Gebruiker:Brya/tips

Tips voor het bijdragen aan de encyclopedie

Deze pagina is bedoeld om tips te geven aan mensen die kennis willen overdragen door hier aan de encyclopedie te werken. In het algemeen geldt uiteraard dat een bijdrage aan de encyclopedie alhier aan dezelfde voorwaarden hoort te voldoen als een bijdrage aan een encyclopedie elders. De schrijver hoort zorgvuldig te formuleren, kennis van het onderwerp te hebben, alsook een besef van de literatuur daarover, en hoort voortdurend zorgvuldig zijn details te verifieren. Een encyclopedie opbouwen is een kwestie van maatwerk, van dingen precies pas maken.

In veel opzichten is Wikipedia ook heel anders. Behalve gebruikers die het bovenstaande in acht nemen, zijn er hier ook vele gebruikers voor wie het project een hobby is, waar ze hun tijd verdrijven met het maken van edits waarbij ze (alsjeblieft!) niet bij hoeven na te denken. Ze reageren of ageren. Dit kan, al dan niet, helpen het project op de baan te houden (of juist het tegendeel). Maar bij dit toepassen van logica (hun eigen logica) en het uitdragen van dit of dat Groot Principe raakt de encyclopedie allicht totaal uit zicht.

Voor wie aan de encyclopedie wil bijdragen geldt het aloude gezegde “bezint eer ge begint”. Wikipedia is heel groot en grotendeels leeg, zodat er keuze te over is over waar en wat bij te dragen. Een paar tips om over na te denken:

• Taalunie woorden. Wie niet 'in' de Taalunie is kan beter onderwerpen vermijden die van de Taalunie zijn of waar veel Taalunie-woorden gebruikt worden. Zo is het wel te vermijden over gedistilleerd te schrijven als “sterkedrank” geen acceptabel woord is.
• Getallen. Veelal zijn getallen wel te vermijden, aangezien deze op veel gebruikers een rare aantrekkingskracht hebben, zij schrijven aan getallen een magische werking toe, en gaan over tot rare acties om deze te vereren.
• Rijtjes. Voor rijtjes geldt veelal hetzelfde als getallen. Veel gebruikers weten eigenlijk niet wat “informatie” is en houden zich daarentegen bezig met “data”. Zij behandelen Wikipedia als een database (eenheidsworst), niet als een encyclopedie. Het consulteren van een echt boek gaat velen te ver; er zijn simpele zielen die een woordenboek als goede bron beschouwen. En waar zijn boeken eigenlijk goed voor; alles wat de moeite is staat immers al op het www!
• Fouten. Over het algemeen zijn fouten wel te negeren, al is het uiteraard wel mogelijk kleine fouten te verbeteren, of om een artikel over een belangrijk onderwerp te herschrijven, als dat langzaam en zorgvuldig wordt aangepakt. In het algemeen geldt echter dat fouten er niet zomaar staan, er hoort iemand bij die allicht echt in de fout gelooft en deze zal verdedigen. Zelfs als dat niet zo is blijft het zo dat het verbeteren van een bestaand artikel veel meer werk is dan om een nieuw artikel te schrijven. Om rustig aan Wkipedia te kunnen werken is het verstandig er bij voorbaat in te berusten dat in principe elke fout die ooit in Wikipedia is ingevoerd er voor de eeuwigheid in zal blijven staan.
• Verwijderlijst. Als een pagina puur uit fouten bestaat, is het niettemin zinloos om zo'n pagina op de verwijderlijst te zetten. Ongeacht de hoeveelheid fouten die een pagina bevat, ongeacht de volkomen afwezigheid van elke vorm van inhoud en ongeacht hoe beschadigend een pagina voor de encyclopedie is, ze wordt toch niet verwijderd. Een artikel wordt verwijderd (zelfs als het artikel heel goed geschreven is, keurig gedocumenteerd, etc) wanneer het onderwerp niet “E” (encyclopedisch) is, als het onderwerp wel “E” is zal het behouden blijven (ongeacht hoe erg het artikel is). Een pagina op de verwijderlijst zetten leidt enkel en alleen tot ruzie, niet tot het verwijderen van een pagina. Wikipedia staat vol met artikelen waarvan het beste wat ervan te hopen is dat niemand ze ooit zal zien: er is niets aan te doen (zonder het erger te maken; er zijn altijd gebruikers die willen 'helpen' de pagina te 'verbeteren' door de fouten te camoufleren en beter te verkopen).
• HTML-code en sjablonen. Er zijn gebruikers die rare HTML-code in artikelen willen stoppen, of wrappers en sjablonen. Wat betreft wrappers ligt het eenvoudig, deze zijn nooit nodig; het kan altijd anders opgelost worden. Sjablonen kunnen nuttig zijn, mits zeer spaarzaam toegepast, maar het is al snel te veel. Bovendien hoort er bij sjablonen ook een sjabloonpolitie, die niet vatbaar is voor kennis, inzicht of overleg en die al vele encyclopedisch ingestelde gebruikers heeft weggejaagd. Alhier verhouden sjablonen en encyclopedische inhoud zich heel slecht; in geval van twijfel: niet doen.
• Regels. Er zijn hier wel regels, maar daarmee is niet gezegd dat het zinnig is daar een beroep op te doen. Het gebeurt maar al te vaak dat zelfs de meest grove overtredingen van de meest expliciet gestelde regels ongemoeid mogen passeren. Het draait hier veelal om naakte politieke manoeuvres.
• Overleg. Op dit project vindt overleg plaats op drie manieren; op overlegpagina's (publiekelijk), tussen individuele gebruikers onderling (meest per e-mail) en groepsgewijs achter de schermen (IRC, wikimeets, etc). Voor de opbouw van de encyclopedie is vooral de overlegpagina belangrijk, omdat daarmee ook voor de toekomst gedocumenteerd wordt wat waarom gebeurt. Toch kan ook e-mail een gepast middel zijn, zeker gezien het aantal gebruikers dat zich laat leiden door een redeloze mate van enthousiasme en/of achterdocht; er is allicht veel waarvan het niet verstandig is het publiekelijk op de site te zetten.