12 Years a Slave

12 Years a Slave
	(Filmposter op en.wikipedia.org)
Regie	Steve McQueen
Producent	Brad Pitt; Dede Gardner; Jeremy Kleiner; Bill Pohlad; Steve McQueen; Arnon Milchan; Anthony Katagas
Scenario	John Ridley
Gebaseerd op	Twelve Years a Slave; van Solomon Northup
Hoofdrollen	Chiwetel Ejiofor; Michael Fassbender; Benedict Cumberbatch; Paul Dano; Paul Giamatti; Lupita Nyong'o; Sarah Paulson; Brad Pitt; Alfre Woodard
Muziek	Hans Zimmer
Montage	Joe Walker
Cinematografie	Sean Bobbitt
Productiebedrijf	Fox Searchlight Pictures; Summit Entertainment; Regency Enterprises; River Road Entertainment; Plan B Entertainment; New Regency Productions; Film4 Productions
Distributie	20th Century Fox (VS); Lionsgate (internationaal)
Première	30 augustus 2013 (Telluride); 22 januari 2014; 20 februari 2014
Genre	Biografisch drama
Speelduur	134 minuten
Taal	Engels
Land	Verenigde Staten; Verenigd Koninkrijk
Budget	US$ 20-22 miljoen
Opbrengst	US$ 187,7 miljoen
	(en) IMDb-profiel
	MovieMeter-profiel
	(mul) TMDb-profiel
	(en) AllMovie-profiel
Portaal	Film

Zie 12 Years a Slave (soundtrack) voor de gelijknamige soundtrack.

12 Years a Slave is een Amerikaanse historische dramafilm geregisseerd door Steve McQueen en gebaseerd op de autobiografie Twelve Years a Slave (1853) van Solomon Northup.^[2] De film won in 2014 een Oscar voor Beste Film. De prijs werd in ontvangst genomen door producent en acteur Brad Pitt. In totaal won de film drie Oscars.

Verhaal bewerken

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

De Afro-Amerikaanse Solomon Northup woont in 1841 als vrij man met zijn vrouw en kinderen in Saratoga Springs. Hij verdient de kost als vioolspeler op feesten en partijen. Zodoende benaderen Brown en Hamilton hem met een aanbod om twee weken te komen spelen in Washington D.C.. De mannen reizen met hem mee, betalen hem royaal en trakteren hem 's avonds op een feestmaal. In werkelijkheid drogeren ze Northup, waardoor hij het bewustzijn verliest. Wanneer hij wakker wordt, bevindt hij zich gevangen en geboeid in de handen van slavenhandelaars. Zij dwingen Northup met stok- en zweepslagen om zichzelf voortaan Platt te noemen en vervoeren hem naar New Orleans.

Northup wordt in eerste instantie verkocht aan geestelijke William Ford. Hij zet slaven in als arbeiders op zijn landerijen, maar gaat relatief zachtaardig met ze om. Wanneer Northup een idee heeft om de arbeid te vergemakkelijken, laat Ford hem dit proberen. Met succes. Als dank voor de innovatie schenkt hij Northup een viool. Fords opzichter John Tibeats daarentegen leeft met de overtuiging dat slaven dienen te werken, gehoorzamen en zwijgen. Hij kan het niet hebben dat er een goede verstandhouding ontstaat tussen Ford en Northup. Daarom begint hij de man hoe langer hoe meer te treiteren, net zo lang tot hij Northups irritatiegrens overschrijdt en er een handgemeen ontstaat. Ford haalt de mannen uit elkaar, maar Tibeats keert terug met vrienden om Northup op te hangen aan een boom. Een van Fords andere opzichters voorkomt dat hij sterft en jaagt Tibeats en zijn kornuiten weg. Ford verwacht niettemin dat Tibeats terug zal keren om Northup alsnog te vermoorden en denkt niet voor zijn veiligheid in te kunnen staan. Daarom verkoopt hij hem door aan Edwin Epps.

Epps is eigenaar van landerijen met katoenplanten en bezit slaven om die te plukken. Voor hem zijn slaven geen mensen, maar beesten die hebben te gehoorzamen tot ze er dood bij neervallen. Wie niet luistert of wat dan ook doet dat hem niet bevalt, krijgt zweepslagen. Aan het eind van elke dag wordt bekeken hoeveel kilo katoen iedere slaaf heeft geplukt. Wie te weinig heeft geplukt die dag, krijgt ook zweepslagen. Northup beseft dat hij hier zijn dagen zal slijten tot hij sterft, tenzij hij iets doet. Van een poging om weg te rennen ziet hij af wanneer hij aan het begin van een vlucht toevallig een aantal mannen tegen het lijf loopt die een aantal slaven ophangen in een boom en hem alleen laten gaan omdat uit zijn ketting blijkt dat hij eigendom is van Epps. Een poging om via een blanke, betaalde arbeider een brief naar New York te sturen, mondt alleen uit in verraad. Uiteindelijk lukt het hem om via de Canadese timmerman contact te leggen met zijn vrienden in New York, waarna vrijlating volgt onder de leiding van een doortastende lokale sheriff. Terug in zijn woonplaats verliest hij de processen tegen zijn ontvoerders en de slavenhandelaar.

Rolverdeling bewerken

Acteur	Personage	Opmerkingen
Ejiofor, Chiwetel Chiwetel Ejiofor	Solomon Northup
Fassbender, Michael Michael Fassbender	Edwin Epps	plantage-eigenaar
Cumberbatch, Benedict Benedict Cumberbatch	William Ford	baptist predikant
Dano, Paul Paul Dano	John Tibeats
Giamatti, Paul Paul Giamatti	Theophilus Freeman
Pitt, Brad Brad Pitt	Samuel Bass	Canadese timmerman
Woodard, Alfre Alfre Woodard	Harriet Shaw
Paulson, Sarah Sarah Paulson	Mary Epps	vrouw van Edwin Epps
Nyong'o, Lupita Lupita Nyong'o	Patsey	slavin op de plantage van Epps
Wallis, Quvenzhané Quvenzhané Wallis	Margaret Northup	dochter van Solomon Northup
Williams, Michael K. Michael K. Williams	Robert
Dillahunt, Garret Garret Dillahunt	Armsby

Achtergrond bewerken

Scenarioschrijver John Ridley en regisseur Steve McQueen hadden al sinds 2008 het idee om een film over slavernij in de Verenigde Staten te maken. Het was Bianca Stigter, de Nederlandse vrouw van Steve McQueen, die de autobiografie Twelve Years a Slave van Solomon Northup uit 1853 las en haar partner aanraadde juist dit verhaal te verfilmen,^[3]^[4]^[5]^[6]^[7] Ridley schreef vervolgens op basis van dit boek het scenario. Chiwetel Ejiofor werd door Steve McQueen in augustus 2011 aangetrokken voor de rol van Solomon Northup en in oktober 2011 voegde Michael Fassbender zich bij de cast voor de rol van Edwin Epps. De opnames vonden onder meer plaats in New Orleans (Louisiana) in de Verenigde Staten van juni 2012 tot medio augustus 2012.

De film had zijn wereldpremière op het Telluride Film Festival in Colorado op 30 augustus 2013.^[8] De film kreeg vele positieve reacties op Rotten Tomatoes (beoordeling: 97%).^[9]

Op 11 november 2013 werd de soundtrack Music from and Inspired by 12 Years a Slave uitgebracht door Columbia Records. Het album bevat de originele filmmuziek en muziek van artiesten die geïnspireerd zijn door de film. Het album werd geproduceerd door John Legend en Hans Zimmer.^[10]

Beperkte uitleg van vrijheid bewerken

Solomon Northup wordt tot slaaf gemaakt en na 12 jaar bevrijd. Hij herkrijgt zijn vrijheid. Voor hem is het een recht. Maar de lotgenoten op de plantage van Edwin Epps, waaronder de tragische Patsey, blijven als slaaf verder buiten beeld rechteloos achter. De Canadese timmerman, Samuell Bass, vindt dat vrijheid voor ieder mens dient te gelden. Deze gedachte woekerde nog jaren door en leidde uiteindelijk in 1861 tot de finale afrekening in de Amerikaanse Burgeroorlog.

Trivia bewerken

Regisseur Steve McQueen vergelijkt het verhaal van Solomon Northup met dat van Anne Frank.^[11]

Prijzen en nominaties bewerken

jaar	prijs	categorie	ontvanger(s) / genomineerde(n)	uitslag
2013	Amsterdam Film Week^[12]	Publieksprijs	Steve McQueen	gewonnen
	Britannia Awards	British Artist of the Year	Benedict Cumberbatch	gewonnen
	Gotham Awards	Beste film	Steve McQueen, Brad Pitt, Dede Gardner, Jeremy Kleiner, Bill Pohlad, Arnon Milchan en Anthony Katagas	gewonnen
		Publieksprijs		nominatie
		beste acteur	Chiwetel Ejiofor	nominatie
		Breakthrough Award	Lupita Nyong'o	nominatie
	Filmfestival van Stockholm	Beste film (Bronzen paard)	Steve McQueen	gewonnen
	Filmfestival van Stockholm	Beste muziek	Hans Zimmer	gewonnen
	Hampstons International Film Festival	Breakthrough performer	Lupita Nyong'o	gewonnen
	Hollywood Film Festival	Hollywood Breakthrough Award	Steve McQueen	gewonnen
	Hollywood Film Festival	New Hollywood Award	Lupita Nyong'o	gewonnen
	Internationaal filmfestival van Toronto	Publieksprijs	Steve McQueen	gewonnen
	New York Film Critics Circle Awards	Beste regisseur	Steve McQueen	gewonnen
		Beste film		tweede plaats
		Beste acteur	Chiwetel Ejiofor	tweede plaats
		Beste Mannelijke bijrol	Michael Fassbender	tweede plaats
		Beste vrouwelijke bijrol	Lupita Nyong'o	tweede plaats
		Beste scenario	John Ridley	derde plaats
2014	Internationaal Filmfestival van Palm Springs	Regisseur van het jaar prijs	Steve McQueen	gewonnen
	Golden Globe Awards	Beste film - Drama		gewonnen
		Beste regisseur	Steve McQueen	nominatie
		Beste acteur	Chiwetel Ejiofor	nominatie
		Beste mannelijke bijrol	Michael Fassbender	nominatie
		Beste vrouwelijke bijrol	Lupita Nyong'o	nominatie
		Beste scenario	John Ridley	nominatie
		Beste originele filmmuziek	Hans Zimmer	nominatie
	Screen Actors Guild Awards	Beste vrouwelijke bij rol	Lupita Nyong'o	gewonnen
		Beste acteur	Chiwetel Ejiofor	nominatie
		Beste Mannelijke bijrol	Michael Fassbender	nominatie
		Beste cast		nominatie
	Satellite Awards	Beste film		gewonnen
		Beste regisseur	Steve McQueen	gewonnen
		Beste acteur	Chiwetel Ejiofor	nominatie
		Beste mannelijke bijrol	Michael Fassbender	nominatie
		Beste vrouwelijke bijrol	Lupita Nyong'o	nominatie
		Beste scenario	John Ridley	nominatie
		Beste originele filmmuziek	Hans Zimmer	nominatie
		Beste cinematografie	Sean Bobbitt	nominatie
		Beste montage	Joe Walker	nominatie
		Beste kostuumontwerp	Patricia Norris	nominatie
	Academy Awards	Beste film		gewonnen
		Beste regisseur	Steve McQueen	nominatie
		Beste acteur	Chiwetel Ejiofor	nominatie
		Beste mannelijke bijrol	Michael Fassbender	nominatie
		Beste vrouwelijke bijrol	Lupita Nyong'o	gewonnen
		Beste montage	Joe Walker	nominatie
		Beste kostuumontwerp	Patricia Norris	nominatie
		Beste Production design	Adam Stockhausen en Alice Baker	nominatie
		Beste aangepaste scenario	John Ridley	gewonnen

De film won ook nog andere prijzen. In totaal won de film 3 Oscars en 212 andere prijzen en 206 nominaties.

Externe links bewerken

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) 12 Years a Slave op Box Office Mojo
↑ 12 Years a Slave - IMDb. Geraadpleegd op 23 juli 2013.
↑ (en) Roger Cremers, 12 Years a Slave: Bianca Stigter on finding Solomon Northup. Evening Standard (10 januari 2014). Gearchiveerd op 26 maart 2014. Geraadpleegd op 3 maart 2014.
↑ Bor Beekman, Zeven Oscars voor Gravity, 12 Years a Slave beste film. De Volkskrant (3 maart 2014). Gearchiveerd op 11 maart 2014. Geraadpleegd op 3 maart 2014.
↑ Bianca Stigter: Oscar 12 Years is kers op de taart. De Gelderlander (3 maart 2014). Geraadpleegd op 3 maart 2014.
↑ Bianca Stigter: 'Ik heb het idee voor '12 years a slave' aangedragen. De Telegraaf (3 maart 2014). Gearchiveerd op 6 maart 2014. Geraadpleegd op 3 maart 2014.
↑ Lof voor Nederlandse partner regisseur Steve McQueen. Het Parool (3 maart 2014). Gearchiveerd op 6 maart 2014. Geraadpleegd op 3 maart 2014.
↑ Telluride: Steve McQueen's '12 Years a Slave' World Premiere Geraadpleegd op 3 september 2013. Gearchiveerd op 12 november 2013.
↑ 12 Years a Slave - Rotten Tomatoes Geraadpleegd op 9 september 2013.
↑ Experience the music of 12 Years a Slave - Fox Searchlight Geraadpleegd op 12 november 2013. Gearchiveerd op 12 november 2013.
↑ Solomon Northup is de Anne Frank van de slavernij HP/De Tijd, geraadpleegd op 18 september 2013.
↑ 12 Years a Slave wint Publieksprijs, Amsterdam Film Week - MovieScene.nl Geraadpleegd op 11 november 2013.

[1] (en) 12 Years a Slave op Box Office Mojo

[2] 12 Years a Slave - IMDb. Geraadpleegd op 23 juli 2013.

[3] (en) Roger Cremers, 12 Years a Slave: Bianca Stigter on finding Solomon Northup. Evening Standard (10 januari 2014). Gearchiveerd op 26 maart 2014. Geraadpleegd op 3 maart 2014.

[4] Bor Beekman, Zeven Oscars voor Gravity, 12 Years a Slave beste film. De Volkskrant (3 maart 2014). Gearchiveerd op 11 maart 2014. Geraadpleegd op 3 maart 2014.

[5] Bianca Stigter: Oscar 12 Years is kers op de taart. De Gelderlander (3 maart 2014). Geraadpleegd op 3 maart 2014.

[6] Bianca Stigter: 'Ik heb het idee voor '12 years a slave' aangedragen. De Telegraaf (3 maart 2014). Gearchiveerd op 6 maart 2014. Geraadpleegd op 3 maart 2014.

[7] Lof voor Nederlandse partner regisseur Steve McQueen. Het Parool (3 maart 2014). Gearchiveerd op 6 maart 2014. Geraadpleegd op 3 maart 2014.

[8] Telluride: Steve McQueen's '12 Years a Slave' World Premiere Geraadpleegd op 3 september 2013. Gearchiveerd op 12 november 2013.

[9] 12 Years a Slave - Rotten Tomatoes Geraadpleegd op 9 september 2013.

[10] Experience the music of 12 Years a Slave - Fox Searchlight Geraadpleegd op 12 november 2013. Gearchiveerd op 12 november 2013.

[11] Solomon Northup is de Anne Frank van de slavernij HP/De Tijd, geraadpleegd op 18 september 2013.

[12] 12 Years a Slave wint Publieksprijs, Amsterdam Film Week - MovieScene.nl Geraadpleegd op 11 november 2013.

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]