Portaal:Oudheid/werkplaats/Geschiedenis van de Levant
|
De geschiedenis van de Levant, het kustgebied van Klein-Azië en Syrië in het oostelijk Middellandse Zeegebied waartoe soms ook Egypte en Griekenland worden gerekend[1], is complex door de vele verschillende volkeren die deze regio bevolken. Men kan de regio ruwweg situeren als gelegen tussen het Taurusgebergte in het noorden, Mesopotamië in het oosten, het Arabisch Schiereiland in het zuiden, de Sinaï in het zuidwesten en de Middellandse Zee in het westen, hoewel de rijken die hun kernland in de Levant hadden hun grenzen soms die van de regio zelf overschreden.
Paleolithicum bewerken
Midden-paleolithicum bewerken
De vroegst aanwezigheid van de homo sapiens in de Levant is op basis van vondsten in de Qafzeh- en Skhulgrot gelegen aan de voet van het Karmelgebergte gedateerd rond 130.000 à 100.000 v.Chr. (midden-paleolithicum).[2] Rond dezelfde periode bevonden zich in een andere grot van het Karmelgebergte, de Tabungrot, ook Neanderthalers en beiden schijnen soortgelijke werktuigen (Moustérien: Levalloistechniek) te hebben gemaakt en gebruikt.[3] Rond 80.000 à 75.000 v.Chr. vielen Neanderthalers van Oost- en Zuidoost-Europa of Turkije de Levant binnen en schijnen de homo sapiens tijdelijk te hebben verdrongen.[4]
Jong-paleolithicum bewerken
Rond 30.000 v.Chr. ontstond de Emiran- of "overgangcultuur"[5] die de zogenaamde "jong-paleolithische revolutie"[6] op gang bracht.
Mesolithicum bewerken
Mesolithicum I bewerken
Mesolithicum II bewerken
Neolithicum bewerken
Zie Neolithicum Nabije en Midden-Oosten voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Neolithicum I bewerken
Neolithicum II bewerken
Neolithicum III bewerken
Neolithicum IV bewerken
Chalcolithicum bewerken
Bronstijd bewerken
Sargon van Akkad stichtte het Akkadische Rijk. Sargon claimde Ebla, een stad wiens archief is overgeleverd, te hebben verwoest. Onder Naram-Sin beleefde het Akkadische Rijk zijn hoogtepunt. Het Akkadische Rijk werd opgevolgd door het Oud-Babylonische rijk onder Hammurabi. De Hurrieten waren ook een belangrijke macht in de regio rond deze tijd. De stad Ugarit dreef handel met Cyprus. Ook de Hettieten hadden een groot rijk grenzend aan de Levant. De Bronstijd eindigde met de verwoesting van verscheidene steden in wat men de "Brandcatastrofe" is gaan noemen. Het Assyrische Rijk zou dit echter leven en onder Tiglat-Pileser I zelfs een kortstondige bloeitijd beleven. De Feniciërs zouden het machtsvacuum ontstaan door de val van het Hettietenrijk deels weten op te vullen.
IJzertijd bewerken
Onder Tiglat-Pileser III zou na de verovering van de Levant de joden deporteren (734-732 v.Chr.). Onder Salmanasser V en Sargon II zouden ook overgaan tot deportatie van joden (724-729 v.Chr.). Sargon II zou ook later nog eens joden deporteren, deze keer tot in Medië. Veel joden werden naar Ninive gedeporteerd.
Oudheid bewerken
Perzische periode bewerken
Hellenistische periode bewerken
Zie Seleuciden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Romeinse periode bewerken
Voetnoten bewerken
- ↑ B.A. Kipfer, art. Levant, in B.A. Kipfer, Encyclopedic Dictionary of Archaeology, New York, 2000, p. 309.
- ↑ R. Grün - e.a., U-series and ESR analyses of bones and teeth relating to the human burials from Skhul, in Journal of Human Evolution 49 (2005), pp. 316-354.
- ↑ J.J. Shea, Neandertals, competition and the origin of modern human behaviour in the Levant, in Evolutionary Anthropology 12 (2003), pp. 173-187, I. Tattersall, How Did Modern Human Cognition Evolve?, in H. Cohen, Consciousness and Cognition: Fragments of Mind and Brain, Londen - Burlington - San Diego, 2007, p. 15.
- ↑ O. Bar-Yosef, The Archaeological Framework of the Upper Paleolithic Revolution, in Diogenes 54 (2007), p. 11.
- ↑ B.A. Kipfer, art. Emirean, in B.A. Kipfer, Encyclopedic Dictionary of Archaeology, New York, 2000, p. 174, O. Bar-Yosef, The Archaeological Framework of the Upper Paleolithic Revolution, in Diogenes 54 (2007), p. 13.
- ↑ Al komt men toch terug op de term "revolutie", zie: S. McBrearty - A.S. Brooks, The revolution that wasn't: a new interpretation of the origin of modern human behavior, in Journal of Human Evolution 39 (2000), pp. 453–563.
Zie ook bewerken
Verder lezen bewerken
- (fr) J. Cauvin - P. Sanlaville (edd.), Préhistoire du Levant, Parijs, 1981. ISBN 2222028981
- (fr) H. de Contenson, Recensie van Préhistoire du Levant, Colloques internationaux du Centre National de la Recherche Scientifique, n° 598., in Syria 59 (1982), pp. 354-356.
- (en) P.J. Cowie, art. Archaeology of the Northern Levant, ArchaeoWiki.org (2006). (met doorverwijzingen naar hoofdartikels voor de verschillende periodes)
- (en) P.J. Cowie, art. Archaeology of the Southern Levant, ArchaeoWiki.org (2006-2007). (met doorverwijzingen naar hoofdartikels voor de verschillende periodes)
- (nl) J. Huenaerts, ‘Tussen Wieg en Graf’. De materiële baby- en kindergrafcultuur in de eerste helft van het tweede millennium v.C. in de Levant en de Mesopotamische tekstuele bronnen als middel tot reconstructie van het baby- en kinderleven, diss. Katholieke Universiteit Leuven, 2004-2005.
- (en) A.M.T. Moore, The Neolithic of the Levant, diss. Oxford University, 1978.