Gebruiker:AntonHogervorst/Kladblok9

Rechtspositie bewerken

Identiteitskaarten bewerken

Saoedische mannen hebben een identiteitskaart die ze te allen tijde moeten dragen. Vóór 2001 kregen vrouwen geen ID kaart, maar werden ze als afhankelijk van de mahram (meestal hun vader of echtgenoot) op deze identiteitskaart genoemd, zodat ze "strikt genomen" niet in de openbare ruimte konden verschijnen zonder hun mahram.[1]

Het aantonen van hun identiteit bij bijvoorbeeld de rechtbank was ook een probleem voor Saoedische vrouwen. Vrouwen hadden twee mannelijke relaties nodig om hun identiteit te bevestigen. Als een man ontkende dat de vrouw in de rechtszaal zijn moeder of zus was, zou de man op zijn woord geloofd worden. Hierdoor kon een vrouw snel in problemen komen bij zaken als eigendom en erfrecht als ze uit de gratie raakte bij haar familie. [1] Het recht op bewegingsvrijheid van vrouwen en het recht op een eigen identiteitsbewijs zijn geleidelijk verbeterd.

In 2001 werd een klein aantal ID-kaarten uitgegeven voor vrouwen die toestemming hadden van hun Mahram. De kaarten werden uitgegeven aan de Mahram, niet aan de vrouwen, en door de regering uitgelegd als een manier om vervalsing en fraude te bestrijden.[2] In 2006 was de toestemming van hun mahram voor een kaart niet langer nodig en tegen 2013 waren ID-kaarten verplicht voor vrouwen.[3] In april 2010 werd een nieuwe, optionele identiteitskaart voor vrouwen uitgegeven waarmee ze in landen van de Gulf Cooperation Council kunnen reizen. Vrouwen hebben geen mannelijke toestemming nodig om de kaart aan te vragen, maar hebben deze wel nodig om naar het buitenland te reizen.[4]

Familierecht bewerken

Huwelijk bewerken

In 2005 verbood de religieuze autoriteit van het land de praktijk van gedwongen huwelijken. Het huwelijkscontract is echter nog steeds officieel tussen de aanstaande man en de vader van de aanstaande bruid. Polygamie is legaal in Saoedi-Arabië, maar de populariteit daalt, vooral bij jonge mensen.[5] Polyandrie is verboden.[6] Tot 2019 konden mannen van hun vrouw scheiden zonder hen zelfs maar daarvan op de hoogte te stellen. In januari 2019 keurde het Saoedische ministerie van Justitie een nieuwe wet goed die niet meer toestaat dat mannen in het geheim van hun vrouw scheiden zonder hen te informeren. Met de nieuwe verordening zouden de vrouwen een sms ontvangen van de rechtbank en kunnen via de website van het ministerie de documenten bekijken die verband houden met de beëindiging van hun huwelijkscontract.[7][8]

Kinderen bewerken

 
Een jong moslimpaar en hun peuter in Mekka

Er is geen minimum huwelijksleeftijd in Saoedi-Arabië. De meeste religieuze autoriteiten vinden een huwelijk van meisjes vanaf negen jaar en jongens vanaf vijftien jaar gerechtvaardigd.[9] Ze geloven echter dat een vader op elke leeftijd met zijn dochter kan trouwen zolang de voleinding is uitgesteld totdat ze de puberteit bereikt.[10] Huwen op jonge leeftijd heeft ook een negatieve invloed op het onderwijs voor vrouwen, en een gezondheidsrisico omdat vrouwen zeer jong zwanger worden.[11]

De Saoedische mensenrechtencommissie van de regering veroordeelde het kinderhuwelijk in 2009 en noemde het 'een duidelijke schending van kinderen en hun psychologische, morele en fysieke rechten'. Het heeft aanbevolen dat huwelijksfunctionarissen zich houden aan een minimumleeftijd van 17 voor vrouwen en 18 voor mannen.[11][12]

Vrouwelijke genitale verminking zou niet vaak voorkomen, en iets wat meer voorkomt bij minderheden zoals Afrikaanse immigranten.[13][14][15][16] Sommige organisaties hebben echter geen vertrouwen in de officiële statistieken, vanwege de censuur door de overheid van gevoelige informatie en beperkingen voor onafhankelijke hulporganisaties.[17][18]

Ouderlijke autoriteit bewerken

Juridisch gezien behoren kinderen tot hun vader, die alleen de voogdij heeft. Als een echtscheiding plaatsvindt, kunnen vrouwen de voogdij over hun jonge kinderen krijgen totdat ze de leeftijd van zeven jaar hebben bereikt. Oudere kinderen worden vaak toegekend aan de vader of de grootouders van de vader. [13]

Overnamekwesties bewerken

Het aandeel in een erfenis in Saoedi-Arabië is voor vrouwen over het algemeen kleiner dan dat waarop mannen recht hebben. De Koran stelt dat dochters de helft zouden moeten erven als zonen.[19] In plattelandsgebieden krijgen vrouwen vaak zelfs helemaal niets, aangezien zij worden beschouwd als ondergeschikt aan hun vaders of echtgenoten. Trouwen buiten de stam is ook een reden om het erfdeel van vrouwen te beperken.[13][20]

Huiselijk geweld bewerken

Huiselijk geweld in Saoedi-Arabië begon in 2004 publieke aandacht te krijgen nadat een populaire tv-presentatrice, Rania al-Baz, zwaar werd geslagen door haar man, en foto's van haar gezwollen gezicht werden gepubliceerd in de pers.[21][22] Volgens Al-Baz sloeg haar man haar nadat ze de telefoon opnam zonder zijn toestemming en vertelde haar dat hij van plan was haar te vermoorden.[23]

Geweld tegen vrouwen en kinderen in eigen huis werd tot 2013 niet beschouwd als een misdaad in Saoedi-Arabië.[24] In 2008 kregen de 'social protection units', de Saoedi-Arabische versie van vrouwenopvang, de opdracht van de premier om uit te breiden in verschillende grote Saudische steden. Dat jaar gaf de premier de regering ook de opdracht om een nationale strategie op te stellen voor de aanpak van huiselijk geweld.[25] Sommige Saoedische koninklijke stichtingen, zoals het King Abdulaziz Centrum voor Nationale Dialoog en de King Khalid Foundation, zijn ook voorlichtings- en bewustmakingscampagnes begonnen tegen huiselijk geweld.[25] Vijf jaar later, in 2013, startte Saoedi-Arabië zijn eerste grote landelijke actie tegen huiselijk geweld, de reclamecampagne 'No More Abuse'.[25]

In augustus 2013 keurde het Saoedische kabinet een wet goed die huiselijk geweld voor het eerst strafbaar stelde. Bij huiselijk geweld kan maximaal een straf opgelegd worden van een jaar en een boete van 50.000 riyals (US $ 13.000). [24] De maximale straffen kunnen worden verdubbeld voor recidivisten. De wet omvat psychologisch en seksueel misbruik, evenals fysiek misbruik. Het bevat ook een bepaling die werknemers verplicht om gevallen van misbruik op de werkplek aan hun werkgever te melden.[26]

Seksueel geweld en mensenhandel bewerken

In Saoedi-Arabië bestaat er geen geschreven wet die verkrachting specifiek criminaliseert of de straf voorschrijft. Het slachtoffer van verkrachting wordt vaak ook gestraft als ze het vrijwillig in het gezelschap van de verkrachter verkeerde en daarmee de scheiding van mannen en vrouwen overtrad. Er is geen straf op verkrachting binnen het huwelijk.

In de Qatif-verkrachtingszaak werd een 18-jarig slachtoffer van ontvoering en groepsverkrachting door een Saoedische rechtbank veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf en 90 zweepslagen. De rechter oordeelde dat ze wetten betreffende de scheiding van seksen had overtreden, omdat ze zich tijdens de aanval in een auto bevond die geen eigendom was van een familielid. Ze werd ook gestraft omdat ze probeerde de rechtbank via de media te beïnvloeden.[27] Het Ministerie van Justitie verdedigde het vonnis en zei dat ze overspel pleegde en 'de aanval uitlokte' omdat ze 'onfatsoenlijk gekleed' was.[28] Haar aanvallers werden schuldig bevonden aan ontvoering en werden veroordeeld voor gevangenisstraffen variërend van twee tot tien jaar.[29]

Volgens Human Rights Watch filmde een van de verkrachters de aanval met zijn mobiele telefoon, maar de rechters weigerden het als bewijs toe te staan.[30][31] Het slachtoffer vertelde ABC News dat haar broer haar probeerde te vermoorden na de aanval.[32] De zaak trok internationale aandacht. De Verenigde Naties kritiseerden het systeem van mannelijke voogdij, die vrouwen ervan weerhouden om verkrachtingen te melden. Het VN-rapport betoogde dat vrouwen door misbruik van juridische en economische onafhankelijkheid niet kunnen ontsnappen aan misbruik.[33]

De zaak bracht de Egyptisch-Amerikaanse journaliste Mona Eltahawy ertoe om te zeggen: "Wat voor soort God zou een vrouw straffen voor verkrachting? Dat is een vraag die moslims aan Saoedi-Arabië moeten stellen, want tenzij we de vastgeroeste vrouwvijandige leer van de islam in Saoedi-Arabië aanvechten, zal dat koninkrijk altijd een vrijbrief krijgen."[31] In december 2007 gaf koning Abdullah het slachtoffer gratie, maar hij was het er niet mee eens dat de rechter een vergissing had begaan.[34][28]

Migrantenvrouwen, vaak werkzaam als huishoudelijke hulp, vormen een bijzonder kwetsbare groep. In 2006 zei de Amerikaanse ambassadeur John Miller, directeur van het Bureau voor toezicht en bestrijding van mensenhandel, dat de gedwongen arbeid van buitenlandse vrouwelijke huishoudsters de meest voorkomende vorm van slavernij was in Saoedi-Arabië. Miller beweerde dat mensenhandel overal voorkomt, maar dat misbruik van vrouwelijk huishoudelijk personeel in Saoedi-Arabië een bijzonder groot probleem is.[35]


  1. a b North, Peter (2012). CultureShock! Saudi Arabia: A Survival Guide to Customs and Etiquette, 4th. Marshall Cavendish International Asia Pte Ltd. ISBN 9789814435277. Geraadpleegd op 10 February 2015.
  2. Tripp, Harvey (2003). Culture Shock, Saudi Arabia. A Guide to Customs and Etiquette. Times Media Private Limited, Singapore; Portland, Oregon.
  3. ABUZAID, JASSIM, "IDs a must for Saudi women", 26 March 2013. Geraadpleegd op 10 February 2015.
  4. "Saudi women get ID cards for GCC travel", The Peninsula, 4 May 2010. Geraadpleegd op 21 september 2010.
  5. (en) "‘Many young people oppose polygamy’", Arab News, 26 October 2015. Geraadpleegd op 2 July 2018.
  6. (en) "Two women arrested for alleged polyandry", Arab News, 3 June 2014. Geraadpleegd op 2 July 2018.
  7. Saudi Arabia to notify women of divorce by text message. The Guardian. Geraadpleegd op 6 January 2019.
  8. Women in Saudi Arabia must now be informed if they’ve been divorced. Geraadpleegd op 6 January 2019.
  9. "Top Saudi cleric: OK for young girls to wed", CNN, 17 January 2009.
  10. Abu-Nasr, Donna, "Call for legislation to stop child marriages", Arab News, 7 August 2008. Geraadpleegd op 22 september 2010.
  11. a b Mesbah, Rana, Women's education in Saudi Arabia: the way forward. AMEinfo.com. Geraadpleegd op 21 september 2010.
  12. Al-Saheil, Turki, "Saudi Human Rights Commission Tackles Child Marriages", Asharq Al-Awsat, 13 January 2009. Gearchiveerd op 11 november 2010. Geraadpleegd op 22 september 2010.
  13. a b c Gender Equality in Saudi Arabia. Geraadpleegd op 21 september 2010.
  14. Female Genital Mutilation. American Academy of Pediatrics (1 July 1998). Geraadpleegd op 25 september 2010.
  15. Randerson, James, "Female genital mutilation denies sexual pleasure to millions of women", The Guardian, 13 november 2008.
  16. Lockhat, Haseena (2004). Female Genital Mutilation: Treating the Tears. Middlesex University Press. ISBN 978-1-898253-90-7.
  17. von der Osten, Thomas. Is Female Genital Mutilation an Islamic Problem?. Middle East Quarterly (Winter 2007): 29–36. Geraadpleegd op 25 september 2010.
  18. MIDDLE EAST: FGM still largely an unknown quantity in Arab world. IRIN. Geraadpleegd op 25 september 2010.
  19. Coughlin, Kathryn (2006). Muslim cultures today: a reference guide. ISBN 978-0-313-32386-7.
  20. "Traditions make women give up rights of inheritance" (gearchiveerd op 31 July 2013), Saudi Gazette, 4 June 2008.
  21. Bradley, John R. (2005). Saudi Arabia Exposed : Inside a Kingdom in Crisis. Palgrave.
  22. Saoedi-Amerikaanse tv-host slaagt voor een taboe-onderwerp: huiselijk geweld tegen moslimvrouwen | Door Souheila Al-Jadda | csmonitor.com | 12 mei 2004 | toegankelijk gemaakt op 15 oktober 2014
  23. Vulliamy, Ed, "Breaking the silence", The Guardian, 4 October 2005. Geraadpleegd op 15 October 2014.
  24. a b Usher, Sebastian, "Saudi Arabia cabinet approves domestic abuse ban", BBC News, 28 August 2013.
  25. a b c Dewey, Caitlin, "Saudi Arabia launches powerful ad campaign against domestic violence", Washingtonpost.com, 1 May 2013. Geraadpleegd op 30 August 2013.
  26. Anderson, Lisa, "Saudi Arabia passes historic domestic abuse legislation", Reuters, 28 August 2013.
  27. "Women in the Middle East, A weak breeze of change", The Economist, 2 February 2008. Geraadpleegd op 26 February 2008.
  28. a b Levy, Megan, "Saudi Arabia's king pardons gang-rape victim", The Daily Telegraph, 17 december 2007.
  29. Harrison, Frances, "Saudi gang-rape victim is jailed", BBC News, 15 november 2007. Geraadpleegd op 6 June 2010.
  30. Saudi Arabia: Rape Victim Punished for Speaking Out. Human Rights Watch (15 november 2007). Geraadpleegd op 23 May 2011.
  31. a b Eltahawy, Mona, "Punished for being raped", The New York Times, 29 november 2007. Geraadpleegd op 22 september 2010.
  32. Setrakian, Lara, "Exclusive: Saudi Rape Victim Tells Her Story", ABC News, 21 november 2007. Geraadpleegd op 22 september 2010.
  33. Harrison, Frances, "UN call for Saudi women's rights", BBC News, 1 February 2008. Geraadpleegd op 26 February 2008.
  34. Ertürk, Yakin (14 april 2009). Report of the Special Rapporteur on violence against women, its causes and consequences: Mission to Saudi Arabia (United Nations).
  35. Zawawi, Suzan, "Abuse of Female Domestic Workers Biggest Problem", The Saudi Gazette, 24 January 2006. Geraadpleegd op 22 september 2010.