Abdank

Abdank (ook: Abdaniec, Abdanek, Avdank, Awdancz, Awdaniec, Białkotka, Biłkotka, Czelejów, Habdaniec, Habdank, Haudaniec, Hawdaniec, Hebdank, Łąkotka, Łękawa, Łękawica, Skuba, Szczedrzyk) was een Poolse heraldische clan (ród herbowy) van middeleeuws Polen en later het Pools-Litouwse Gemenebest.

Heraldische clan Abdank
Details
Ingevoerd	Voor 1212
Helmteken	Een zilveren Łękawica
Schild	Een zilveren Łękawica in een rood schild
Wapenspreuk	Abdaniec!, Abdank!, Awdaniec!, Habdank!, Hebdank!
Portaal    Vlaggen en wapens

Achtergrond

Het zegel van kasteelvoogd Lupus kruszwicki uit 1212 is de oudste vermelding van Abdank. In 1413 werd de clan naar Litouwen gebracht. De familie Goštautas (ook bekend als Gasztołd) was een van de eerste Litouwse adellijke families die het wapen heeft overgenomen. De historicus Tadeusz Gajl heeft 687 Poolse Abdank clanfamilies geïdentificeerd.

Legende

Volgens de legende zou de schoenmaker Skuba voor het doden van de Smok Wawelski op de Wawel van de legendarische koning Krakus de letter W op zijn schild gekregen hebben. De W zou voor wąż (slang) of Wawel staan en de Łękawica op het Abdank-wapen moeten voorstellen.

Telgen

De clan bracht de volgende bekende telgen voort:

• Goštautas
  • Martynas Goštautas, Woiwode
  • Jonas Goštautas, staatsman
  • Albertas Goštautas, Woiwode
  • Stanislovas Goštautas, staatsman
• Ankwicz
  • Józef Ankwicz, staatsman
  • Andrzej Ankwicz, aartsbisschop
• Jan Chojeński, bisschop
• Jan Konarski, bisschop
• Krystyna Skarbek, geheim agent
• Jerzy Jazłowiecki, Hetman en Woiwode
• Bohdan Chmelnytsky, Kozakkenleider
• Wilfrid M. Voynich, Pools revolutionair
• Ivan Vyhovsky, Hetman

Variaties op het wapen van Abdank

• 
  Variant Abdank
• 
  Wapen van Andronowski
• 
  Wapen van Androszowski
• 
  Wapen van Syrokomla
• 
  Wapen van Hołub
• 
  Wapen van Iłgowski
• 
  Wapen van Liczbiński
• 
  Wapen van Machnowski
• 
  Wapen van Wojnillowicz
• 
  Wapen van Skarbek
• 
  Wapen van Chmelnitskyi
• 
  Wapen van de gemeente Osięciny
• 
  Wapen van de stad Vietka
• 
  Wapen van de 58e Onafhankelijke Gemotoriseerde Infanteriebrigade

Galerij

• 
  Knoop met het Abdank-wapen
• 
  Kerk van Yazlovets en het Abdank-wapen
• 
  Orbis Poloni (1642)
• 
  Sint-Jerome door Michael Lancz von Kitzingen (1507)
• 
  Het Abdank-wapen in Krosno

Bronnen

• (pl) Gajl, T., Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku: ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów (2007)
• (pl) Res Publica, Znad Wilii (2007)
• (pl) Oficyna Liberałów, Najwyższy czas! - Volume 17,Nummers 36-5 (2006)
• (pl) Górzyński, S.; Kochanowski, J., Herby szlachty polskiej (1990)
• (en) Kobyliński, S., Her Majesty the Vistula (1984)

Noten