Alfa Romeo Alfetta 159

Alfa Romeo Alfetta 158/159
Algemene informatie
Categorie	Formule 1 en Voiturette
Constructeur	Alfa Romeo
Ontwerper(s)	Gioacchino Colombo
Opvolger	Alfa Romeo 177
Technische specificaties
Ophanging (voor)	Trailing arm, transverse leaf springs, hydraulische dempers
Ophanging (achter)	Pendelas, transverse leaf spring, hydraulische dempers ; De-Dion-as was een modificatie in 1951.
Motor	Alfa Romeo 158/159 1,479 cc, 8 cilinder in lijn, Roots-type supercharger, front mounted. ; Single stage – 200 pk (142 kW) @ 6500 rpm, 350 pk (261 kW) @ 8500 rpm (F1); 159: two stage – 425 pk (317 kW) @ 9300 rpm.
Transmissie	Alfa 4 traps handgeschakeld
Brandstof	Shell (98,5% methanol, 1% castorolie, 0,5% water)
Banden	Pirelli
Competitie
Debuut	1938 Coppa Ciano Junior
Races	41 (GP), 13 (F1)
Overwinningen	37 (GP), 10 (F1)
Poles	10 (F1)
Snelste rondes	13 (F1)
Coureurs-kampioenschappen	2 (1950: Farina, 1951: Fangio)
Constructeurs-kampioenschappen	n.v.t. (ingevoerd in 1958)
Portaal	Autosport

De Alfa Romeo 158/159, ook wel bekend als de Alfetta (Kleine Alfa in italiaans^[1]), is een van de meest succesvolle race-auto's ooit geproduceerd. De Alfa Romeo 158, en de daarvan afgeleide 159, wonnen 47 van de 54 Grands Prix waaraan ze deelnamen.^[2] De wagen werd oorspronkelijk ontwikkeld voor de vooroorlogse voiturette raceklasse (1937) en heeft een 1,5-liter 8 cilinder in lijn supercharged motor. Na de Tweede Wereldoorlog werd de auto vanaf 1947 ingezet voor de Formule 1. In de handen van befaamde coureurs als Nino Farina, Juan-Manuel Fangio en Luigi Fagioli, was de Alfetta tot en met 1951 onoverwinnelijk. In 1950, het debuutjaar van de formule 1, won de Alfetta zelfs alle Grands Prix die verreden werden.

Overzicht bewerken

Ontwikkeling en beginjaren bewerken

De eerste versie van deze succesvolle race-auto, de 158, werd in 1937 geproduceerd en ontworpen door Gioacchino Colombo.^[3] De auto's naam verwijst naar de 1,5-liter motor en acht cilinders.^[4] Alfa's 3-liter race-auto's in 1938 en 1939 werden de Tipo 308, 312 en 316. De 158 debuteerde voor het Alfa Corse raceteam in augustus 1938 in Livorno tijdens de Coppa Ciano Junior waar Emilio Villoresi de eerste overwinning met de 158 noteerde. Op dat moment leverde de 1479.56 cc (58,0 x 70,0 mm) motor rond de 200pk bij 7000 toeren,^[5] met behulp van een single-stage Rootscompressor. Meer succes kwam in de Coppa Acerbo, Coppa Ciano en Tripoli Grand Prix in mei 1940.^[6] Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de ontwikkeling van de auto voor zes jaar gestaakt.

Na de oorlog bewerken

In 1947 deed de Alfetta weer mee aan een Grand Prix. Voor het seizoen van 1948 werd de 158 gewijzigd. Dit keer produceerde de motor meer dan 350pk en dit type werd aangeduid als de Tipo 158/47. Deze auto maakte een tragisch debuut in 1948 tijdens de Zwitserse Grand Prix waar Achille Varzi zwaar crashte en als gevolg hiervan werd gedood.

Onverslaanbaar in de Formule 1 bewerken

In het eerste seizoen van de Formule 1, in 1950, was de 158 onoverwinnelijk en won alle wedstrijden van dat seizoen. Voor een auto die nota bene was ontwikkeld in 1937 was dit ongelooflijk en ook het budget van Alfa Romeo was vrij klein vergeleken met dat van de concurrentie. Daarnaast droegen de getalenteerde coureurs van Alfa Corse, zoals Giuseppe Farina die dat jaar wereldkampioen werd en Juan Manuel Fangio, bij aan het ongekende succes dat Alfa Romeo beleefde.

Aan het eind van 1950 werd een bijgewerkte versie ontwikkeld, de 159, die in gebruik werd genomen voor het formule 1 seizoen van 1951. Deze versie had een vernieuwde achterophanging, een De Dion-as-constructie. De motor werd opgevoerd tot ruim 425pk bij 9600 toeren. Voor die tijd was dit een ongekend hoog vermogen en om dit te bereiken dienden er grotere Superchargers toegepast te worden. Dit in combinatie met het rijke brandstofmengsel vereist voor methanol maakte het verbruik van de 159 erg hoog: zo'n 125 tot 175 liter per 100 km. De Britse Grand Prix op Silverstone was destijds de eerste formule 1 Grand Prix ooit die niet gewonnen was door een Alfa, puur vanwege het feit dat Fangio en Farina beiden een extra keer moesten stoppen voor brandstof. De Alfa's waren echter nog steeds met afstand de snelste en Fangio werd tweede. Overwinningen werden geboekt op de Grand Prix van Zwitserland, Frankrijk en Spanje en Fangio pakte met zijn Alfa de wereldtitel. Op de een-na-laatste GP van 1951, de italiaanse Grand Prix op Monza, introduceert Alfa Romeo een nieuwe versie bekend als de 159M. De "M" staat voor Maggiorata ("uitgebreid").^[7]

Het einde bewerken

Eind 1951 bleek de Italiaanse overheid niet bereid om de ontwikkelingskosten te dekken, waarna het team van Alfa Romeo zich terugtrok uit de formule 1 (de ontwikkeling van de nieuwe 2,5-liter Alfa Romeo 160 werd hiermee gestaakt).^[8] In de jaren daarna trad Alfa regelmatig op als motorenleverancier, maar het zou nog tot 1979 duren totdat Alfa terugkeerde als constructeur in de formule 1 (zie: Alfa Romeo (Formule 1)).

De laatste overwinning van de 159 was in 1953 tijdens de Grand Prix van Italië, ruim 16 jaar na de introductie van de eerste Alfetta. Dit in combinatie met de formule 1 wereldtitel in 1950, waarvan alle Grands prix gewonnen, en 1951 maakt de Alfetta 158/159 tot een van de meest succesvolle racewagens ooit.

Overwinningen bewerken

Datum	Type	Race	Locatie	Klasse	Coureur
7 augustus 1938	158	Coppa Ciano	Livorno	Voiturette	Emilio Villoresi
11 september 1938	158	Milan Grand Prix	Monza	Voiturette	Emilio Villoresi
30 juli 1939	158	Coppa Ciano	Livorno	Voiturette	Giuseppe Farina
13 augustus 1939	158	Coppa Acerbo	Pescara	Voiturette	Clemente Biondetti
20 augustus 1939	158	Swiss Grand Prix	Bremgarten	Voiturette	Giuseppe Farina
12 mei 1940	158	Tripoli Grand Prix	Libya	Voiturette	Giuseppe Farina
21 juli 1946	158	Grand Prix of Nations	Geneva	–	Giuseppe Farina
1 september 1946	158	Valentino Grand Prix	Turin, Valentino Park	non-Champ. F1	Achille Varzi
30 september 1946	158	Milan Grand Prix	Milan, Sempione Park	–	Carlo Felice Trossi
8 juni 1947	158	Swiss Grand Prix	Bremgarten	–	Jean-Pierre Wimille
29 juni 1947	158	European Grand Prix	Spa	–	Jean-Pierre Wimille
13 juli 1947	158	Bari Grand Prix	Bari	–	Achille Varzi
7 september 1947	158	Italian Grand Prix	Milan, Sempione Park	–	Carlo Felice Trossi
4 juli 1948	158	Swiss Grand Prix	Bremgarten	–	Carlo Felice Trossi
18 juli 1948	158	French Grand Prix	Reims	–	Jean-Pierre Wimille
5 september 1948	158	Italian Grand Prix	Turin, Valentino Park	–	Jean-Pierre Wimille
17 oktober 1948	158	Autodrome Grand Prix	Monza	–	Jean-Pierre Wimille
16 april 1950	158	San Remo Grand Prix	Ospedaletti	–	Juan Manuel Fangio
13 mei 1950	158	European Grand Prix	Silverstone	Formula One	Giuseppe Farina
21 mei 1950	158	Monaco Grand Prix	Monaco	Formula One	Juan Manuel Fangio
4 juni 1950	158	Swiss Grand Prix	Bremgarten	Formula One	Giuseppe Farina
18 juni 1950	158	Belgian Grand Prix	Spa	Formula One	Juan Manuel Fangio
2 juli 1950	158	French Grand Prix	Reims	Formula One	Juan Manuel Fangio
9 juli 1950	158	Bari Grand Prix	Bari	–	Giuseppe Farina
30 juli 1950	158	Grand Prix of Nations	Geneva	–	Juan Manuel Fangio
15 augustus 1950	158	Coppa Acerbo	Pescara	–	Juan Manuel Fangio
26 augustus 1950	158	International Trophy	Silverstone	non-Champ. F1	Giuseppe Farina
3 september 1950	158	Italian Grand Prix	Monza	Formula One	Giuseppe Farina
27 mei 1951	159	Swiss Grand Prix	Bremgarten	Formula One	Juan Manuel Fangio
2 juni 1951	159	Ulster Trophy	Dundrod	–	Giuseppe Farina
17 juni 1951	159	Belgian Grand Prix	Spa	Formula One	Giuseppe Farina
1 juli 1951	159	French Grand Prix	Reims	Formula One	Luigi Fagioli/Juan Manuel Fangio
28 oktober 1951	159	Spanish Grand Prix	Pedralbes	Formula One	Juan Manuel Fangio
2 september 1951	159	Bari Grand Prix	Bari	–	Juan Manuel Fangio
1953	159	Merano Grand Prix	Italy	–	Juan Manuel Fangio

Formule 1 resultaten bewerken

Resultaten in vet geven de pole positie aan, cursief betekent snelste ronde.

Jaar	Chassis	Motor	Banden	Coureurs	1	2	3	4	5	6	7	8	Punten	WCC
1950	158	Alfa Romeo 158 1.5 L8	P		GBR	MON	500	SUI	BEL	FRA	ITA		88	–*
				Giuseppe Farina	1	Ret		1	4	7	1
				Juan Manuel Fangio	Ret	1		Ret	1	1	Ret
				Luigi Fagioli	2	Ret		2	2	2	3
				Reg Parnell	3
				Gianbattista Guidotti	DNS
				Consalvo Sanesi							Ret
				Piero Taruffi							Ret
1951	159	Alfa Romeo 158 1.5 L8	P		SUI	500	BEL	FRA	GBR	GER	ITA	ESP	75	–*
				Giuseppe Farina	3		1	5	Ret	Ret	3	3
				Juan Manuel Fangio	1		9	1	2	2	Ret	1
				Toulo de Graffenried	5						Ret	6
				Consalvo Sanesi	4		Ret	10	6
				Gianbattista Guidotti	DNS
				Luigi Fagioli				1
				Felice Bonetto					4	Ret	3	5
				Paul Pietsch						Ret

* Het Constructeurs Kampioenschap werd niet toegekend tot 1958.

Trivia bewerken

Zowel de Alfa Romeo Alfetta (1972) als de Alfa Romeo 159 (2006) zijn vernoemd naar deze racewagen.

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Alfa Romeo 158/159 Alfetta op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

↑ THE ORIGINS OF THE ALFA ROMEO 158/159 (DOC). enzociliberto.it. Gearchiveerd op 18 januari 2006. Geraadpleegd op 22 augustus 2010.
↑ Sparrow, David, Alfa Romeo Legends. ISBN 1-85532-646-9.
↑ The Golden Era Of Grand Prix Racing. kolumbus.fi/leif.snellman. Gearchiveerd op 19 april 2007. Geraadpleegd op 26 april 2007.
↑ Borgeson, GriffithBorgeson, Griffith, The Alfa Romeo Tradition. ISBN 0-85429-875-4.
↑ Grand Prix Cars – Alfa Romeo 158. ddavid.com/formula1. Gearchiveerd op 7 april 2007. Geraadpleegd op 26 april 2007.
↑ 1938 Alfa Romeo 158 Alfetta. supercars.net. Gearchiveerd op 14 augustus 2019. Geraadpleegd op 26 april 2007.
↑ The Alfetta's last call. forix.com. Gearchiveerd op 20 februari 2007. Geraadpleegd op 26 april 2007.
↑ Mike Lang, Grand Prix, Volume 1, 1950 to 1965, Haynes Publishing Group, 1981, page 39

Zie de categorie Alfa Romeo 159 Alfetta van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[enzociliberto.it-1] THE ORIGINS OF THE ALFA ROMEO 158/159 (DOC). enzociliberto.it. Gearchiveerd op 18 januari 2006. Geraadpleegd op 22 augustus 2010.

[Alfa_Romeo_Legends-2] Sparrow, David, Alfa Romeo Legends. ISBN 1-85532-646-9.

[kolumbus.fi/leif.snellman-3] The Golden Era Of Grand Prix Racing. kolumbus.fi/leif.snellman. Gearchiveerd op 19 april 2007. Geraadpleegd op 26 april 2007.

[borg-4] Borgeson, GriffithBorgeson, Griffith, The Alfa Romeo Tradition. ISBN 0-85429-875-4.

[ddavid.com/formula1-5] Grand Prix Cars – Alfa Romeo 158. ddavid.com/formula1. Gearchiveerd op 7 april 2007. Geraadpleegd op 26 april 2007.

[supercars.net-6] 1938 Alfa Romeo 158 Alfetta. supercars.net. Gearchiveerd op 14 augustus 2019. Geraadpleegd op 26 april 2007.

[forix.com-7] The Alfetta's last call. forix.com. Gearchiveerd op 20 februari 2007. Geraadpleegd op 26 april 2007.

[Lang-8] Mike Lang, Grand Prix, Volume 1, 1950 to 1965, Haynes Publishing Group, 1981, page 39

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Huidige modellen:	Giulia · Stelvio · Tonale · Junior
Historische modellen:	24 HP · 12 HP · 15 HP · 40-60 HP · 20-30 HP · G1 · G2 · RL · RM · 6C · 8C · 8C Competizione · 8C Spider · 1900 · Matta · Giulietta · 2000 · 2600 · Giulia · GT · GTA · Spider · 33 Stradale · Tipo 33 · Berlina 1750 & 2000 · Montreal · Crosswagon Q4 · 'Nuova' Giulietta · Alfasud · Alfetta · Alfa 6 · 33 · Arna · 90 · 75 · 164 · SZ & RZ · 155 · 145 · 146 · 147 · GTV & Spider · 156 · 166 · 159 · Brera · Spider · MiTo · Giulietta · 4C
Conceptmodellen:	Disco Volante · B.A.T. 5 · B.A.T. 7 · 2000 Sportiva · B.A.T. 9 · Giulietta Bertone Spider · Canguro · Scarabeo · 33 Carabo · Iguana · 33.2 · Cuneo · Navajo · Caimano · Capsula · Zeta 6 · Delfino · Vivace · Protéo · Progetto Cinque · Nuvola · Sportut · Spider Monoposto · Scighera · Dardo · Centauri · Bella · Vola · Kamal · Visconti · Diva