Donuttheorie van het universum

theorie die stelt dat het universum donutvormig is

De donuttheorie van het universum stelt dat het universum de vorm heeft van een donut, ook wel bekend als een torus. Het idee hierachter is dat, in plaats van een plat of bolvormig universum zoals vaak wordt voorgesteld in de standaardmodellen van de kosmologie, het universum een gebogen vorm heeft waarbij het oppervlak zich terugbuigt op zichzelf. Deze theorie stelt het heersende concept ter discussie dat ons universum een oneindige, geometrisch vlakke structuur heeft.

Fysische kosmologie
Een afbeelding van het heelal door het WMAP

Toekomst van het heelal
Een torus

Indien een ruimtevaartuig in één rechte lijn zou reizen, zou het uiteindelijk terugkeren naar waar het begonnen was. Als ons universum een eindige donut zou zijn, dan zouden zulke bewegingen mogelijk zijn en zouden natuurkundigen de grootte ervan kunnen meten.[1]

Onderzoek bewerken

Het idee van een torusvorm ontstond in de jaren 1980. Dr. Alexei Starobinski, een theoreticus aan het instituut voor theoretische fysica in Moskou, stelde in 1984 samen met zijn mentor, dr. Jakov Borisovitsj Zeldovitsj, voor dat het universum in de vorm van een donut zou kunnen zijn ontstaan.[2]

In 2021 heeft een team van Europese wetenschappers in een onderzoek geopperd dat het idee van een 'gevouwen universum', waarvan de randen op meerdere plaatsen met elkaar verbonden zijn om een gesloten lus te vormen, logischer kan zijn dan de oneindige uitgestrektheid die we ons doorgaans voorstellen.[3] Het team van astrofysici en kosmologen van de Universiteit van Ulm en de Universiteit van Lyon bestudeerde het licht dat overbleef van de oerknal, bekend als de kosmische achtergrondstraling, en stelde vast dat het heelal mogelijk geen plat vlak is, maar een driedimensionale torus.[4] Bij het bestuderen van dit licht uit het zeer vroege universum kwam zij tot de conclusie dat ons heelal mogelijk meervoudig verbonden is, wat betekent dat de ruimte in alle drie de dimensies op zichzelf gesloten is, zoals een driedimensionale donut.[1]

Als de hypothese van het donutvormige universum waar zou zijn, impliceert dit twee belangrijke zaken. Ten eerste zou een meervoudig verbonden universum betekenen dat het universum eindig is en kleiner is dan verwacht, slechts drie tot vier keer groter dan de grenzen van het waarneembare universum (ongeveer 45 miljard lichtjaar ver),[1] hoewel het vanuit ons perspectief nog steeds enorm groot lijkt. Thomas Buchert, co-auteur van de studie en astrofysicus aan de Universiteit van Lyon, benadrukt dit door te stellen dat we dan de grootte van het universum zouden kennen. Ten tweede zou dit betekenen dat ons universum uiteindelijk in zichzelf zal instorten in plaats van oneindig uit te dijen.[3]

Een artikel gepubliceerd in 2023 stelt dat eerdere ideeën over het universum mogelijk te simpel waren. Het suggereert dat het universum ingewikkelder in elkaar zit, met meer dan één dimensie waarin het zichzelf omwikkelt. Dit kan sommige vreemde patronen die we in de kosmische achtergrondstraling zien, verklaren. De onderzoekers stellen voor om dit verder te onderzoeken, wat zou kunnen betekenen dat er ergens in ons complexe universum een soort spiegelbeeld van ons bestaat.[5]

Zie ook bewerken