Anjo (schip, 1928)

Het luxemotorschip Anjo is bekend geworden door haar bijzondere lading. Het heeft in de hongerwinter van de tweede wereldoorlog met de Duitse schipper Johann Wilhelm Pohlmann een reis gemaakt van Amsterdam naar Enkhuizen met bijna 100 baby's als vracht.

Anjo
De ANJO nu als VERWONDERING voor de wal als woonschip in Leeuwarden
Geschiedenis
Werf	J. Bijlholt, Foxholsterbosch
Tewaterlating	1 oktober 1928
Eigenaren
Eigenaar	1935 Johann Wilhelm Pohlmann, Hoogezand
Vroegere eigenaren	1928 E. Kroese, Oude Pekela 1934 N.V. Rotterdamsche Scheepshypotheekbank, Rotterdam
Vroegere namen	1928 EGNA
Latere eigenaren	1955 Andries Vermeij, Sint Philipsland 1993 Antonie Cornelis van der Meijden, Poederoijen 1996 Evert Jan Hoen & Janna Kluwer
Latere namen	1955 ANEJA 1993 ESPERANCE 2000 VERWONDERING
Algemene kenmerken
Lengte	31,38 m
Breedte	5,40 m
Tonnenmaat	186,319 ton
Voortstuwing en vermogen	1928 Nering Bögelmotor, 50 pk 3 cil. Deutsche Werke diesel type 3M32 75 pk Deutsche Werke 66 kW
ENI-nummer	02201060
Teboekstelling	1060 B Gron 1928
Portaal    Maritiem

De kinderen werden door hun moeders aan boord van de Anjo gebracht, omdat er nog te weinig voedsel was en de kans op overleving in Amsterdam te klein werd geacht. Aan boord van vier andere schepen kwamen grotere kinderen. Het schip is 's nachts op 15 maart 1945 vertrokken van de steiger van Van Es en Van Ommeren aan de De Ruijterkade, achter een sleepboot met vier andere schepen. In het duister was de kans op luchtaanvallen het kleinst. De bestemming was Groningen en Friesland, maar om nooit opgehelderde reden is het schip bij Enkhuizen naar binnen gelopen. Onderweg was toen al een kind aan boord gestorven, een ander was zwaar ziek.

Na het afmeren werden huisarts B. van der Heiden en de burgemeester gewaarschuwd. De dokter schatte de kans laag in dat veel kinderen de bestemming zouden halen. De stadsomroeper, visboer Karel Buis met bijnaam Karel de Kat, werd door de stad gestuurd met een oproep om baby's te komen halen en daar dekens voor mee te nemen. Alle kinderen vonden een veilige plek, ook de burgemeester heeft zich over een baby ontfermd. Het werden "thuishaaldertjes" genoemd.

Het schip

Het schip is een luxemotorschip, waarop in de oorlog een gasgenerator voor de motor en een windmolen voor de elektriciteistsvoorziening waren geplaatst. Het had in 1943 een nieuwe kont gekregen en was daarom opnieuw gemeten.

Schipper Andries Vermeij heeft het schip in 1961 laten verlengen tot 37,35 meter bij scheepswerf Krijgsman in Gorinchem en van de gelegenheid gebruik gemaakt om er ook nieuwe ramen in te laten zetten.

De huidige eigenaren hebben het schip weer laten inkorten tot 30 meter, omdat er anders geen ligplaats voor beschikbaar zou zijn in Leeuwarden. De kalffdekken zijn verwijderd en de dennenboom verlaagd en gestrookt met de zeeg.

De motor

Er werd bij de bouw een motor van een minder bekend merk geplaatst, een Nering Bögelmotor van 50 pk. Het is niet geheel duidelijk wie de volgende motor(en) heeft laten plaatsen. De kadasterkaart geeft er geen uitsluitsel over door de doorhalingen ten behoeve van latere inschrijvingen.

Liggers Scheepmetingsdienst

Meetnummer	District en volgnr.	Meetdatum	Meetplaats	Lengte [m]	Breedte [m]	Inzinking [m]	Waterverplaatsing [ton]	Naam	Eigenaar	Domicilie
G2716N	Groningen	7 november 1928	Foxhol	31,46	5,40	–	186,319	EGNA	E. Kroese	Oude Pekela
A12432N	Amsterdam	16 november 1943	Amsterdam	31,38 meter	5,40 meter	1,94 meter	173,500 ton	ANJO	J.W. Pohlmann	Hoogezand
G7248N	Groningen	21 juli 1945	Foxhol	31,34 meter	5,40 meter	1,93 meter	181,511 ton	ANJO	J.W. Pohlmann	Hoogezand
R24133N	Rotterdam	26 augustus 1958	Gorinchem	31,34	5,40	1,93	179,699 ton	ANEJA	-	-
R26733N	Rotterdam	20 december 1961	Gorinchem	37,35	5,42	2,08	253,187	ANEJA	–	–
R38771N	Rotterdam	11 april 1975	–	37,35	5,42	2,12	260,378	ANEJA	–	-
AN2463	Amsterdam	14 oktober 1985	–	37,55	5,36	2,15	263,919	ANEJA	–	–

Zie ook

• Luxe motorschip

Mediabestanden

Zie de categorie Verwondering (ship, 1928) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties