Gebruiker:Rianvl/Kladblok

’’’Kambo’’’, ook bekend onder de naam ’’sapo’’, is een gevaarlijke stof die wordt gebruikt om het lichaam te ontgiften. Kambo is het gif dat wordt afgescheiden door de [Phyllomedusa bicolor|Phyllomedusa]], een boomkikker uit het Amazoneregenwoud. Het gebruik van dit gif door mensen kan resulteren in een verlaagde [[bloeddruk]], [[misselijkheid]], [[braken|Braken (lichaamsfunctie)]] en [[diarree]]. Het gebruik kan ook leiden tot hevige pijn en overlijden. Inheemse volken in het Amazonegebied gebruiken kambo als geneesmiddel. Maar ook in de Westerse wereld, waaronder Nederland, wordt kambo toegepast als alternatieve behandeling. Bij het gebruik wordt een stuk huid van de arm of het been verbrand en wordt de stof aangebracht op de verbrande huid. Voorstanders van het gebruik stellen dat kambo helpt bij uiteenlopende ziekten en verwondingen, maar er is geen [[wetenschappelijk bewijs]] dat deze behandeling effectief is.

==Oorsprong==

Kambo wordt traditioneel toegepast door inheemse volken in het Amazoneregenwoud, zoals de [[Mayoruna|Lijst van Midden- en Zuid-Amerikaanse indianen]] en de Amahuaca.<ref>Daly, J. W.; Caceres, J.; Moni, R. W.; Gusovsky, F.; Moos, M.; Seamon, K. B.; Milton, K.; Myers, C. W. (1992). "Frog secretions and hunting magic in the upper Amazon: identification of a peptide that interacts with an adenosine receptor". Proceedings of the National Academy of Sciences. 89 (22): 10960–10963. doi:10.1073/pnas.89.22.10960. ISSN 0027-8424</ref>

Traditionele behandelaars stellen dat het middel de vruchtbaarheid ondersteunt, het lichaam en de geest reinigt, kracht geeft en geluk brengt tijdens de jacht.<ref>Silva, Francisco Vaniclei Araújo da; Monteiro, Wuelton Marcelo; Bernarde, Paulo Sérgio (2019). ""Kambô" frog (Phyllomedusa bicolor): use in folk medicine and potential health risks". Revista da Sociedade Brasileira de Medicina Tropical. 52 (0). doi:10.1590/0037-8682-0467-2018. ISSN 1678-9849</ref> Kambo wordt ook gebruikt om boze geesten te verdrijven en als [[abortusmiddel|abortus]]

Ook in stedelijke gebieden in Brazilië wordt kambo toegepast, maar buiten Zuid-Amerika is kambo pas sinds kort populier als alternatieve behandeling.<ref>MAZONIAN FROG POISON AS A CONTROVERSIAL ALTERNATIVE MEDICINE". SBS. Archived from the original on 27 November 2019. Retrieved 15 December 2019.</ref>

==De ceremonie==

Aan een kambo-ceremonie nemen minimaal twee personen deel, de behandelaar en de deelnemer. Als er meerdere deelnemers zijn, wordt soms gesproken van een kambo-cirkel. De deelnemers wordt gevraagd veel water, een handdoek en een emmer mee te brengen. {{R|SBSnov2019}} Vaak liggen er yoga-matten op de vloer van de behandelruimte en wordt er veel wierook gebruikt.{{R|SBSnov2019}}

Het gif voor de ceremonie wordt verzameld door een boomkikker van de soort [[Phyllomedusa bicolor|Phyllomedusa]] te vangen. De ledematen van de kikker worden gestrekt en vastgebonden aan vier stokjes in de grond. Het dier raakt hierdoor dermate gestresst dat zijn huid ter verdediging giftige [[peptiden|peptide]] afscheidt. {{R|ABCnewsmarch2017}} Het gif wordt van de huid geschraapt, waarna de boomkikker vaak wordt vrijgelaten. Het verzamelde gif wordt gedroogd.

Tijdens de ceremonie verbrandt de behandelaar met een gloeiende stok of tak meerdere keren een deel van de huid van de deelnemer, vaak de bovenarm of het been.{{R|ABCnewsmarch2017}} Vervolgens wordt het gif, vermengd met speeksel of water, op de verbrande huid gesmeerd. Na ongeveer vijftien seconden treden de effecten op. {{R|ABCnewsmarch2017}}Vaak daalt de bloeddruk en ervaart de deelnemer pijn, misselijkheid, beven, en heftig braken. Ook komt het voor dat de luchtwegen opzwellen, dat de deelnemer flauwvalt of dat die plotseling diarree krijgt.{{R|SBSnov2019}}{{R|TheAgeapril2019}} Als de ceremonie plaatsvindt in een groep of cirkel, worden de deelnemers aangemoedigd om ’’viva’’ te roepen wanneer een van hen in zijn emmer braakt. De effecten trekken doorgaans na twintig tot zestig minuten weg, waarna de deelnemer opluchting ervaart.{{R|ABCNewssept2018}}

===Claims===

Gebruikers en behandeling beweren dat kambo een wijde variatie aan resultaten heeft, waaronder:

• Energie verhogen{{R|ABCNewssept2018}}

• Mentale helderheid verbeteren{{R|ABCNewssept2018}}

• Behandeling van [[verslaving]]{{R|ABCNewssept2018}}

• Behandeling van [[stemmingsstoornis]]{{R|SBSnov2019-2}}

• Verbeterde vruchtbaarheid{{R|SBSnov2019}}

• Verlaging van koorts{{R|SBSnov2019}}

• Verdrijven van negatieve energie{{R|SBSnov2019}}

• Verlichting bij [[chronisiche pijn]]{{R|SBSnov2019}}

• Stimuleren van lichamelijke kracht{{R|MontrealGazettesept2019}}

• Reiniging van lichaam en ziel{{R|MontrealGazettesept2019}}

Er is geen wetenschappelijk basis bekend voor deze beweringen.{{R|TheAgeapril2019}}{{R|SBSnov2019-2}}{{R|SydneyMorningHeraldmay2019}}

===Wetenschap===

De kikker scheidt een aantal peptiden uit, die verschillende effecten hebben. De peptiden worden snel opgenomen in de bloedsomloop wanneer het gif is aangebracht op beschadigde huid. De peptiden veroorzaken onder meer misselijkheid en braken, incontinentie, pijn, duizeligheid, een verhoogde hartslag, lage bloeddruk en euforie. De peptiden van de kikkersoort ’’Phyllomedusa bicolor’’ hebben een werking die vergelijkbaar  is met opiumachtige stoffen.{{r|Byard2019}} {{R|BraveBruins2014}}. Ook zijn bijwerkingen bekend als psychosen, verwarring, geheugenverlies en nierschade. {{r|Byard2019}}

===Slachtoffers===

Natasha Lechner overleed in maart 2019 tijdens het gebruik van kambo aan een hartaanval.{{R|SBSnov2019}} Twee andere sterfgevallen, in Italië en Brazilië, zijn in verband gebracht met kambo.{{r|SilvaMonteiro2019}}

===Kritiek===

In een artikel in het dagblad Sidney Morning Herald zei Kim Jenkins van de beroepsvereniging Royal Australian and New Zealand College of Psychiatrists dat “mensen met een psychische stoornis om verschillende redenen een kwetsbare groep zijn. Als je je erg angstig of depressief voelt … ben je vanzelf (kambo komt niet ter sprake)

Martin Williams, een postdoctoraal farmaceutisch onderzoeker aan de Australische Monash University, stelt dat kambo in het lichaam wordt opgenomen via het lymphatisch systeem wanneer het op verbrande huid van armen of benen wordt aangebracht. Kambo wordt echter ook steeds vaker op de borst aangebracht, waar zich een chakra zou bevinden. In dat geval is het volgen Williams mogelijk dat het middel snel wordt opgenomen via de bloedstroom/bloedbaan en een hartstilstand zou kunnen veroorzaken.{{R|ABCNewsmarch2019}}

Ook zei Williams dat er geen bewijs is voor de vermeende geneeskrachtige werking van kambo, terwijl de lichamelijke effecten, zoals diarree en braken, vanuit de wetenschap wel verklaarbaar zijn. Hij verwees naar het placebo-effect van alternatieve behandelingen zoals kambo, en zei dat mensen zich mogelijk gemotiveerd voelen om beter te worden. “Die motivatie op zich heeft een sterk effect op mensen”, zei hij in 2018 in een artikel van de Australian Broadcasting Corporation.{{R|ABCNewssept2018}}