Gebruiker:Rens ten Hagen/Bouwproces

Mijn eigen bijdragen Hier staan al mijn bijdragen. Soms alleen de verwijzing, soms ook lappen tekst ter voorbereiding.

Het bouwen van een...

Het Bouwproces[1][2][3] is in Nederland het proces dat zich voltrekt ten behoeve van de realisatie van een gebouw of bouwwerk van algemene of bijzondere aard.

Fasering bewerken

Het (standaard) bouwproces krijgt overwegend vorm in een standaard aantal herkenbare fases. In deze fases spelen zich globaal de volgende zaken af:

  • De Initiatieffase is de fase waarin de bouwvraag ontstaat en wordt uitgesproken en uitgewerkt. Het resultaat van de fase is een concrete bouwvraag met aantallen en eenheden van de opdrachtgever.
  • De Uitwerkingsfase is de fases waarin de bouwvraag wordt omgezet in een concreet aantal subvragen over de onder andere de financiële haalbaarheid, de maatschappelijke (on)gewenstheid en de mogelijkheden om bijvoorbeeld vergunningen te krijgen voor de bouw bij de lokale overheid. Deze fase wordt afgerond door het (uit)schrijven van een PvE (Programma van Eisen).
  • De Ontwerpfase is de fase waarin een architect de opdracht krijgt om op basis van het PvE een ontwerp af te leveren dat binnen de kaders van het PvE past. De fase wordt afgesloten met een ontwerp. Dat ontwerp wordt vaak al getoetst door de gemeente op zaken die in het verlenen van de vergunning een cruciale rol spelen.
  • De Aanbestedingsfase is de fase waarin het ontwerp van de architect enerzijds definitieve goedgekeurd dient te worden door de gemeente voor een bouwvergunning (tegenwoordig een omgevingsvergunning) en anderzijds dient er een prijs opgevraagd te worden bij partijen voor de realisatie (dit heet ook vaak een inschrijving). De fase wordt afgesloten enerzijds met een definitieve vergunning van de gemeente en anderzijds met een prijs (in de vorm van een aanbieding die bestaat uit een offerte en een begroting) voor het bouwen.
  • In de Uitvoeringsfase wordt het project gerealiseerd door de aannemer. De opdrachtgever (of zijn vertegenwoordiger) ziet toe op een goed verloop van het bouwproces.
  • Bij de Oplevering wordt het gebouw door de aannemer overgedragen aan de opdrachtgever. De opdrachtgever heeft dan eenmalig de gelegenheid het werk te keuren en indien goedgekeurd wordt het bebouw overgedragen. Na de oplevering neemt de opdrachtgever het gebouw in gebruik en begint de Gebruiksfase. Als de gebruiker het gebouw in gebruik neemt is er gedurende een paar maanden tot een jaar een termijn waarin de aannemer restpunten kan (of moet) oplossen. Deze termijn heet de onderhoudstermijn.

Er zijn tal van werken waarin deze fases al dan niet aangevuld met beheer na de oplevering voorkomen.

Jellema hanteert een andere licht afwijkende fasering dan hierboven. In onderstaande tabel is een vergelijking van de fasering opgenomen.

Vergelijking verschillende faseringen bewerken

Vergelijking fasering Standaard en Jellema
Volgens Standaard Volgens Jellema
Fasenummer Standaard Hoofdgroep volgens Jellema Fase volgens Jellema
1 Initiatief Programma Initiatief
2 Uitwerking Haalbaarheid
2 Uitwerking PvE Projectdefinitie
3 Ontwerp Ontwerp Structuurontwerp
3 Ontwerp Voorlopig ontwerp
3 Ontwerp Definitief ontwerp
4 Aanbesteding Uitwerking Bestek
4 Aanbesteding Prijsvorming
5 Uitvoering Realisatie Werkvoorbereiding
5 Uitvoering Uitvoering
6 Oplevering Oplevering
Beheer
Sloop

Partijen bewerken

In het bouwproces spelen de volgende partijen of disciplines een rol:

  • Opdrachtgever;
  • Adviseur (bouwprocesmanager) van de opdrachtgever die het PvE schrijft en verder namens de opdrachtgever het proces begeleidt;
  • Architect die het ontwerp maakt;
  • Constructeur;
  • Andere adviseurs die allerlei zaken voor de opdrachtgever in detail uitzoeken.
  • Gemeente die het ontwerp keurt en een bouwvergunning afgeeft;
  • Aannemer, onderaannemers, leveranciers;

De algemene benaming voor een persoon die de taak heeft om al deze partijen of disciplines (en daarmee het bouwproces) te managen heet bouwprocesmanager.

Gebouwen van algemene aard zijn gebouwen die een soort van gelijkvormigheid vertonen en waarvoor het bouwproces in hoge mate bekend is, bijvoorbeeld sociale woningbouw.
Gebouwen van bijzondere aard zijn gebouwen die uniek zijn en eenmalig worden gebouwd, zoals het Rijksmuseum en de Arena, en ook een aquaduct bij Gouda of een vuurtoren op Terschelling.

Referenties bewerken

  1. Jellema Reeks 3: Bouwproces, delen
    10 ontwerp,
    11 contracteren,
    12a uitvoeren - de techniek,
    12b uitvoeren - de organisatie
    (en in minder mate deel 13 beheren); derde druk 2011.
  2. Groote, Slikker & Hugenholtz-Sasse, "Projecten Leiden" (Het Spectrum BV, Utrecht) 1995.
  3. Twijnstra en Duys, "De organisatie van het bouwproces" 1969.

Categorie:Management Categorie:Bouwkunde