Bikram-yoga

Bikram-yoga is een yoga-stijl die Bikram Choudhury heeft ontwikkeld uit de traditionele hatha-yogatechnieken. De stijl werd begin jaren 1970 populair.

Leraren

Bikram-yogalessen voor beginners duren 90 minuten en bestaan uit een vaste serie van 26 houdingen, waaronder twee ademhalingsoefeningen. Bikram-yoga wordt beoefend in een ruimte verwarmd tot 40 °C met een luchtvochtigheid van 40%. Bikramlessen worden gegeven door bikram-gecertificeerde leraren, die negen weken door Choudhury goedgekeurde training hebben afgerond. Bikram-gecertificeerde leraren wordt een gestandaardiseerde mondelinge uitleg geleerd om de oefeningen te leiden. Ervaren leraren ontwikkelen verschillende leerstijlen.

Geschiedenis

Bikram Choudhury is geboren in Calcutta in 1946 en begon toen hij vier jaar oud was, yoga te beoefenen. Op de leeftijd van dertien jaar won hij naar eigen zeggen het nationale yogakampioenschap van India. Hij bleef de volgende drie jaar ongeslagen en was de onbetwiste All-India nationale yogakampioen. Choudhury bedacht later de 26 houdingen en hun volgorde en richtte Bikram's Yoga College of India op.

In juni 2006 had hij 1650 yogastudio's over de hele wereld. In juli 2012 waren er ruim 330 studio's in de Verenigde Staten en 600 wereldwijd.

Gezondheidseffecten

In 2013 bleek uit onderzoek dat na het gedurende acht weken driemaal per week beoefenen van bikram-yoga bij gezonde volwassenen de kracht en flexibiliteit verbeterden. Deelnemers verloren een kleine hoeveelheid lichaamsvet. Er waren geen aanwijzingen van verbeteringen op de cardiovasculaire organen. Dezelfde onderzoeker ontdekte dat vrouwen 330 kilocalorieën verbrandden en mannen 460 per sessie van 90 minuten, ongeveer het equivalent van een wandeling van 90 minuten met een tempo van 6 kilometer per uur.

Overmatig zweten veroorzaakt door de hete en vochtige omstandigheden van een bikram-yogaruimte kan leiden tot dehydratie. Er is ook een risico van hyperthermie: oververhitting van het menselijk lichaam. De symptomen zijn misselijkheid, duizeligheid, flauwvallen, en mogelijk hitteberoerte. Een sterke focus op hydratatie voor en na de les, in combinatie met het luisteren naar je lichaam en rust tijdens de les wanneer dat nodig is, vermindert deze risico's.

Diverse aandoeningen zoals multiple sclerose, epilepsie, en sommige cardiale complicaties kunnen een bijzondere gevoeligheid voor warmte veroorzaken. Ook mensen die medicijnen voor depressie, nervositeit of slapeloosheid gebruiken kunnen gevoeliger zijn voor de warmte.

Volgens een artikel in de Huffington Post zijn de voordelen voor de gezondheid van de extra warmte "grotendeels perceptueel", omdat "Mensen denken dat de mate van zweet de kwaliteit is van de training, maar dat is niet de werkelijkheid. Het heeft geen verband met het verbranden van calorieën.". Een kleine studie van de American Council of Exercise vond "geen verschil in de stijging van de kerntemperatuur of hartslag tussen de twee 60 minuten durende sessies.".

In de eerste editie van Bikram's Beginning Yoga Class beweert Choudhury dat medische studies uitgevoerd aan de Tokyo University Medical School de medische voordelen van zijn 26 houdingen ondersteunen. Tijdens een van de rechtszaken eisten gedaagden exemplaren van deze medische studies en beweerde Choudhury dat hij ze niet kon vinden. In de tweede editie verwijderde Choudhury alle verwijzingen naar medische studies.

Controversen

Competitie

Een controversieel onderdeel van bikram-yoga heeft betrekking op de Yoga Asana Championships. Beoefenaars van andere vormen van yoga vinden dat competitie in tegenspraak is met het idee van vrede en eenheid. Choudhury stelt: "Competitie is de basis voor alle democratische samenlevingen, want zonder competitie is er geen democratie."

In India, waar yoga is ontstaan, kent yoga al meer dan een eeuw wedstrijden. De Yoga Sport Federatie, die gastheer was van de 9de Jaarlijkse Bishnu Charan Ghosh Cup in juni 2012, stelt dat yoga-wedstrijden het beoefenen van yoga en het aanscherpen van vaardigheden stimuleren. Een ander doel van de Federatie is om van Yoga Asana een erkende Olympische sport te maken.

Auteursrecht op bikram-yoga

Choudhury stelt dat bikram-yoga valt onder de auteursrechten en dat het niet mag worden onderwezen door iemand aan wie hij dat niet had toegestaan. Choudhury begon met het maken van dergelijke claims in 2011. In 2011 begon Choudhury een rechtszaak tegen Yoga to the People, een concurrerende yogastudio opgericht door een oud-leerling van Choudhury en met een locatie in de buurt van een van de bikram-yogastudio's in New York. Als gevolg van die rechtszaak verklaarde de United States Copyright Office dat yogahoudingen (asanas) niet auteursrechtelijk worden beschermd op de wijze als geclaimd door Choudhury en dat het Yoga to the People en anderen vrij staat deze oefeningen te onderwijzen.

Klachten over seksueel misbruik

Bikramleraar Sarah Baughn klaagde Choudhury aan wegens seksuele intimidatie in maart 2013 en twee andere niet nader genoemde vrouwen in mei 2013. Shea Law Offices en Shegerian & Associates vertegenwoordigt zes vrouwen die beweren door Choudhury seksueel misbruikt te zijn. In een interview bij CNN in april 2015 met Baughn en Choudhury ontkent Choudhury de verwijten.

In april 2015 leidden de beschuldigingen tot vragen in de yogagemeenschap, waaronder een artikel in de Washington Post: "Het is de vraag of het verstandig is om zo veel vertrouwen in een goeroe te stellen.".

De 26 asanas (houdingen)

In onderstaande tabel staan de 26 houdingen van bikram-yoga. Deze houdingen worden onderwezen in de bikram-yogaklassen voor beginners. De reeks wordt gegeven door leraren die zijn opgeleid en gecertificeerd door Bikram Choudhury.

#	Sanskriet	Nederlands
1	प्राणायाम Pranayama	Staande diepe ademhaling
2	अर्धचन्द्रासन met पादहस्तासन Ardhacandrāsana met Pādahastāsana	Halve Maan met Handen naar Voeten
3	उत्कटासन Utkatasana	Intense Heuphouding
4	गरुडासन Garudasana	Adelaar
5	दण्डायमन जानुशीर्षासन Jānuśīrṣāsana	Hoofd naar Knie Vooroverbuiging
6	दण्डायमन धनुरासन Dandayamana Dhanurasana	Opwaarts Wiel
7	तुलादण्डासन Tuladandasana	Balancerende Stok
8	दण्डायमन विभक्तपाद पश्चिमोत्तानासन Daṇḍāyamana Vibhaktapāda Paścimottānāsana	Staande Aparte Been Rekken
9	त्रिकोणासन Trikonasana	Driehoek
10	दण्डायमन विभक्तपाद जानुशीर्षासन Daṇḍāyamana Vibhaktapāda Jānuśīrṣāsana	Staande Aparte Been Hoofd naar Knie Vooroverbuiging
11	ताडासन Tadasana	Berg
12	पादाङ्गुष्ठासन Padangusthasana	Grote Teen houding
13	शवासन savasana	Doodhouding
14	पवनमुक्तासन Pavanamuktāsana	Wind Verwijderen
15	पादहस्तासन Pādahastāsana	Hand Onder Voet
16	भुजङ्गासन Bhujangasana	Cobra
17	शलभासन Śalabhāsana	Sprinkhaan
18	पूर्णशलभासन Pūrṇaśalabhāsana	Hele Sprinkhaan
19	धनुरासन Dhanurasana	De Boog
20	सुप्तवज्रासन Suptavajrāsana	Bliksem
21	अर्धकूर्मासन Ardhakūrmāsana	Halve Schildpad
22	उष्ट्रासन Ustrasana	Kameel
23	शसांगासना Śasāṁgāsanā	Konijn
24	जानुशीर्षासन met पश्चिमोत्तानासन Jānuśīrṣāsana met Paścimottānāsana	Hoofd naar Knie met intense strekking van het westen
25	अर्धमत्स्येन्द्रासन Ardha matsyendrāsana	Halve God van de Vissen
26	कपालभाति Kapalabhati	Vuurademhaling

Bronnen, noten en/of referenties