Cwichelm van Wessex
Cwichelm (ook Cuicelm, Cuichelm, Cwicelm genoemd; ? - 636) was van 611? tot aan zijn dood koning van de Gewissæ, een volksgroep, die in de late 7e eeuw als de "West-Saksen" het Angelsaksische koninkrijk Wessex zouden stichten.[1]
Leven
bewerkenFamilie
bewerkenCwichelm was afkomstig uit het huis Wessex. Hij was een zoon van de koning Cynegils.[1] Andere historici zien in Cwichelm echter een broer Cynegils.[2] Cwichelm had een zoon genaamd Cuthred.[3]
Regering
bewerkenCynegils kwam in 611 als opvolger van Ceolwulf (594/597–611) aan de macht en maakte zijn zoon Cwichelm (611?-636) mogelijkerwijs reeds in 611 in een ondergeschikte rol deelgenoot in de regering.[1] In 614 behaalden Cynegils en Cwichelm een belangrijke overwinning op de Britten bij Beandun (locatie onbekend, misschien Bampton in Oxfordshire of Bindon in Dorset), waarbij 2046 Welshmen sneuvelden.[4] In 617 kwam het tot een oorlog met het koninkrijk Essex, in dewelke drie koningen van Essex, de broers Sexred, Sæward en een derde broer (van wie de naam niet is overgeleverd) sneuvelden.[5]
Cwichelm liet in 626 een mislukte aanslag op koning Edwin van Northumbria, die Oswald in ballingschap had gedreven, plegen. Edwin ondernam daarop een strafexpeditie tegen de Gewissæ, in dewelke vijf West-Saksische "koningen" (mogelijk worden hier onderkoningen bedoeld[6] en talrijke krijgers het leven lieten.[7] De Angelsaksische kroniek noemt geen reden voor de aanslag, die vermoedelijk in de opperheerschappij van de Bretwalda Edwin is te zoeken.[1] De slag bij Cirencester in 628[8] tegen de opkomende koning Penda van Mercia verliep eveneens weinig succesvol en eindigde met een vredesverdrag.[9] Dit verdrag voorzag blijkbaar in het huwelijk van Cwichelms broer Cenwalh met een zus van Penda. Ook de hegemonie over de regio rond Cirencester in het koninkrijk Hwicce, waar zowel Angelen als Saksen woonden, ging over naar Mercia. Daarin lijkt een van de redenen voor de zuidwaartse expansie van de Gewissæ te liggen.[10] Deze slag was het begin van de rivaliteit tussen Wessex en Mercia, die tot in de 9e eeuw zou aanslepen.[11] Vermoedelijk stond de slag bij Cirencester in verband met Edwins vergeldingsveldtocht. Een zekere ondersteuning van Penda door Edwin is niet uit te sluiten.[12]
In 636 bekeerde Cwichelm zich ten slotte tot het christendom en werd door Birinus, die in het voorjaar reeds zijn vader had gedoopt, in Dorchester-on-Thames gedoopt (Angelsaksische kroniek s.a. 636.). Hij stierf noch in datzelfde jaar.[13] Volgens een legendarische overlevering werd Cwichelm door Edwin van Northumbria bij Cwichelmeshlæw ("Cwichelms graf", Scutchamer Knob bij East Hendred in Oxfordshire) gedood.[14] De vermeende grafheuvel zou met een vloek zijn overladen, die verhindert, dat vijandige legers ongehinderd naar Wessex kunnen doordringen.[15]
Cwichelms zoon Cuthred liet zich in 639 dopen en ontving in 648 uitgestrekte landerijen met een grootte van 3.000 hidas bij Ashdown in Berkshire van zijn oom koning Cenwalh.[1] Het gebied stemde overeen met bijna de helft van een koninkrijk als Lindsey, Sussex of Essex.[16]
Bronnen
bewerken- Beda Venerabilis, Historia ecclesiastica gentis Anglorum II 9.
- Angelsaksische kroniek s.a. 614, 626, 628, 636, 648, 661.
- Æthelweard, Chronica II s.a. 629. (trad. J.A. Giles, 1906)
Noten
bewerken- ↑ a b c d e B. Yorke, art. Cwichelm, in Oxford Dictionary of National Biography, Oxford, 2004. (digitale versie – betalend)
- ↑ J. Cannon - A. Hargreaves, The Kings and Queens of Britain, Oxford, 2009², p. 44.
- ↑ Angelsaksische kroniek s.a. 648.
- ↑ Angelsaksische kroniek s.a. 614.
- ↑ Beda Venerabilis, Historia ecclesiastica gentis Anglorum II 5.
- ↑ F.M. Stenton, Anglo-Saxon England, Oxford, 1971³, p. 66.
- ↑ Angelsaksische kroniek s.a. 626.
- ↑ Vermoedelijk eerder later, zie: D.P. Kirby, The Earliest English Kings, Londen - New York, 20002, p. 68.
- ↑ Angelsaksische kroniek s.a. 628.
- ↑ B. Yorke, art. Cynegils, in Oxford Dictionary of National Biography, Oxford, 2004. (digitale versie[dode link] – betalend)
- ↑ B. Yorke, Wessex in the early Middle Ages (Studies in the Early History of Britain), Londen - New York, 1995, p. 57.
- ↑ P. Sims-Williams, Religion and Literature in Western England, 600–800, Cambridge, 2005, p. 28.
- ↑ Angelsaksische kroniek s.a. 636.
- ↑ L Scales - O. Zimmer, Power and the Nation in European History, Cambridge, 2005, p. 116.
- ↑ H. Williams, Death and Memory in Early Medieval Britain, Cambridge, 2006, p. 210.
- ↑ The Tribal Hidage op de website van de Universiteit van Georgetown.
Referenties
bewerken- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Cwichelm_(Wessex) op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- J. Cannon - A. Hargreaves, The Kings and Queens of Britain, Oxford, 2009², p. 24. ISBN 9780199559220
- S. Chadwick Hawkes, The early Saxon period, in G. Briggs - J. Cook - T. Rowley (edd.), The archeology of the Oxford region, 1986, pp. 64–108.
- D.N. Dumville, The West Saxon genealogical regnal list and the chronology of early Wessex, in Peritia 4 (1985), pp. 21–66.
- S. Keynes, Kings of the West Saxons, in M. Lapidge -e.a. (edd.), The Blackwell Encyclopaedia of Anglo-Saxon England, Oxford - e.a., 2001, pp. 511–514.
- D.P. Kirby, The Earliest English Kings, Londen - New York, 20002. ISBN 9780415242110
- P. Sims-Williams, Religion and Literature in Western England, 600–800, Cambridge, 2005. ISBN 9780521673426
- B. Yorke, Wessex in the early Middle Ages (Studies in the Early History of Britain), Londen - New York, 1995. ISBN 9780718518561
- B. Yorke, Kings and Kingdoms of early Anglo-Saxon England, Londen - New York, 2002. ISBN 9780415166393 (digitale versie [PDF; 6,2 MB])
- B. Yorke, art. Cynegils, in Oxford Dictionary of National Biography, Oxford, 2004. (digitale versie[dode link] – betalend)
- B. Yorke, art. Cwichelm, in Oxford Dictionary of National Biography, Oxford, 2004. (digitale versie[dode link] – betalend)
Externe links
bewerken- Cwichelm (1) in Prosopography of Anglo-Saxon England (PASE)
- Cwichelm in Foundation for Medieval Genealogy