Chinezen in het Verenigd Koninkrijk

etnische groep

Volgens de Britse staatsstatistieken wonen er in 2008 een half miljoen Chinezen in het Verenigd Koninkrijk. Het Verenigd Koninkrijk was waarschijnlijk het eerste West-Europese land met Chinese immigranten.

Chinezen in het Verenigd Koninkrijk
Naam (taalvarianten)
Vereenvoudigd 英国华侨
Traditioneel 英國華僑
Pinyin yīngguó huáqiáo
Jyutping (Standaardkantonees) ying1 gwok3 waa4 kiu4
Zhuyin 一ㄥˉ ㄍㄨㄛˊ ㄏㄨㄚˊ ㄑ一ㄠˊ
Standaardkantonees Yíng Kwôk Wàa K'ìew
HK-romanisatie (Standaardkantonees) Ying Kwok Wah Kiu
Yale (Standaardkantonees) yīng gwok wàh kìuh
Dapenghua Yáng Kwôk Wàa K'ìew
Andere benamingen 英国华裔
Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk:Chinese Britten
Totale bevolking Ongeveer een half miljoen.
Verspreiding Liverpool, Sheffield, Londen, Manchester, Newcastle, Belfast, Aberdeen, Birmingham Vlag van Verenigd Koninkrijk Verenigd Koninkrijk: 0,5 miljoen
Taal Standaardkantonees, Dapenghua, Weitouhua, Hongkong-Kantonees, Hongkong-Hakka, Mindongyu, Standaardmandarijn, Engels
Geloof boeddhisme, voorouderverering, traditionele Chinese godsdienst, daoïsme, protestantisme
Verwante groepen Han-Chinezen
Portaal  Portaalicoon   Landen & Volken

Geschiedenis

bewerken

Aan het begin van de negentiende eeuw kwamen de eerste Chinezen immigranten in Groot-Brittannië aan. Zij kwamen hoofdzakelijk uit de Chinese kuststeden Tianjin en Shanghai.

Maar de eerste Chinees die Verenigd Koninkrijk bezocht was Shen Fu-Tsung. Deze Nankingse jezuïet kwam in de zeventiende eeuw om te studeren.

Liverpool en Oost-Londen waren de eerste gebieden waar veel Chinezen samen gingen wonen. In de Limehouse (wijk) ontstond de eerste Chinese wijk van Europa.

De officiële telling van 1951 gaf aan dat de Chinese gemeenschap in Groot-Brittannië sterk gegroeid was. Toentertijd bestond die uit 12.523 mensen, vanwie er 4000 uit Maleisië kwamen en 3459 alleenstaande mannen uit Hongkong. Het aantal groeide onder andere door vasteland-Chinese vluchtelingen uit Hongkong. Er waren in die tijd bijna honderd Chinese restaurants. Een ex-zeeman vond het een goede investering en verdiende wel 2,5 miljoen Hongkongse dollar.

De grootste stroom van Chinese immigranten vond plaats tussen 1950 en 1960. Toen kregen boeren van het Hongkongse platteland een kans om een nieuw bestaan op te bouwen. De waren voornamelijk Hakka en Wai t'auw. De nieuwe Chinese Britten gingen werken in de catering, Chinese restaurants en wasserijen.

In 1961 was de Britse telling van Chinezen 38.750, waarvan één vijfde (7750) uit Hongkong kwam. In 1962 woonden 30.000 Chinezen uit de Hongkongse New Territories in Groot-Brittannië. Negenenzestig vrouwen kwamen in datzelfde jaar voor familiehereniging.

In 1963 werd voor het eerst Chinees Nieuwjaar op straat gevierd met leeuwendans etc. Dat gebeurde in Londen Chinatown. Na de anti-Chinese rassenrellen in 1968 in Maleisië kwam een grote stroom Chinese Maleisiërs naar Groot-Brittannië

In 1971 woonden er 96.030 Chinezen in het land, dat was een verdubbeling in tien jaar. Van de 4000 Chinezen die een bedrijf hadden, waren er 1400 met een restaurant. Tegenwoordig vindt men in bijna ieder Britse kleine stad een Chinees restaurant.

Sinds de jaren zeventig wonen er groepen Chinezen in Noord-Ierland. In 2004 waren er 4200 mensen die een Chinees dialect konden spreken. Waarvan een deel claimde ook Iers en Ulster-Scots te kunnen spreken.

Demografie

bewerken

Het overgrote deel van de Chinese Britten zijn Hakka, Wai t'auw, Dapengnees en Fuzhounees. Het aantal Fuzhounezen groeit tegenwoordig sneller dan de rest. De Chaozhounezen, Hainanezen en Taiwanezen vormen een klein deel van de Chinese gemeenschap in Groot-Brittannië.

In 2005 was het percentage en aantal Chinezen in de volgende gebieden als volgt:

Omgangstalen

bewerken

Standaardkantonees, Dapenghua, Weitouhua, Hongkong-Kantonees, Hongkong-Hakka, Mindongyu en Standaardmandarijn zijn veelgebruikte Chinese dialecten in Chinese wijken en gezinnen.

Verenigingen

bewerken

Bekende Chinese Britten

bewerken