Cytochroom P450 1A2

Cytochroom P450 1A2 (afgekort: CYP1A2) is een enzym dat behoort tot het cytochroom P450 enzymsysteem. Dit enzym is verantwoordelijk voor het metaboliseren van xenobiotica in het lichaam. Bij mensen wordt het CYP1A2-enzym gecodeerd door het CYP1A2-gen.

Functie bewerken

CYP1A2 is een mono-oxygenase dat het metabolisme van xenobiotica en het maken van cholesterol, steroïden en andere vetten in het lichaam katalyseert.^[1] CYP1A2 bevindt zich in het endoplasmatisch reticulum van de cel, en wordt tot expressie gebracht door polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAHs), waarvan sommigen kunnen worden gevonden in sigarettenrook.^[2] Het endogene substraat van CYP1A2 is tot heden onbekend, maar het enzym is wel in staat om PAHs om te zetten in kankerverwekkende intermediaire stoffen.^[3] Een voorbeeld hiervan is benzo(a)pyreen.^[3] Overige (exogene) substraten voor CYP1A2 zijn cafeïne, aflatoxin B1 en paracetamol.^[4]^[5]^[6] Naast het metaboliseren van xenobiotica, zet CYP1A2 ook meervoudig onverzadigde vetzuren om in signaalmoleculen die een rol spelen in fysiologische en pathologische processen. Voor bepaalde moleculen, zoals arachidonzuur, werkt CYP1A2 als mono-oxygenase, terwijl het voor andere moleculen, zoals docosahexaeenzuur en eicosapentaeenzuur, als een epoxygenase werkt. De gevormde metabolieten van deze reactie spelen een belangrijke rol in meerdere processen in het lichaam.^[7]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) Zhou SF, Wang B, Yang LP, Liu JP (mei 2010). Structure, function, regulation and polymorphism and the clinical significance of human cytochrome P450 1A2.. Drug Metab Rev. 42 (2): 268-354. PMID 19961320. DOI: 10.3109/03602530903286476. Geraadpleegd op 16 juni 2021.
↑ (en) Zevin, S., Benowitz, N.L. (juni 1999). Drug Interactions with Tobacco Smoking. Clin Pharmacokinet 36 (6): 425–438. PMID 10427467. DOI: 10.2165/00003088-199936060-00004. Geraadpleegd op 16 juni 2021.
↑ ^a ^b (en) Shimada T (aug 2006). Xenobiotic-metabolizing enzymes involved in activation and detoxification of carcinogenic polycyclic aromatic hydrocarbons. Drug Metab Pharmacokinet 21 (4): 257-276. PMID 16946553. DOI: 10.2133/dmpk.21.257. Geraadpleegd op 16 juni 2021.
↑ (en) Guessous I, Dobrinas M, Kutalik Z, Pruijm M, Ehret G, Maillard M, Bergmann S, Beckmann JS, Cusi D, Rizzi F, Cappuccio F, Cornuz J, Paccaud F, Mooser V, Gaspoz JM, Waeber G, Burnier M, Vollenweider P, Eap CB, Bochud M (15). Caffeine intake and CYP1A2 variants associated with high caffeine intake protect non-smokers from hypertension. Hum Mol Genet. 21 (14): 3283-3292. PMID 22492992. DOI: 10.1093/hmg/dds137. Geraadpleegd op 16 juni 2021.
↑ (en) Deng J, Zhao L, Zhang NY, Karrow NA, Krumm CS, Qi DS, Sun LH (okt-dec 2018). Aflatoxin B1 metabolism: Regulation by phase I and II metabolizing enzymes and chemoprotective agents. Mutat Res. 778: 79-89. PMID 30454686. DOI: 10.1016/j.mrrev.2018.10.002. Geraadpleegd op 16 juni 2021.
↑ (en) Xu S, Liu J, Shi J, Wang Z, Ji L (28). 2,3,4',5-tetrahydroxystilbene-2-O-β-D-glucoside exacerbates acetaminophen-induced hepatotoxicity by inducing hepatic expression of CYP2E1, CYP3A4 and CYP1A2. Sci Rep. 7 (1): 16511. PMID 29184146. PMC PMC5705655. DOI: 10.1038/s41598-017-16688-5. Geraadpleegd op 16 juni 2021.
↑ (en) Westphal C, Konkel A, Schunck WH (nov 2011). CYP-eicosanoids--a new link between omega-3 fatty acids and cardiac disease?. Prostaglandins & Other Lipid Mediators 96 (1-4): 99-108. PMID 21945326. DOI: 10.1016/j.prostaglandins.2011.09.001. Geraadpleegd op 16 juni 2021.

[1] (en) Zhou SF, Wang B, Yang LP, Liu JP (mei 2010). Structure, function, regulation and polymorphism and the clinical significance of human cytochrome P450 1A2.. Drug Metab Rev. 42 (2): 268-354. PMID 19961320. DOI: 10.3109/03602530903286476. Geraadpleegd op 16 juni 2021.

[2] (en) Zevin, S., Benowitz, N.L. (juni 1999). Drug Interactions with Tobacco Smoking. Clin Pharmacokinet 36 (6): 425–438. PMID 10427467. DOI: 10.2165/00003088-199936060-00004. Geraadpleegd op 16 juni 2021.

[Shimada-3] (en) Shimada T (aug 2006). Xenobiotic-metabolizing enzymes involved in activation and detoxification of carcinogenic polycyclic aromatic hydrocarbons. Drug Metab Pharmacokinet 21 (4): 257-276. PMID 16946553. DOI: 10.2133/dmpk.21.257. Geraadpleegd op 16 juni 2021.

[4] (en) Guessous I, Dobrinas M, Kutalik Z, Pruijm M, Ehret G, Maillard M, Bergmann S, Beckmann JS, Cusi D, Rizzi F, Cappuccio F, Cornuz J, Paccaud F, Mooser V, Gaspoz JM, Waeber G, Burnier M, Vollenweider P, Eap CB, Bochud M (15). Caffeine intake and CYP1A2 variants associated with high caffeine intake protect non-smokers from hypertension. Hum Mol Genet. 21 (14): 3283-3292. PMID 22492992. DOI: 10.1093/hmg/dds137. Geraadpleegd op 16 juni 2021.

[5] (en) Deng J, Zhao L, Zhang NY, Karrow NA, Krumm CS, Qi DS, Sun LH (okt-dec 2018). Aflatoxin B1 metabolism: Regulation by phase I and II metabolizing enzymes and chemoprotective agents. Mutat Res. 778: 79-89. PMID 30454686. DOI: 10.1016/j.mrrev.2018.10.002. Geraadpleegd op 16 juni 2021.

[6] (en) Xu S, Liu J, Shi J, Wang Z, Ji L (28). 2,3,4',5-tetrahydroxystilbene-2-O-β-D-glucoside exacerbates acetaminophen-induced hepatotoxicity by inducing hepatic expression of CYP2E1, CYP3A4 and CYP1A2. Sci Rep. 7 (1): 16511. PMID 29184146. PMC PMC5705655. DOI: 10.1038/s41598-017-16688-5. Geraadpleegd op 16 juni 2021.

[7] (en) Westphal C, Konkel A, Schunck WH (nov 2011). CYP-eicosanoids--a new link between omega-3 fatty acids and cardiac disease?. Prostaglandins & Other Lipid Mediators 96 (1-4): 99-108. PMID 21945326. DOI: 10.1016/j.prostaglandins.2011.09.001. Geraadpleegd op 16 juni 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]