt gebruikt om personen aan te duiden die dusdanig verminkt zijn dat ze onherkenbaar zijn geworden.
Freewheelen
Even zoek raken. Op oefening: de omgeving gaan bekijken. Op kazerne: een praatje maken bij de collega's elders op de kazerne. Ook bekend als sociale patrouille.

G

Gamacoka
Gasmaskercontrolekamer. (De term gaskamer was streng verboden in verband met gevoeligheden na de Tweede Wereldoorlog.) Zie ook MOR.
Gamata
Gasmaskertas
Gaswolk / Gasbel
Specialist NBC (= nucleaire, biologische en chemische oorlogvoering)
Gehaktballennet
Het reservenet op de radio (FM9000) waarop vrijuit gesproken kan worden
Geile Ridder
Gele Rijder, medewerker van de 11e Afdeling Rijdende Artillerie
Geiteweitje
Klein oefenterrein, gewoonlijk naast de kazerne gelegen
Geiteland
Land met veel bergachtig gebied (meestal aanduiding voor landen als Bosnië en Afghanistan)
Gemalen water
Douche; Onder het gemalen water staan.
Geneeskrachtige troepen
Geneeskundige troepen
Genezerik
Militair gewondenverzorger, ook: hospik of geneeskrachtig krijger
Gerrit
De zee (Marine uitdr.)
GVT
Gevechtstenue, camouflagepak, zie ook Bloemetjespak
GGW
Groep Geleide Wapens (Nederlandse luchtmachteenheid die opereert met elektronisch gestuurde luchtafweer)
Gillende gympen
Opschieten of hardlopen (zie ook: Hakken-billen)
GLA
Geweer Lange Afstand
Glasbak
YPR-pantservooertuig
Glibber
Luchtmacht jargon voor KMar-militair
GNK
Geneeskundige Dienst
Gods Wapen
Ironische benaming voor Het Wapen der Koninklijke Marechaussee.
Gouden tiet
Onderscheidingsteken voor officier die de Hogere Krijgsschool met goed gevolg heeft doorlopen (ook wel "Gouden zon")
GPC
Groepscommandant
Graspol of Pol
Commando, naar de groene baret
GroBi
Groene Bijbel oftewel het Militair Handboek
Grootjoekel
Grootmajoor (officieel majoor; gebruikt ter onderscheiding van 'sergeant-majoor die eveneens met majoor wordt aangesproken. Dit is alleen bij de luchtmacht, bij de Landmacht is het Sergeant-Majoor)
Gifmengers
Aanduiding voor de koks
Gummienekken
Knikkebollen, bijna in slaap vallen
Guppen
Gevechtsuitputting, rare dingen doen of zien door vermoeidheid
GV
Geestelijke Verzorging
GVA
Grensverleggende activiteiten
GVT
GeVechtsTenue
GWT
GeWonden Transport
Gympy
Een sportinstructeur

H

Haar op de dijk
Vrouw(en) in het zicht
Haarlemmerdijkjes
Moeilijkheden, (rot)geintjes (Marine-uitdrukking)
Hakjes maken
Je melden bij een militaire meerdere om vervolgens op je lazer te krijgen
Hakken-billen
Opschieten of hardlopen (afgeleid van de renbeweging waarbij de hakken de billen raken)
Hamil
Handboek Militair, ook wel de Bijbel genoemd
Handboek Jan
Handboek Soldaat, naar analogie van Jan Soldaat
Harnas
benaming voor het bokkentuig (stelsel van riemen ten behoeve van het ophangen van de uitrusting)
Haspadi's
Hand-en-spandiensten
Hati's
Handige tips
HE
Zwaar explosief (High Explosive)
HEAT
High Explosive Anti-Tank (zware explosieven tegen gepantserde voertuigen)
Helapidaka
Helaas pindakaas
Heldenmoed
Gekleurde muisjes (broodbeleg)
Helitonner
Ander woord voor een Chinook-helikopter (combinatie tussen helikopter en viertonner)
Helo, Heli
Helicopter
Hemelen
Overlijden, ook voor uitrusting die kapot is en niet meer kan worden gerepareerd – "de radio is hemelen" (zie ook FUBAR)
Hemellichaam
Officier bij Koninklijke Landmacht, vanwege de sterren als rangonderscheidingstekens)
Hemelpiloot
Aalmoezenier
Hepla
Herkenningsplaatje, zie ook val-dood-plaatje
Hesco
Draadstalen omhulling, gedicht met textiel en gevuld met grind, zand of puin, in gebruik om verdedigingsmuren rondom militaire compounds te bouwen in het missiegebied
Hiba
Hindernisbaan
H²IDG (H-kwadraat IDG)
Hou Het In De Gaten
HMG
Heavy Machine Gun (zwaar machinegeweer)
HMT
Humanistisch Militair Tehuis
Hobbyclub
Aanduiding voor een hersteleenheid of de Luchtmacht
Homo
Hoofdmotor, de primaire aandrijving van een (marine)schip
Hondenpenning
Herkenningsplaatje
Hoeven
Voeten; door de hoeven gaan: Bukken, op de knieën gaan zitten (van oorsprong cavalerie- jargon)
Hogawidavawa
Hoe gaan wij dat varkentje wassen
Hogere legerleiding
Meestal een negatieve aanduiding voor het stafpersoneel. Wordt vaak gebruikt als er een opdracht gegeven wordt waar men het niet mee eens is. "De hogere legerleiding heeft besloten dat we gaan stekkeren (lopen)"
Hoge vaart spatoes
sportschoenen (zie spatoes)
Hola
Hoofdlamp
Hoofd Opblaaspop
Hoofd Doorlaatpost, KMar medewerker die eindverantwoordelijke is op een doorlaatpost (buitengrens, kan in havens en op vliegvelden)
Horie (kuthorie, een iritante Horie)
"Horizontale" iemand die van een ander krijgsmachtsdeel naar de KMar overstapt (horizontaal instroomt) vaak herkenbaar aan grote praat, meestal over "vroeger" en praten vaak in militair jargon.
Hospik
Militair van de geneeskundige dienst
HOTO'en
(Hand over Take over) overleg plegen met een collega, opdracht overdragen aan collega.
Houten jekker aan hebben
in zijn graf liggen
Houten kaak, Houten bek
pech hebben, mis grijpen
HPG'en
(Hygiëne en Preventieve Gezondheidszorg) wassen, scheren etc.
HUR
Heard Understood Responded, korte term om aan te geven dat iets is verstaan en begrepen
HVT
Handig Voor Thuis. Iets wat ontvreemd kan worden.
HZB
Hou Ze Bezig (tijdens dienstplicht gebruikte uitdrukking, immers: geen oorlog - niets te doen. Soms als HZGB: Hou Ze Godverdomme Bezig)

I

IBO'en
Inspectie binnenkant oogleden (slapen)
IBOB
Persoon die zichzelf belangrijk vindt, "Ik Ben Ook Belangrijk."
IBOLLEN
Inspectie binnenkant oogleden (indutten)
IED
Improvised Explosive Device. Geïmproviseerd explosief. Gemaakt van munitie (bv. granaat, handgranaten etc.) en meestal op afstand tot ontploffing gebracht d.m.v. elektriciteit of telefoonverbinding (bellen naar telefoon op de IED). Ook detonatie door contact.
INFEX
Infanterie Exercitie
IHAM
Verwijzing naar een persoon die laat blijken: "ik heb alles meegemaakt"
IJskast
Einde casus of Kapitein bij de Landmacht (een 3 sterren ijs- of koelkast)
IMO
initiële militaire opleiding
IOT
Initieel Oorlog Traumatoloog
Inblikken
In pantservoertuig instappen
"In de pul fietsen"
Bij iemand in het gevlij komen. Ook: "dat fietst wel in de pul!" = dat bevalt wel!
Inliggen/Inleggen
In je bed/slaapzak gaan liggen.
Inklikken
Tussen de dienst door even op je bed liggen.
Immobiele brigade
leden van het individueel begeleidingspeloton (IBP) zie mutant
Instijgen
In een voertuig instappen
IWAB
Verwijzing naar een persoon die laat blijken: "Ik weet alles beter."

J

Jamstreep
Soldaat eerste klasse. Ook: corveestreep.
Jan Kaas
Marinier (zowel enkel- als meervoud)
Jan Maat
manschappen van de marine
Jarretel Jeep
Daf YA 66 jeep gebaseerd op riemaangedreven DAF 66"
Je komt er wel uit
Je bekijkt het maar, of doe het zelf maar
Jeneverkruis
Officierskruis, onderscheiding voor 15 jaar langdurige dienst als officier
Jekker weer Nat
De oude nylon regenjas 'Jekker Nat Weer' dat dankzij het niet ademende materiaal voor veel transpiratie zorgde
Jodali
Jongste Officier Die Altijd de Lul Is
Jongen
onverklaarbare vermenigvuldiging van materiaal ("De buksen hebben gejongd.")

K

Kachelpijp
Onderzeeboot (vanwege de zwarte kleur)
Kadaver
menselijk lichaam
KaDi
Kantine Dienst
Kajoe
timmerman (uit Indonesisch kajoe=hout)
Kalkemmer
scheldnaam voor marechaussee. De blauwe rand van hun witte binnenhelm gaf aan tot hoever je ze onder water moest houden
Kak
voet oorspr. Indonesisch
KAKO
kaart en kompas
Kanaalkoorts
ziekte die zich openbaart als een schip bijna terug in den Helder is na een lange reis. De symptomen zijn onder andere: Koortsachtig je smokkelwaar nalopen (kan de zwarte bende het vinden?) Al je vieze pendekken (zie pendek) bij elkaar rapen en je weekend tas vullen. (sigaretten en drank onderop daar houdt de douane niet van) Nog even snel de condooms uit je portemonee verwijderen. Buitenlandse knoeten naar Majoor Muntje brengen. Symptomen kunnen zich al openbaren in de golf van Biskaje en kunnen aanhouden tot de Lange Jaap gepasseerd is.
Kapiteuse
vrouwelijke kapitein
Katje
Salaris ( Verbasterd uit Indonesisch: Gaji)
KCT
Korps Commando Troepen
Kebaboe
(Maleis) Ké baboes (Naar de vrouwen) Oorspronkelijk om aan te geven dat het werk er op zat. Tegenwoordig betekent het het omgekeerde. "Op de kebaboes" Ga aan je werk.
Ketelaar (Marine uitdrukking)
Officieel: Iemand die later zijn maaltijd gebruikt, Ook: Iemand die te laat komt
Kees de Bok
Mascotte van het regiment Stoottroepen
Kerstboom
Volbehangen DT
KIA
Killed In Action. Engelse term voor gesneuveld tijdens gevechtshandelingen.
Kikadewado
Kind kan de was doen = makkelijk / goed te doen
Kintikken
Niets te doen hebben
Klapbord
Vijand of tegenstander. Afgeleid van een doelbord op de schietbaan dat neerklapt als het geraakt word.
Klapkut
Opvouwbaar kunststof drinkmokje dat zijn bijnaam ontleent aan de vorm in opgevouwen toestand. Ook bekend als Aasgiermokje
Klari
Populaire term die men zegt als iets ( een opdracht of uitvoering) klaar is
Klebu
Kleffe Burger of Klere Burger
Kleiduif
Militair van de Luchtmobiele Brigade ( Verbastering van Zandhaas). Van zandhaas tot kleiduif ( Infanterist die bij de Luchtmobiele Brigade gaat).
Kleurenschema
"Aan het kleurenschema werken" = in de zon liggen
Klobu
Klotenburger
Klont
Een sukkel. Vaak gebruikt als iemand iets fout doet of iets doms zegt.
KLu
Koninklijke Luchtmacht
Kluchtmacht
Koninklijke Luchtmacht
Klus
Hoofd of ook Kin (Wordt gebruikt in de Marine uitdrukking: "Dan valt je klus op dek" = Dat, van verbazing, je mond zo ver open valt dat je kin de grond raakt.)
Klusbrommer
Elektrisch scheerapparaat
KMA
Koninklijke Militaire Academie
Koninklijke Matennaaiers
Koninklijke Marechaussee (KMar)
KMar
Koninklijke Marechaussee
KMK
Koninklijke Militaire Kapel
KMS
Koninklijke Militaire School
KMT
Katholiek Militair Tehuis
Knagen
Eten (zie ook 'snavelen')
Knatsen
Eten (zie ook 'snavelen')
Knobbel
Artillerie schietkamp bij Oldebroek (bovenop een heuvel, "de knobbel" gelegen)
Knoeren
slapen (op de kazerne)
Koeiekut
Kwartiersmuts van het Korps Rijdende Artillerie (KRA)
Koen Pashtun
Afghaanse middenstander op Kamp Holland.
Koelkast
kapitein (3 sterren)of een pauze gedurende een veldoefening
Komaliwant
benaming voor alle stenen borden, schalen, kopjes, schotels, bestek en overig serviesgoed aan boord van een schip
Konijn
kopieerapparaat, in verband met het snel vermenigvuldigen
Kontverhaal
Onzin
Kontvingeren
Uit je neus vreten terwijl je een opdracht hebt gekregen
Kolenboer
Cavalerist, zo genoemd door hun zwarte baret.
Korporaal-majoor
Korporaal der eerste klasse
Kouwekle
Koudweerkleding
KPU bedrijf
Kleding en Persoonsgebonden Uitrustingbedrijf (met o.a. het Kleedpunt, de Maatkleermakerij en Orthopedisch Schoenmakerij op kamp Soesterberg)
KPU-verstrekt lichaam
Ongetraind of onvoldoende getraind lichaam
Krik krak
Pushups en situps. Populair onder instructeurs tijdens de luchtmobiele opleiding.
Krik krak-tenue
Gevechtslaarzen, gevechtsbroek en T-shirt
Kroepoekjes
Je oorschelpen
Kruipen (in iemands hol kruipen)
Vleien
Kubu
Kutburger
Kuko
Kutkorporaal
Kut (over de kut gaan)
Copuleren
KUT (Kilo Uniform Tango)
Kwalitatief Uitermate Teleurstellend, vooral bij de marine in gebruik ter uiting van frustratie over de kwaliteit van bepaald materieel.
Kutsoppen
Douchen
Kutsoptenue
In je ondergoed en slippers met toilettas
Kuub
Je hoofd
KVV
Kort Verband Vrijwilliger. Toen die categorie nog bestond ook wel Korte Verstand Verbijstering of Kort Verstand Verbijsteraar. Ook Komen, Vangen, Vertrekken naar aanleiding van de premie die men kreeg bij einde dienstverband.
KWG
Kutweer Generator, een formatie wolken die doet vermoeden dat men binnen afzienbare tijd een geduchte hoeveelheid regen (en onweer) te verwerken krijgt.
Kwikballen
Doelloos rondhangen, lummelen
KZK
Kontzakknoopje

L

Laro
Landrover - oud wielvoertuig in jaren '90 vervangen door Mercedes-Benz maar bij marine nog in gebruik
Lawaaicompagnie
Muziekkorps
LB, “Lima Bravo”
Lekker Belangrijk (KL). Aanduiding voor iets wat bepaald niet interessant is of er niet toe doet.
LB
Limited Brains (KLu), aanduiding voor Luchtmacht Bewaking. Ook bekend als Low Budget of Laag Begaafd.
LC
Landing Craft, landingsvaartuig.
LCF
Low Cost Frigate (KM) (officieel= luchtverdedigings- en commandofregat)
LCR
Landing Craft Rubber (Rubberboot met peddels, ook wel condoom met ellebogenstoom)
LCT
Landing Craft Tank, landingsvaartuig.
LEO
Lomp En Onbehouwen, vaak gebruikte bijnaam voor een cavalerist. Ook wel Lomp En Onbenullig.
LEO2
Afkorting voor een Leopard 2 gevechtstank in gebruik bij het wapen der cavalerie
Lem
Citroenlimonade (Gemaakt van Lemonpoeder. Mariniers uitdr.)
Libola
Linker bovenlade
Liboza
Linker bovenzak (van de jas), daar waar zich het Mipapo behoorde te bevinden
Licht
Licht arrest
Lichting verzieken
De eigen lichting afknijpen
Lipapla
Lichte Pantser Plaat
Lichtdebiel
Luchtmobiel. Omdat de ingangseisen enkele malen zijn verlaagd (van MAVO naar VMBO) wegens te weinig aanmeldingen.
Lkol
Luitenant Kolonel
LMB
LuchtMobiele Brigade
LMG
Licht machinegeweer
Loempia
Onhandig dan wel minder intelligent persoon
LOBO
Logistiekboer, luchtmachtjargon voor niet operationeel personeel
Local
Plaatselijke bevolking (in uitzendgebied) of burger
Loho
lompe hond
Loopjepraatje
Walkie Talkie
Loos
Penis (een stuk loos aan een touw is een niet gebruikt uiteinde)
Longroom
Officiersverblijf KM
Low ops
Low Operations; Rustdag in missiegebied
(Vrij van) LSD
(Vrij van) lopende en staande dienst
LPI
Liggende Plafond Inspectie, oftwel een kort slaapje doen (met name na de lunch)
Lua
LUchtdoelArtillerie
Luik
Deur (Marine uitdr.)
Luister uit
Luisteren naar een bericht
Lullenpoetser
Torpedotechnicus bij de marine
Lultalie
Portofoon, ook: handtelemicrofoon
Lulijzer
Microfoon
Lultouwtje
Telefoonlijn, ook bekend als kletstouw
Lupa
LunchPAkket
Luppen
Iemand naaien
LVT
Leuk voor thuis of landingsvoertuig op rupsbanden (Landing Vehicle Tracked)

M

Madiwodo soep
soep op vrijdag van de maandag-, dinsdag-, woensdag- en donderdagsoepen
MAG
FN 7,62mm machinegeweer in gebruik als boordwapen op voertuigen en in transporthelikopters. Afkorting van Mitrailleuse à gaz. Ontwikkeld door FN Herstal (België), voor dezelfde patronen als de FAL, maar dan met patroonbandschakels ertussen.
Majorette
Vrouwelijke majoor
Makan
eten (Maleis)
Mandiën
Douchen (Maleis), KM. Zie ook Gemalen water.
Mats, in de Mats hebben
Iets "over" hebben dat op onrechtmatige wijze in het bezit is gekomen. Zie ook Ritselen, ritselkist
Matennaaier
Iemand die zijn kameraden benadeelt met het doel er zelf beter van te worden, ook militair van de Koninklijke Marechaussee
Meccanodoos
vroeger de Uzi pistoolmitrailleur. Grote mecanodoos = .50, Kleine mecanodoos = MAG of MINIMI
Mes-en-vork cursus
Cursus op Koninklijke Militaire Academie of Koninklijk Instituut voor de Marine, voor vroegere vakofficier/officier uitloop. Men leerde dan zogenaamd met mes en vork te eten.
Messtins
Twee in elkaar passende rechthoekige metalen blikken met elk een inklapbaar handvat. Het was de bedoeling dat uit deze blikken gegeten werd in het veld. Voor soep kon nog de mok gebruikt worden.
MB
Mercedes Benz terreinauto (opvolger van de Laro)
Meurbaal
Slaapzak
Meuren
Slapen, ook wel als zelfstandig naamwoord in combinatie met een aantal dagen om een tijdspannen aan te geven: "Nog vier en een meur." (Nog vier dagen en één nacht slapen tot afzwaaien.)
MFSC
Multi Functionele SmartCard, de chipkaart die toegang geeft tot een defensie complex en waarmee men kan inloggen op diverse plekken op het defensie intranet.
MIA
Missing in Action. Engelse term voor "vermist tijdens gevechtshandelingen".
MI of MID
Militaire inlichtingen dienst
Miep
Algemene term om (jonge) vrouw aan te duiden
Milafko
Militaire afkorting zoals bijvoorbeeld Liboza
Militaire mist
Iets is in de militaire mist; iets is zoek
MINIMI
de huidige lichte mitrailleur (FN 5,56mm mini-mitrailleuse)
Mipapo (indelibozavadebuja)
Militair Paspoort in de linkerbovenzak van de buitenjas (militair paspoort bestaat sinds medio 2000 niet meer, is nu smartcard)
Mist (in de militaire mist zijn)
Spoorloos zijn
MIVD
Militaire Inlichtingen en VeiligheidsDienst.
Miwewi
Midweekse Wip
MLV
Militair Lichamelijke Vaardigheid
MOAB (Massive Ordnance Air Blast)
Mother Of All Bombs (grootste satelliet (GPS) geleide bom in de historie, de GBU-43/B
Model
Perfect, volgens voorschrift
Mokeza, MKZ
Motorkettingzaag
MOR
Masker Oefenruimte, lokaal om gasmasker te testen (voor 1994: gamacoka)
MP
machinepistool of militaire politie
MPS
Met je Pik Spelen, oftewel jezelf vermaken
Mumselen
Plat op je buik liggend je enkels pakken en vervolgens zo voortbewegen
Muntje (Majoor Muntje)
Kashoudend onderofficier (Koninklijke Marine)
Mutant
Geblesseerde
Mutatie
Blessure (officieel: verandering in de vastgelegde organisatie of toestand, dus ook: aantekening hiervan door de onderdeelsarts)
Muur (de)
reling van een schip. Iets over de muur zetten: iets overboord gooien.

N

Naar rechts richten
Iemand corrigeren en de waarheid zeggen. Kan subtiel als bot. Afgeleid van excercitie commando "Naar rechts richten!"
NATO
"No Action Talk Only". Refereert aan de Nederlandse afkorting NAVO en het mogelijke gebrek aan daadkracht.
NATO-matras
Gewillige vrouw met voorkeur voor militairen
NATO-peuk
niet meer gebruikte term voor bijna afgezwaaide dienstplichtige
Natresser
Militair van de Nationale Reserve (Natres)
Nastress
de Natres
Natte hap
oude scheldnaam voor de Nationale Reserve gebaseerd op de hoeveelheid drank die voor, tijdens en na een oefening of bijeenkomst genuttigd werd.
Natte krant
Iemand met een laffe instelling
Natte voeten koord
Onderscheidingskoord (ook "invasiekoord") van het 17 Pantserinfanteriebataljon Garderegiment Prinses Irene, was oorspronkelijk een onderscheidingskoord van degenen van de Prinses Irene Brigade die aan de landing in Normandië hadden deelgenomen
NAVO
Navigatie officier (Marine)
Nawekle
Natweerkleding
NBC
Nucleair biologisch chemisch, No Body Cares ook wel gebruikt bij de nbc compagnie omdat ze bij oefeningen vaak vergeten worden
Nekaf
Jeep van de Nederlandse Kaiser-Frazer Fabrieken
Neukaal
Getrouwde aalmoezenier
Nonex
Geen oefening (NON EXcercise). Om bijvoorbeeld het verschil aan te duiden wanneer er 'echt' iets mis zou gaan bij een rampenoefening. Gaat vooraf aan een bericht indien de inhoud daarvan niet de oefening zelf betreft. vergelijkbaar met "safeguard" bij de vloot en "no play" bij het Korps Mariniers.
Noordergrap
Een militair gerelateerd grapje
Nukubu
Nutteloze Kutburger

O

OA
Ongeoorloofd afwezig
OBL
Officier belast met de leiding
OBOM
Officier Belast met het Optrekken van de Mist (Bij de veldartillerie gebruikte term wanneer een schietoefening wordt vertraagd door slecht zicht)
OCC
Opvolgend Compagnies Commandant
ODOL
Ontzettende dikke ochtend lul, ochtenderectie
Odo's
Oordoppen
OEG
Op Eigen Gelegenheid veel gebruikt tijdens konvooiverplaatsingen als het lang duurt; OEG naar de kazerne
OEI
Ongewenst Eigen Initiatief
OEPS!
Open, Eerlijk, Positief, Sportief
JODADLI
Jongste Officier Die Altijd De Lul Is.
Officiersmatras
Aanduiding voor vrouwelijke militairen van de toenmalige MARVA, Milva en LuVa die er van verdacht werden op een horizontale wijze hun positie te verbeteren door met een (of meerdere) officier(en) het bed te delen.
OKP
Officier van Kazerne Piket. Te herkennen aan de ketting met halve maan vormige, glanzend gepoetste plaat voor z'n borst. Vaak vervangen door een onderofficier als de officieren uitgeput waren.
Oliebol
niet meer gebruikt voor dienstplichtig rekruut
OMAG
Officier Met Arbeiders Gezicht
Omhangen
De uitrusting om doen
Ongegradueerde schepeling
aspirant-officier zonder strepen
Oortjes!
Dringend advies gehoorbescherming te plaatsen
OPC
Opvolgend pelotons commandant
Op je rug staan, of ook
op je oor staan
Slapen.
Operatie Stofwolk
De militairen die het onderdeel (kazerne, basis) snel verlaten om naar huis te gaan
Opper
Marine: opperschipper (adjudant nautische dienst)
Landmacht/marechaussee: opperwachtmeester (sergeant-majoor)
Optoppen
Bijvullen / aanvullen (bijvoorbeeld een veldfles). Ook: 4-tonner weer van geraamte en zeildoek voorzien ("die 4-tonner staat nog kaal. Die moet opgetopt worden").
Ops-vest
'Operations Vest' Engelse term voor het nieuwe 'harnas' ingevoerd in 2005.
Organiseren
Iets op onreglementaire wijze voor elkaar krijgen (zie ook: Ritselen)
OTAS
Organisatie Tabel/Autorisatie Staat: boekwerk waarin vermeld staat uit welk personeel en materieel een eenheid is opgebouwd
OTAS-vriend
Collega. Indien men de persoon in kwestie niet mag: "Van Rijkswege opgedrongen OTAS-vriend"
Ouwe beer
bijna afgezwaaide dienstplichtige wordt niet meer gebruikt
Ouwe poep
Iets of iemand van de oude stempel. Iedereen voor je.
Ouwe stomp
zie Ouwe beer
Over je nek schijten
Overgeven, braken (KM)
Owi
Opperwachtmeester instructeur

P

Paard
Een cavalerist
Paardenvolk
Militairen ingedeeld bij het wapen der cavalerie.
PAINF(BAT)
Pantser Infanterie (Bataljon)
Palen
(broek uit en palen laden) Copuleren
(iemand palen) Iemand een vervelende taak geven
Pantser Helga
Aanduiding voor een potige vrouw (kenau)
Pantserpet
Helm
PAMAN / ABS
Persoonlijke veiligheid waarborgen, Andermans veiligheid waarborgen, Markeren, Alarmeren, Noodzakelijke hulp verlenen / Ademhaling, Bloedingen (stelpen), Botbreuken (zetten), Shock (vookomen) = ZHKH-protocol
Panas
Warm (Maleis)
Passagieren
Uitgaan (Marine)
Pau
Personenauto
PAX
Personel Assigned to Excersise. Algemeen gebruikt om aantallen personen aan te duiden, ook als het niet om oefeningen gaat. De passagierslijsten voor vluchten van de Task Force Uruzgan heetten bijvoorbeeld "PAXlist". Term is vooral in gebruik bij de Luchtmobiele Brigade. Men is dermate gewend aan "oefenen" (excersise), dat de aanduiding in gevechtssituaties en rapporten blijft bestaan.
PC
PelotonsCommandant, de commandant van een peloton, over het algemeen op personeelsgebied
Personeel Container (DAF met daarop een container voor personeel)
Pendek
Onderbroek (Maleis: pendek = kort)
Pennetrekker
oneerbiedige benaming voor een luchtmachter belast met de taak om de veiligheidspennen van de wapensystemen te verwijderen vlak voor de start van een vliegtuig.
PGU
Persoonsgebonden Uitrusting
Pibben
Poepen / plassen in het bos ("ik ga even pibben")
Pieper
Kogel, patroon
Pikapak
Buitenmodel uniform (Mariniers)
Piketboer
Officier van piket
Pinda
Kogel
PIO-schop
Pioniersschop, klein model opvouwbare schop
Piloot
Bestuurder van een voertuig (bijvoorbeeld 4 tonner piloot, bergingspiloot, etc.)
PINO
Potentieel Interessant Neukbaar Object = mooie vrouw/man
Pint
Hekwerk om kazerneterrein.
Pintracer
Illegaal passagieren door over het hek te klimmen
Pissen (Hij is pissen)
Spoorloos zijn
Pisvlek
Iemand die een rot streek heeft uitgehaald
Platgereden kip
Embleem van het voormalige dienstvak Aan-en en Afvoertroepen (een gevleugeld wiel)
Platjes
Schaamluis (zie ook: Zakrat(ten))
Platte pik
Iemand met een platte pik: iemand van het vrouwelijke geslacht.
Plava
Plaatsvervanger, opvolgend commandant
Pleun
Militair van de Koninklijke Landmacht (Marine term)
Plichtige
Dienstplichtig militair in Nederland uitgestorven
Pleisterplakker
Militair van de Geneeskundige Dienst
Plork
Prettig Lichaam Ontzettende Rot Kop = onvriendelijke benaming voor een vrouw die aan die kenmerken voldoet.
Pluba
Plunjebaal
Plug(genneuker)
Militair van de verbindingsdienst.
PoB
Plat op Bed
Plus 1
Ik ook (tel mij ook maar mee)
Poeroet
Warme chocolademelk
POET'Sday
Vrijdag. Uitdrukking overgenomen van Australische troepen in Afghanistan: Piss Off Early, Tomorrow's Saturday. Voor veel Nederlandse eenheden was de vrijdag juist POETSdag, niet onnodig in verband met het vele stof. Voor eenheden die samenwerkten met het Afghaanse leger (ANA) was dit een rustige dag in verband met het vrijdaggebed van de Afghanen.
Pol of pollen
Een commando, dit i.v.m. de groene kleur van de baret.
Polako (aan)
rustig, langzaam (aan) (Servo-Kroatisch)
PoLo
Portiersloge (bij ingang van kazerne
Pompstok
Een lang en mager persoon. Naar de pompstok als reinigingsgereedschap voor een geweerloop.
POR
Permanent Orgasme Reservoir. Uitdrukking van cadetten voor een vaste vriendin, tegenhanger van een TOR
Personeels Ontspannings Ruimte. Ruimte (in gebouw, tent of prefab) die aan de omschrijving voldoet.
Marine: Personeels Ontsmettings Ruimte. Ruimte aan boord waar bij NBC-oorlogsvoering personeel van buiten naar binnen het schip kunnen komen en daarbij ontsmet worden.
Pornolat
Latten op de legeringskamer waar posters (doorgaans van een bepaalde soort) aan opgehangen kunnen worden
Porren
een collega wakker maken
Postbodepak
Het oude gelegenheidstenue
Pruttel
PRTL, Pantser Rups Tegen Luchtdoelen (luchtdoelgeschut, uitgefaseerd 2005)
 
Cheetah PRTL (Pruttel)
Proppen
Je loos (zie loos) na een nacht op de wal spoelen met een antibioticum om niet zuur (zie zuur #2) te worden
PSU
Persoonlijke Standaard Uitrusting. (Persoonlijke Sjouw Uitrusting) = tegenwoordig PGU
Puddingbuks
Mannelijk geslachtsdeel.
Pukkel
Gevechtstas M52, een soort kleine rugtas (uit de bewapening 1995)
Puntbuik
Onderofficier bij de Koninklijke Marine.
Punten en strepen
Doperwten en Wortelen (naar morsealfabet)
Puzzelpak
Camouflagepak
Prins Carnaval
Artillerist van de bereden artillerie (wegens de blauwe kwartiermuts met kwast)
Proppenschieter
Geweer, b.v. C7
PW of POW
Prisoner Of War (Engelse term voor krijgsgevangene)

R

RAAF
Luchtmacht van Australië
RAD
Reichsarbeidsdienst (Duitse arbeidsdienst verplichting in WOII)
RAF
Luchtmacht van Groot-Brittannië
Reboza
Rechter bovenzak (van de jas).
Regelen
Iets regelen is iets voor elkaar krijgen. De manier waarop is van ondergeschikt belang.
Rek
Bed
Rekliggen
Slapen tijdens diensttijd (veelal gepraktiseerd op de KMA)
Rembo
Iemand die in het remedialpeloton zit
Remedial
Peloton waar "gemuteerden" tijdens de opleiding de tijd krijgen om van hun blessures te herstellen
Rempel
Remedial peloton
Repat
Repatriëring van een persoon naar Nederland vanuit missiegebied
Repatkist
Kist gemaakt voor souvenirs en uitrusting bij repatriëring
RD, “Romeo Delta”
Regel dat! (gebiedende wijs)
Reisbureau Beatrix
Voor vervoer van veel personeel worden, via door Defensie gecontracteerde civiele vervoersmaatschappijen, touringcars ingezet.
Richtkruis
Rood kruis met wit achtervlak, om de arm van de hospik of zijkant van een voertuig van de geneeskundige troepen. Plat voor het Rode Kruis.
Rijks Toneel School
Rij- en Tractie School. Hier werden militaire rij-instructeurs en -examinatoren opgeleid, die voor een deel middels "gespeelde" lessen aan elkaar het vak moesten leren.
Ritselen
Iets op onreglementaire wijze voor elkaar krijgen (zie ook: Organiseren en Regelen)
Ritselkist, ritselkast
Opbergplaats voor onregelmentair verkregen goederen. Ook wel "matskist"
RM
Afkorting van Rekening Man, beslissing of betrokkene het vermiste of beschadigde goed (deels) zelf moet betalen.
Robo'en
Röntgen onderzoek
Roger
Begrepen. Uitgesproken als een Engelse naam.
Rolschaats
oud pantservoertuig van het type YPR, zie ook 'Glasbak'
Rotota
”Ronnie Tober Tasje”, kleine ronde goederentas, vernoemd naar het bolle uiterlijk
Rowili
Rood-wit lint, om gebied af te zetten
Roze Maffia
oud voor militaire administratie (vroeger roze embleem-ondergrond)
RR
Afkorting van Rekening Rijk, de beslissing of het vermiste of beschadigde goed (deels) door het Rijk wordt vergoed.
RSAAF
Luchtmacht van Zuid-Afrika
Rubu, Rukbunker
Slaapzak
Rukken (van de pot rukken)
Terechtgewezen worden
Ruksok
Een dienstsok gebruiken om in te masturberen om geen sporen achter te laten
Rups
Defensieverstrekte slaapzak. Ook: kort voor "rupsvoertuig" ("Op de rups"; verplaatsen met een rupsvoertuig)
Rups*
Militair waarvan bekend is dat hij met regelmaat zijn werk ontduikt
Rupsen
Gaan slapen
Rupskut of "de rupskutten"
Benaming voor militairen van het wapen der cavalerie.
RuZa
Rugzak

S

SA
Sturm Abteilung. (Duitse nationalistische knokploeg die de invloed van Hitler moest vergroten)
SAA
Small Arms Ammunition. (munitie voor kleinere vuurwapens zoals pistolen)
Salonofficier
Officier die liever in de officiersmess borrelt, dan zijn tijd te velde doorbrengt. Oorspronkelijk was de kreet alleen voor officieren van het wapen der cavalerie.
SAM
- Surface to Air Missile, rakettype.
SAR
Search And Rescue (reddingsoperaties en/of reddinghelikopter)
SAS
Special Air Service (Britse special forces) of Stapavond Air Surveillance (vanuit de Nederlandse Gevechtsleiding)
SAS
Saturday Afternoon Soldiers (zie Natres)
Schami Bami
Zegt men als iemand iets verkloot heeft en zich moet schamen
Scharap
Schaderapport
Scharap Man
Schaderapport waarbij de kosten op de verantwoordelijke persoon verhaald worden
Schilderen
Wachtlopen
Schoftenboek
Schrift waar men zich in moest schrijven als men sex heeft gehad. ( KM aan boord schepen in het buitenland, niet meer in gebruik)
Sectie Stiekem
Militaire Inlichtingendienst
Safeguard
Term Koninklijke Marine; wanneer er zich een daadwerkelijk incident voordoet, dat geen oefening is
Schrijver (zie ook "Toelis")
een militair van de Logistieke Dienst Administratie (Koninklijke Marine)
SEAL
Sea, Air, Landteams. Speciale eenheden van de V.S. die onder gebracht zijn bij de marine
SJEES
bijnaam die aan- en afvoertroepen in Seedorf gaven aan de Marechaussees van 103 Eskadron die hen begeleidde op motor of met vtg en om hun pakket heensjeesden tijdens begeleidingen.

Zo ook Veeg-Sjees, de Marechaussee die met de veegploeg achter het konvooi aanreed om kapotte vtg'en op te vegen en weg te slepen.

SJORS
SJagerijnige Oude Rot Stip (adjudant)
SLA
Schutter Lange Afstand
Slaza
Slaapzak
Slecht gesjorde plunjebaal
dikke vrouw in te kleine kleding (marine)
Sleutel Algemeen
Groot lomp stuk gereedschap (betonschaar) wat wordt gebruikt wanneer men de sleutels van een hangslot kwijt is
Slijmkoord
rode erekoord dat bij de landmacht aan linker schouder gedragen wordt. kan om vele redenen door commandant worden toegekend.
Sloep naar de wal
(Bus- of truckvervoer van kazerne naar het station (Marine uitdr.)
De Smurfen
De Koninklijke Marechaussee. Vaak wordt het intro van de smurfen gefloten wanneer er KMar voorbij komt. Blauwe kleding van de KMar.
SMA
Sergeant-Majoor Administratie
Smatten, Smatter
Deelnemen (deelnemer) aan aangepaste sport op advies van het SMAT (Sport Medisch Advies Team), gericht op herstel of revalidatie. Het SMAT bestaat uit een arts en/of fysiotherapeut en een of meer sportinstructeurs.
SmaCa
Zie SmartCard
SmartCard
Militaire ID kaart kwam in de jaren 90 in plaats van militair paspoort
SMEV
Vrijstelling van Sporten, Marsen, Exercitie en Velddienst. In zinsverband: klote. Voorbeeld: Smevtank = klote tank. Smevzooi = klotezooi enzv.
Smeffer
Iemand die SMEV heeft
SNAFU
Situation Normal; All Fucked Up
Snoksok
Een dienstsok die gebruikt wordt om in te masturberen
SMIEG
mutatie "vrij van SMIEG" is een vrijstelling voor Sport, Marsen, Infanterie Exercitie en Geweerexercitie (KM)
Snavelen
Eten (ook wel "knagen')
Spobilo
spontane binnenloper. Iemand die zonder afspraak voor een gesprek komt
Sobat
dienstmaat (Maleis: 'vriend')
Soebatten
ergens om zeuren (Maleis)
Sokkenteller
Militair van dienstvak Intendance (is nu samen met Bevoorrading en Transport), foerier
SOS
Save our Souls
Streeploze Oude Stomp (afgezwaaid als soldaat)
Spatoes
Schoenen (verbasterd uit Indonesisch: Sepatu)
Spichtig
Argwanend, bang, extreem oplettend
Spijkerbroek
Iemand die vanuit burgermaatschappij de opleiding in gaat voor militair.
Sportspier
Sportinstructeur
Spozalo
Spontane zaadlozing
Spuitpoep
Diarree (KM)
SS
Schutzstaffel (door Heinrich Himler opgerichte eenheid die de invloed van Hitler moest vergroten en tegenstanders onschadelijk moest maken)
Staand vrije hand
Iets zonder voorbereiding ter plekke uitvoeren (oorspronkelijk een schiethouding)
Stiertje
Cadet van de Koninklijke Militaire Academie tijdens ontgroenen
Stekkeren
Flink stuk lopen
Stekkerdoos
vrouwelijke verbindelaar
Sterrenslag
Een groep hoge officieren
Stip
Adjudant (ook wel: Deurbel) Beide zijn omschrijving voor het kl-onderscheidingsteken van de adjudant.
Stadema
Standaard op de man
Stadsbus met dakaandrijving
Chinook-helikopter, zo genoemd door zijn vorm en vermogen om personeel te vervoeren.
Stompen, Stoempen
Een zwaar fysieke prestatie leveren, bijv een zware lange mars met veel uitrusting
Strietsen
Pikken, jatten
Strootje
Sigaret of Shagje (Marine/Mariniers)
Stokubu
Stomme kut burger
Stuk
Vuurmond

T

Takeldoos of takelfiets
Takelwagen (bijv DAF YA-616 of DAF YBZ-3300)
Tampat
Bed (KM, uit Indonesisch)
Tampatten
Slapen (eigenlijk: liggen op de tampat, slaapmat (uit Indonesisch))
Tankboer, tankslet
Militair van de cavalerie. Cavaleristen onderling zeiden ook wel Centurionslet, AMX-slet, e.d., afhankelijk van het type tank van het onderdeel waar de ander toe behoorde.
Taris
Marine militair van de Logistieke dienst (administratie)
Teletekst
Wanneer de ogen op 'teletekst' staan, dan heb je moeite met het open houden van de ogen
Tempeltechniek
Geestelijke vorming
Terreinscheur
Afkalving van de bodem op een helling in het terrein, ontstaan door erosie en meestal begroeid met struikgewas
Terp (spreek uit "turp")
In elk geval binnen ISAF gebruikte aanduiding voor tolk (interpreter)
Thunderbird
Militair van het korps rijdende artillerie, door de enigszins gelijkende mutsjes.
Tidoeren
Slapen (uit Indonesisch)
Tijgeren
Op je buik liggend verplaatsen
Tinus Plotseling
Spotnaam voor iemand die bij exercitie vaak net te laat of verkeerd reageert
TMD
Toch maar doen. Iets wat je al gedaan had nog een keer doen
Tor
Marinier
TOR
Tijdelijk Orgasme Reservoir. Uitdrukking van cadetten voor een scharreltje, tegenhanger van een POR
Torpedo
Schuin gedraaid shagje (Marine/Mariniers)
Toolset
Vrachtauto gevuld met gereedschap en onderdelen voor de hersteleenheden te velde
Toelis
een militair van de Logistieke Dienst Administratie (Koninklijke Marine, Indonesisch Tulis=schrijven)
Tonner
een viertonner voor het vervoer van spullen en personeel.
Trappelzak
Pilotenuniform
Trouwpak
Benaming voor Tenue 6 of Barathea (of KL/KLu/KMar: Dagelijks Tenue), waarin niet zelden wordt getrouwd.
Truddy
Een buddypaar bestaande uit drie man. Dit komt vaak voor tijdens initiële opleidingen als een groep uit een oneven aantal bestaat.(bijvoorbeeld 13 pax)
TUFLA
Thunderflash oefengranaat
Tuinhek
Rangonderscheidingsteken van een generaal
Truttenschudder (met jarretel aandrijving)
DAF YA-66
Two can rule
niet meer dan 2 alcoholhoudende drankjes per dag

U

U-Boot
Unterseeboot, Duitse term voor een duikboot
US
Unservicable: Kapot, defect
UPG
Uit Positie Geluld
UPH
Uit Pure Hufterigheid
Uiensnijder
Ander woord voor Helikopter (Koninklijke Marine)
Uitkeuren
Geneeskundig onderzoek voor dienstverlaters
Uit de lijn zijn.
voor iemand die zich niet weet te gedragen. (Uit het (en) Way out of line, Mariniers uitdr.).
Uit de verbinding zijn
even niet bereikbaar zijn.
Uit de voeding geknald worden.
Doodgeschoten worden. van de lijst geschrapt worden.
Uitknijpen
Ergens onderuit komen, een handeling niet verrichten
UXB
Unexploded bomb (bom die niet is afgegaan)
UZI
oud uitgefaseerd persoonlijk wapen (9 mm pistoolmitrailleur van oorspronkelijk Israëlische makelij)

V

Vaan
Vaandrig
Val dood-plaatje
Metalen herkenningsplaatje om de nek gedragen
Van de Loempoer
Homoseksueel
Vast vuren
Stop met vuren
Vast Werken
Einde werktijd
VAU
Vracht AUto
Veenflikker
voddenbaal "Je ziet er uit als een veenflikker"
Veld artiest
Iemand van de Veld Artillerie
Verbanddoos
Vrouwelijke militair van de Geneeskundige Dienst
Verbindelaar
Militair van de verbindingsdienst
Vers(e)
Nieuwe
Vetsmelter
Kok
Vetpul
Machinekamer op marineschip
Vette bek halen
patat of snacks eten
Vijf sporen trekken
Tijgeren (plat op je buik voortkruipen, "pik in het zand").
Vink
wingembleem voor vlieger, waarnemer of parachutist
Visser
Marineman
Visstick
Marinier
VLAM
Vlootaalmoezenier
VLOP
Vlootpredikant
Vlootbaal of vlootboer
Marineman
Volksdansen
Exerceren in groot verband als bij een medaille-uitreiking, beëdiging etc.
Voordeel Schutter
Dat is mats, daar heb je geluk mee
Vonkentrekker, Vonkenboer
Militair van de verbindingsdienst,
VRA
Verzoek/Rapport/Aanvraag (formulier)
VRA-tje Lichaamsdeel
Een lichaamsdeel kwijt zijn (met een VRA doet men v.w.b. materiaal rapport van vermissing)
Vreetschuur
Kantine, eetzaal
Vreetmolens / vreetstenen
Tanden, gebit
Vrij van LSD
vrij van Lopende en staande diensten
Vupo
Vuurpositie
Vuwapo
Vuilwaterpomp (105)
VV(N)OV
Vakantieverlof (niet) op verzoek

W

WaBev
Waarschuwings Bevel
Wabapi
Wasbak pisser (persoon die 's nachts in de wasbak pist omdat hij geen zin heeft om naar de WC te lopen , KM)
WaBuPa
KL-term voor WAzig BUrger PAk, aanduiding voor civiele kleding
Wacht (Achter de wacht gaan)
In arrest gaan
Wahiba
Waterhindernisbaan (mariniers)
Wal
Mariniersuitdrukking voor: alles buiten de kazerne. (bijv: Ik ga uit = ik ga de wal op)
Walslaper
Marineman of Marinier die niet in de kazerne overnacht
Walibi
Vrachtauto met personeelsvervoermodule, dus voorzien van zitbanken. (YAP)
Wapenpeuk
Beheerder wapenkamer
Wasbak (wasbak geven, wasbak speciaal)
Ontgroenen
Wavasti
Watervaste stift
WaWa
WaterWagen (KL), aanhangwagen met watertank
WaWaWa
Warm Water Wagen (zie WaWa)
Wepje
Niet meer in gebruik zijnde 1 tons vrachtwagen DAF YA-126 (WEP, van "weaponcarier". zie ook: 1 tonner).
Weekend warrior
Zie natres
Weekendtas
vaandrig (het rangonderschedingsteken deed denken aan de dopvormige 'pootjes' onder een weekendtas).
Westfront
Staf in Den Haag
Wilco
Engels: "Will comply". opdracht begrepen en wordt uitgevoerd.
Willem
De zee
Wiskundig centrum
eufemisme voor het kantoor van de MARID (marine inlichtingen dienst)
WLS
Afkorting voor een Wissellaad systeem (gebruikt voor de nieuwe Scania vrachtwagens)
Wmr of Wmr1
Afkorting voor Wachtmeester (der eerste klas). Gebruikt bij de cavalerie (tankers & verkenners) en de Lua en de KMar.
Wobro
Worstenbroodje
Wolletje
Een speciale, uniforme manier van dekens vouwen. Bed, slaapplaats, KM wollen deken
Worst-kaas
Verbastering voor "Worst Case Scenario"
WST
Wapen Systeem Technicus. Vaak ook componentenwisselaar genoemd.

Y

YAD
Vrachtwagen Algemene Dienst, 4-ton
YAJ
Vrachtwagen vervoer jerrycans
YAK
Vrachtwagen met laadkraan
YAP
Vrachtwagen Algemeen Personeel ('Walibi')
YAZ
Vrachtwagen-trekker, zeswiel t.b.v. opleggers
YCD
Vrachtwagen Container Drager
Yellow
Dat lijkt me yellow: dat lijkt me sterk
Ypert
YPR (oud pantserrupsvoertuig, ook wel 'glasbak' of 'rolschaats')
YPR
oud Pantser rupsvoertuig 10-15 ton, ook wel Yper
YWZ
Vrachtwagen met wissellaadsysteem (ook wel: 'drops')

Z

Zaaddodend
Saai (die speech was zaaddodend)
Zaadexpress

(Uit dienstplichttijdperk) De vrijdagtrein die de militairen weer naar huis brachten die de hele week droog stonden.

ZACV
Zelfstandig, Actief, Creatief, Verantwoordelijkheidsbewust. Spreek uit: zakvee. Veel gebruikte term binnen en eigen gemaakt door onderofficierskorps
Zala
Zaklamp
Zakrat(ten)
Schaamluis (zie ook: Platjes)
Zandhaas
Infanterist
Zau
Ziekenauto
Ziekenpa/ziekenma
ziekenverpleeger/ster van de LDGD, tegenwoordig meestal AMV'ers
Zendamateur
Militair van de Verbindingsdienst
ZHKH
Zelfhulp kameradenhulp (militaire EHBO). Ook wel spottend 'ZiekenHuis KerkHof' genoemd.[2]
ZHKM
Zelfhulp kameradenmoord (cynische verbastering van ZHKH)
Ziba
Zichtbaar
ZMEBO (Zmebo-en)
Zeiken Met Een Baret Op
Zuur
In de problemen
Zuur (#2)
Met een geslachtsziekte. "Pas op die persoon is zuur"
Zwaar
Streng arrest
Zwapapla[bron?]
Zware Pantser Plaat
Zweetkip[bron?]
vrouwelijke sportinstructeur
Zweetlepel
pionierschop