Anatolië
Anatolië (Turks: Anadolu, Grieks: Ἀνατολία) en Klein-Azië zijn namen voor het schiereiland in het uiterste westen van Azië dat een deel van het land Turkije beslaat.
Schiereiland van  Turkije
| |
 Grenzen van het traditionele Anatolië
| |
| Land | Turkije
|
| Coördinaten | 39°NB, 32°OL |
| Oppervlakte | 757.000 km² |
| Lengte | 1300 km |
| Breedte | 670 km |
| Hoogste punt | Kaçkar Dağı (3937m) |
Vaak wordt het hele Aziatische deel van Turkije tot Anatolië gerekend. Dit grenst in het westen aan de Egeïsche Zee, in het noordwesten aan de Zee van Marmara en Thracië en dus Europa, in het noorden aan de Zwarte Zee, in het oosten aan Georgië, Armenië, Azerbeidzjan (door de Azerbeidzjaanse enclave Nachitsjevan) en Iran, in het zuidoosten aan Irak en Syrië, en in het zuiden aan de Middellandse Zee. Het eiland Cyprus ligt ten zuiden ervan. De oppervlakte van Anatolië bedraagt ongeveer 756.000 vierkante kilometer.
Traditioneel wordt met Anatolië een kleiner gebied bedoeld, zonder het zuidoostelijke deel van Turkije.
De naam Anatolië komt van het Griekse woord voor het rijzen [van de zon] oftewel het oosten. De Romeinen noemden het gebied Asia Minor, afgeleid van het Griekse μικρὰ Ἀσία, mikra Asia (beide betekenen 'Klein-Azië'), waarmee onderscheid gemaakt werd met (de rest van) het grote Azië, verkort Asia genoemd. Het gebied heeft hoge gebergten en een landklimaat, maar aan de kusten is er laagland, waar een gematigd zeeklimaat langs de Zwarte Zee en de Zee van Marmara en een mediterraan klimaat langs de Egeïsche Zee en de Middellandse Zee heerst.
Op het schiereiland komen regelmatig aardbevingen voor. Dwars door Anatolië loopt een breukensysteem in de richting zuidwest-noordoost. Het systeem vormt de begrenzing van de Arabische plaat in het oosten en de Anatolische/Turkse plaat in het westen. Door de noordwaartse beweging van de Arabische plaat treden er in dit breukgebied vooral horizontale verschuivingen op in de aardkorst, waardoor spanningen worden opgebouwd die zich ontladen in de vorm van aardbevingen.
GeschiedenisBewerken
Het gebied was in het neolithicum reeds bewoond door een volk dat permanente nederzettingen bouwde zoals Çatal Hüyük. Er was toen al ontginning van obsidiaan in het Taurusgebergte.
In de loop van duizenden jaren hebben er veel verschillende volkeren en culturen hun invloed uitgeoefend, zoals de Hattiërs die er rond 2500 v.Chr. arriveerden, gevolgd door de Hettieten, die er rond 2000 v.Chr. een groot rijk stichtten, de Arameeërs, Assyriërs, Lydiërs, Frygiërs, Grieken (veel van de Griekse filosofen woonden in Anatolië), Kelten (Galaten), Perzen, Armenen, Romeinen, Byzantijnen, Seltsjoeken, Osmanen, Koerden en Turken. Anatolië wordt ook genoemd als de plaats waar de Etrusken vandaan kunnen zijn gekomen. Ook de legendarische Amazonen leefden in Anatolië.
Tijdsindeling AnatoliëBewerken
- Çatal Hüyük 6500-3000 v.Chr.
- Hacilar 6500-5000 v.Chr.
- Vroege bronstijd 3000-2000 v.Chr. (Alaca Hüyük 2500-2300 v.Chr.)
- Middenbronstijd 2000-1700 v.Chr.
- Late bronstijd 1700-1200 v.Chr.
Bronnen, noten en/of referenties
|
|
Zie de categorie Anatolia van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |