Afrikanistiek

Afrikanistiek is de interdisciplinaire menswetenschap die Afrika bestudeert vanuit de verschillende invalshoeken van geschiedenis, literatuur en taalkunde, cultuur, religie, antropologie, rechtsgeschiedenis, sociologie, sociale geografie, sociale economie en politicologie. De beoefenaars van afrikanistiek heten afrikanisten in Nederland en afrikanologen in Vlaanderen. Onderzoeksinstituten met opleidingen zijn onder meer in Europa Nordiska Afrikainstitutet (Uppsala), School of Oriental and African Studies (Londen), Institut für Ethnologie und Afrikastudien der Johannes Gutenberg-Universität Mainz, Zentrum für Afrikastudien (Basel) en Institut für Afrikastudien (Universiteit van Bayreuth). In België en Nederland zijn er de opleiding Afrikaanse talen en culturen aan de Universiteit Gent en het Afrika-Studiecentrum (Leiden), respectievelijk.^[1] De Duitse Afrikanistiek was van oorsprong gericht op taalwetenschap, terwijl in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten in de African studies de sociaal-wetenschappelijke aspecten voorop staan. De Nederlandse Vereniging voor Afrikastudies (NVAS) van Afrikadeskundigen en studenten bevordert onderling contact en voorlichting over Afrika aan een breed publiek door onder meer een jaarlijkse Afrikadag.^[2]^[3]

Afrikanisten en hun onderzoek

onder meer

België

Daniël Biebuyck [en] (1925-2019), Congo
Bambi Ceuppens (1963), voormalig Belgisch Afrika
Luc de Heusch (1927-2012), Belgisch Congo
Jacques Maquet [de ;fr] (1919-2013), Rwanda
Jules Marchal (1924-2003), Belgisch Congo
A. E. Meeussen (1912-1978) [en], Bantoetalen
Filip Reyntjens (1952), Rwanda
Jan Vansina (1929-2017), geschiedenis Centraal-Afrika, boek Oral Tradition as History (1985)
Daniël Vangroenweghe (1938), Centraal-Afrika en Belgisch Congo (rubberwinning)
Jean-Luc Vellut (1936), Congo
Julien Vermeulen (1950), koloniale en postkoloniale literatuur

Nederland

Lucien Adam (1890-1974), onder meer Frans-Afrika, Egypte, Libië, Soedan
Wouter van Beek (1943), antropologie Dogonvolk van Mali, Kapsiki van Kameroen
Martin Bossenbroek (1953), boerenoorlog, Zanzibar, slavernij in Oost-Afrika
Robert Buijtenhuijs (1936-2004), bevrijdingsbewegingen van Tsjaad en Kenia
Mirjam de Bruijn (1962), antropologie, hedendaagse geschiedenis, mobiele telefonie, franstalig Afrika
Stephen Ellis (1953-2015), nieuwste geschiedenis van Zuid-Afrika (ANC), Liberia, Nigeria, Madagaskar en Sierra Leone
Peter Geschiere (1941), hekserij, identiteit in sub-Sahara Afrika
Gerti Hesseling (1946-2009), landrecht Senegal
Hans Holleman (1915-2001), inheemse rechtsstelsels en urbanisatie in Zuidelijk Afrika
Petrus Johannes Idenburg (1898-1989), geschiedenis van Zuid-Afrika, historische status van Namibië, recht in Algerije
Klaas de Jonge (1937), regio Casamance in Senegal
Ineke van Kessel (1948), Zuid-Afrika, Ghana, Afrikanen in Nederland en Nederlands-Indië
Emile van Rouveroy van Nieuwaal (1939), rechtsantropologie van Togo
Bonno Thoden van Velzen (1933), socialistische hervormingen in Tanzania

Internationaal

J. F. Ade Ajayi (1929-2014), geschiedenis Nigeria en Yoruba
Albert Adu Boahen (1932–2006), moderne geschiedenis van West-Afrika
Gwendolen M. Carter (1906-1991), apartheid in Zuid-Afrika, nieuwste geschiedenis van Afrikaanse onafhankelijke staten
Patrick Chabal (1951-2014), onder meer Amílcar Cabral, politicologie en post-kolonialisme
John Henrik Clarke (1915-1998), rol Afrikanen in de wereldgeschiedenis
Basil Davidson (1914-2010), Portugees Afrika en nadelen van de natiestaat in Afrika
Kenneth Dike (1917-1983), geschiedenis van Nigeria
Cheikh Anta Diop (1923–1986), hypothese Afrikaanse achtergrond farao's
Stephen Ellis (1953-2015), nieuwste geschiedenis van Zuid-Afrika (ANC), Liberia, Nigeria, Madagaskar en Sierra Leone
John Fage (1921–2002), Brits historicus over geschiedenis van West-Afrika en slavenhandel
Frantz Fanon (1925-1961), psychoanalyse van (de)kolonisatie
Joseph Greenberg (1915-2001), indeling van Afrikaanse talen
Marcel Griaule (1898-1956), Ethiopië, antropologie van Dogonvolk in Mali
William Leo Hansberry (1894-1965), Ethiopië
Melville J. Herskovits (1895-1963), antropoloog, pionier African Studies in de VS, cultuur en economie van Afrika, Dahomey, verband Afrikaanse cultuur in Afrika en de VS
Carl Meinhof (1857–1944), Bantoetalen
Ali Mazrui (1933-2014), Afrikaanse cultuur als fusie van Afrikaanse, westerse en islamitische invloeden
Roland Oliver (1923-2014), Afrikaanse geschiedenis in het algemeen
Terence Ranger (1929-2015),^[4] geschiedenis van Zimbabwe
Robert Sutherland Rattray (1881–1938), Ashanti (Ghana)
Walter Rodney (1942–1980), de slavenhandel in Guinee
Justinian Rweyemamu (1942-1982), economie van Tanzania
Jean Suret-Canale (1921–2007), Guinee
Diedrich Westermann (1875–1956), linguïstiek van Afrikaanse talen
Ivor Wilks (1928-2014), Ashanti

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Voor de ontwikkeling van de afrikanistiek in Nederland zie (en) Abbink, J.: African studies in the Netherlands: a brief survey, SCOLMA 87, 3-10, 2001
↑ Afrikastudies.nl NVAS de vereniging
↑ Er is ook een andere jaarlijkse Afrikadag georganiseerd door de Foundation for European Progressive Studies (FEPS) met de Foundation Max van der Stoel
↑ Tribute in ACAS Review 89, incl. bibliography (2015)

[1] Voor de ontwikkeling van de afrikanistiek in Nederland zie (en) Abbink, J.: African studies in the Netherlands: a brief survey, SCOLMA 87, 3-10, 2001

[2] Afrikastudies.nl NVAS de vereniging

[3] Er is ook een andere jaarlijkse Afrikadag georganiseerd door de Foundation for European Progressive Studies (FEPS) met de Foundation Max van der Stoel

[4] Tribute in ACAS Review 89, incl. bibliography (2015)

[1]

[2]

[3]

[4]