F (muziek)

muziek

De F (ook wel fa genoemd) is een toon die een halve toonafstand hoger ligt dan de E en een hele toonafstand lager dan de G. Als de toon zich in een laag octaaf bevindt, wordt de naam in het Nederlands met een hoofdletter geschreven (F), in een hoger octaaf schrijft men f, al dan niet met toegevoegd teken.

Op een pianoklavier is de F telkens de witte toets links van elk groepje van drie zwarte toetsen.

De bassleutel in het notenschrift geeft de f van het klein octaaf aan. De bassleutel wordt daarom ook wel f-sleutel of fa-sleutel genoemd.

F is ook de naam van toonladders met de f als grondtoon, zoals F-majeur en f-mineur. F-majeur komt veel voor, het is een toonsoort met weinig voortekens.

Octavering bewerken

Musicologische notatie Helmholtznotatie Octaafnaam Frequentie (Hz)
F-1 Fˌˌˌ Subsubcontra-octaaf 10,913
F0 Fˌˌ Subcontra-octaaf 21,827
F1 Contra-octaaf 43,654
F2 F Groot octaaf 87,307
F3 f Klein octaaf 174,614
F4 f′ Eéngestreept octaaf 349,228
F5 f′′ Tweegestreept octaaf 698,457
F6 f′′′ Driegestreept octaaf 1396,913
F7 f′′′′ Viergestreept octaaf 2793,826
F8 f′′′′′ Vijfgestreept octaaf 5587,652
F9 f′′′′′′ Zesgestreept octaaf 11 175,303

Grafische voorstelling bewerken

 
Voorstelling van de F in drie sleutels (achtereenvolgens: vioolsleutel (F4 en F5), altsleutel (F4), en bassleutel (F2 en F3))

Zie ook bewerken