Wikipedia:De kroeg/Archief/20221226

Wat is de klimaatcrisis eigenlijk?

Sommige mensen weten het zo bondig te zeggen. Konden wij dat maar. ErikvanB (overleg) 9 dec 2022 14:10 (CET)

Maar even het hele artikel hier weergeven, over een uur kan het weg zijn:

klimaat crisis kan bestaan uit gat in de ozonlaag , fosielle brandstoffen en nog veel meer . de ozonlaag is en soort dampkring wat vervuild word.de vuile lucht gaat omhoog en daardoor komt er een gat in.

Ik hoop dat de auteur nog terugkomt om in de volgende zin de oplossing te geven. Oh, wacht dat kan ik zelf:

Ophouden met voortplanten

 →bertux 9 dec 2022 14:15 (CET)

Terzijde: Tegenwoordig is alles een crisis. Allemaal taaie problemen die vele jaren kosten om op te lossen. Crisis is sterk aan inflatie onderhevig. Het woord heeft daarom geen betekenis meer. Elly (overleg) 9 dec 2022 14:18 (CET)

Daar heb je gelijk in, geloof ik. ErikvanB (overleg) 9 dec 2022 14:36 (CET)

Beatrice de Graaf is het ook met mij eens, zie dit interview. (Maar ik heb het echt zelf bedacht). Elly (overleg) 9 dec 2022 17:01 (CET)

Als het altijd crisis is, wanneer is het dan nog echt crisis? Labrang (overleg) 9 dec 2022 18:38 (CET)

Nou, nu.

De covid-crisis en de Oekraïne-crisis en de vluchtelingencrisis zijn allemaal flauwekulletjes vergeleken met de klimaatcrisis die de eerste existentiële bedreiging van de mensheid in minstens 40.000 jaar vormt  →bertux 9 dec 2022 22:04 (CET)

Klimaatcrisis is een voorwaardelijke crisis, dit in tegenstelling tot de energiecrisis. Hans Erren (overleg) 9 dec 2022 22:38 (CET)

Uhm, kun je uitleggen wat bedoeld wordt met een voorwaardelijke crisis? Aan welke voorwaarde(n) voldoet de klimaatcrisis waaraan de energiecrisis niet voldoet? (Of zo iets) Erik Wannee (overleg) 9 dec 2022 22:43 (CET)

Ze zijn hetzelfde. De energie die we verbruiken warmt het klimaat op. Echter is er geen energiecrisis, want het vrijwel opraken van energie zou juist het behoud van de mensheid zijn. De opwarming zou stoppen en we zouden uitgedaagd worden om duurzaam te leven. De klimaatcrisis daarentegen zal ons nog tienduizend jaren achtervolgen als het ecosysteem onomkeerbaar naar een andere evenwichtstoestand omklapt  →bertux 9 dec 2022 22:49 (CET)

Jaja... Uhm, ik begrijp het niet meer. Erik Wannee (overleg) 9 dec 2022 22:58 (CET)

De voorwaarde voor een klimaatcrisis is dat de temperatuur boven de twee graden moet stijgen, en dan is het nog maar de vraag of je over een existentiële crisis kunt spreken. Er is nu nog geen crisis, er is een verwachting van een crisis. Crisis (situatie):Een crisis (meervoud: crises) is een zware noodsituatie waarbij het functioneren van een stelsel (van welke aard dan ook) ernstig verstoord raakt. Hans Erren (overleg) 9 dec 2022 23:23 (CET)

Volgens mij is dat het geval en zijn we misschien al over het punt zonder terugkeer heen, waarbij wereldwijd de ecosystemen kantelen en de wereld voorgoed een ander aanzien krijgt, mogelijk zonder de mensheid.

Mijns inziens is het hoog tijd om te streven naar een lager welzijnsniveau voor alle westerse landen, het aan banden leggen van individueel gemotoriseerd transport en een streng vergunningenstelsel voor het gebruik van fossiele brandstoffen. Wie zijn huis wil verwarmen boven de 17 graden zou moeten aantonen dat daarvoor medische noodzaak bestaat.

Mijn ideeën voor écht drastische maatregelen zal ik grotendeels voor me houden; ik wil alleen opmerken dat ik een programma voor vrijwillige euthanasie een goed idee zou vinden. Een aanzegging dat ik mijn leven binnen drie jaar zou moeten beëindigen (eventueel met als alternatief het verbeteren van mijn kosten-baten-balans voor de samenleving) zou ik zeker acceptabel vinden als de overheid mij dan belooft dat mijn lichaam nuttig gebruikt wordt, als bemesting voor landbouwgrond of zo. Ik ben nu 59 en mijn bijdrage aan de wereld is niet zo groot  →bertux 10 dec 2022 12:49 (CET)

Bertux, misschien is het tijd om je met een ander onderwerp bezig te houden. Dit gaat de verkeerde kant op. Natuur12 (overleg) 10 dec 2022 13:08 (CET)

Ik zie geen probleem en vind het vrij normaal om een kostenbatenanalyse te maken van je bijdrage aan de samenleving. Is die blijvend negatief, dan kun je afgestoten worden. Zoiets als 'recht op leven' heb ik altijd al flauwekul gevonden, dat is een luxe standpunt. Het verhaal gaat, ik weet niet of dat klopt, dat oudere Inuit 'de sneeuw in gingen' als hun tanden versleten waren, wat op vroege leeftijd gebeurde door hun zware bestaan. De voortanden waren een belangrijk werktuig en wie ze niet meer had maar wel het schaarse voedsel gebruikte, benadeelde de overlevingskansen van de kinderen.

Ik denk dat ik mijn voortanden kwijt ben. Op Wikipedia heb ik een positieve bijdrage, maar ik woon in een ruime flat, verbruik voedsel en energie, krijg vier uur per week hulp aan huis en gebruik medische voorzieningen zoals hoorapparaten en brillen.

Ik word daar niet somber van, maar ik vind het geen goede balans. Daar wordt trouwens verschillend over gedacht: Nederland had op woensdag 27 april 2021 zijn vorige Overshoot Day voor dat jaar; ik had mijn persoonlijke Overshoot Undershoot Day pas in maart of april 2022, maar ik profiteer natuurlijk ook mee van de uitzinnige luxe die we hier hebben, zodat ik per saldo toch een overshooter ben.

Ik kan wel roepen dat anderen een slechtere ecologische balans hebben en dat is ook zo, maar als andere mensen meer hechten aan het leven kan ik niet verwachten dat zij vooraan in de rij gaan staan.

Persoonlijk vind ik dat iedereen die in de afgelopen vijftien jaar minstens drie keer VVD of rechtser gestemd heeft als eersten een dwangbevel tot levensbeëindiging zou moeten krijgen. Dat ruimt lekker op, want dat zal half Nederland zijn, inclusief mijn voltallige familie. Ook mensen die een auto van meer dan 40.000 euro voor privégebruik hebben of gehad hebben mogen naar de eeuwige jachtvelden, en zo zijn er nog wel wat categorieën. Vrijheidsstraffen en kostbare medische zorg zouden ook afgeschaft moeten worden vanwege de buitensporige voetafdruk. Helaas, zo zit de wereld niet in elkaar.

Het is crisis, we eten de toekomst van onze kinderen op, we zijn kannibalen. Dat moet stoppen  →bertux 16 dec 2022 13:04 (CET)

Zo op het eerste gezicht klinkt het misschien mooi, dat plaatsmaken voor een nieuwe generatie, maar het is natuurlijk maar zeer de vraag of de kinderen van nu een gelukkige toekomst tegemoet gaan wanneer een dergelijk extreem nuttigheidsdenken hoogtij gaat vieren. Uitgegleden op straat en je been zo lelijk gebroken dat je voortaan mank loopt? Werkloos geworden omdat je baas zijn fabriek naar China verplaatst? Langdurig uit de running door long covid? Bij elke tegenslag in het leven moet je voortaan vrezen dat de euthanasiepolitie op de deur klopt om een voortijdige dood af te dwingen. De stress die dat voortdurende zwaard van Damocles veroorzaakt zal enorm zijn, en alleen de kalmerendemiddelenindustrie zal wel varen bij deze dystopie. — Matroos Vos (overleg) 16 dec 2022 18:30 (CET)

Tja, mensen maken zich zo druk over hun levenseinde. Evolutionair is dat logisch, maar het zou wel fijn zijn als iedereen er zo schouderophalend over kon doen als ik: nog even wat paddo's en lsd uitproberen, wat voor mij te riskant is met nog levensjaren voor de boeg. Kitesurfen en in een grot afdalen en als ik dat per ongeluk allemaal overleef gewoon een spuitje. Niets zo simpel als doodgaan, je moet gewoon stoppen met ademen  →bertux 16 dec 2022 22:12 (CET)

"Drie keer VVD gestemd in de afgelopen 15 jaar" , "een auto van meer dan 40.000 euro voor privégebruik hebben" . Ik begrijp dat ik beter kan stoppen met ademen volgens bertux ..... U allen fijne feestdagen gewenst ! vr groet Saschaporsche (overleg) 16 dec 2022 22:43 (CET)

@Bertux: ik zou je vriendelijk willen verzoeken om op te houden met deze doemverhalen die je ook behoorlijk persoonlijk maakt. We hebben niet allemaal behoefte om dit soort zwartgalligheid aan te horen. En voor sommigen - ik hoop niet voor velen - kunnen dit soort verhalen - zeker tijdens deze periode van het jaar waar veel terug en vooruit gekeken wordt - een negatieve impact hebben op de geestelijke gezondheid. Zou je daarom op willen houden met het op deze wijze voeren van deze discussie over klimaatcrisis? Ecritures (overleg) 16 dec 2022 23:33 (CET)

Oké, ik vind het zelf ook wel genoeg. Ik wil wel benadrukken dat ik meen wat ik schrijf; een halvering van de wereldbevolking zou gewoon een doelstelling moeten zijn  →bertux 16 dec 2022 23:55 (CET)

Genoeg. Ecritures (overleg) 18 dec 2022 19:22 (CET)

Is die 40.000 euro aankoopwaarde (inflatiegecorrigeerd?), taxatiewaarde of dagwaarde? Wel eens gehoord van "mobiel erfgoed"? –bdijkstra (overleg) 16 dec 2022 23:38 (CET)

@Ellywa: Dat problemen taai zijn en het jaren lijkt te kosten om op te lossen lijkt mij vooral liggen aan de dramatisch gedaalde competentie van de aangestelde verantwoordelijke bestuurders. LeeGer 10 dec 2022 12:51 (CET)

Dat is een gevolg van de democratie: gemiddeld genomen wil de samenleving niet sneller en de politiek volgt dat. Wikiwerner (overleg) 10 dec 2022 13:43 (CET)

De maatschappelijke weerstand als er een keer competent wordt doorgepakt lijkt me illustratief Labrang (overleg) 10 dec 2022 18:20 (CET)

Wie de "wet van behoud van energie" kent, weet dat er geen energie-crisis is, want energie blijft volgens Newton altijd behouden, en kan volgens Einstein omgezet worden in massa (en andersom). Wel is er bij veel mensen sprake van energie-armoede, wanneer ze teveel van hun inkomen aan energiekosten kwijt zijn. – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 2001:1c02:1e04:4600:d13f:c4e0:f981:4bf9 (overleg · bijdragen)

Er is ook nog zoiets als entropie he.... Natuur12 (overleg) 10 dec 2022 15:48 (CET)

Ja, en de coriolisvernelling! – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door 2001:1c02:1e04:4600:53a5:41e9:40e1:16ae (overleg · bijdragen) 11 dec 2022 10:52

De vraag is: wat kunnen wij als Wikipedia eraan doen? Ik zou willen voorstellen om te beginnen met het introduceren van een black modus outlook. Lezers en bewerkers krijgen dan de mogelijkheid om op vrijwillige basis de kleuren om te draaien. Een zwarte achtergrond is energiebesparend. Dat is dan ook wat ik tegen de recent vernieuwde vectorhuid heb. Het levert een brede baan wit bij mij op, wat extra energieverslindend is. Om die black modus outlook te promoten houden we elk jaar een black modus day, waarbij we de lezers en bewerkers oproepen om op elk geval die dag de achtergrond op zwart te zetten. Die dag wordt - tadaa: 21 december, de "kortste" dag. Dat is ook tegen Kerstmis aan en dan zijn de mensen iets meer genegen (een week of zo) om lief voor moeder Aarde te zijn. Ik stel ook voor om bij die black modus outlook meer mogelijkheden te geven, bijvoorbeeld een donkerblauwe achtergrond en meer kleuren. Alles, maar dan ook echt alles is energiebesparender dan een knalwitte achtergrond. Ik verwacht niet dat iedereen meteen overstapt, maar het gaat ook om het idee, om het promoten van energiebesparing bij het gebruik van Wikipedia. Aansluitend creëren we een aparta infopagina, waarbij we adviezen geven hoe je - naast die black modus outlook - nog meer kunt besparen. Zet bijvoorbeeld je computer uit als je hem niet gebruikt en plaats zonnepanelen op je dak. En ik weet niet of het al gedaan wordt - heb er in elk geval nooit iets over gelezen, maar Wikimedia zou het energieverbruik van hun servers kunnen neutraliseren door de bouw van windmolens, of daarin aandelen kunnen nemen en natuurlijk ook op hun eigen kantoren zonnepanelen plaatsen en als dat niet kan ze elders installeren. Een ideëel plan Bertux wat je voorstelt om jezelf binnen drie jaar naar de eeuwige jachtvelden te verbannen om daarmee energie te besparen, maar ik denk dat je hier meer nodig bent. Dus zet dat maar lekker uit je hoofd. Ik zie graag jouw voorstellen tegemoet om als Wikipedia energiezuiniger te worden. mvg. HT (overleg) 12 dec 2022 08:58 (CET)

De groepsreis zonder retour naar de jachtvelden is een optie als ik merk dat de urgentie gevoeld wordt, dat is nu totaal niet het geval. Eventueel zou het ook individueel kunnen om de aandacht te trekken, maar daarvoor moet je bij voorkeur jezelf in de fik steken op een groot plein; dat zie ik niet zitten; het effect op de publieke opinie zou ook wel eens kortstondig kunnen zijn. Voorlopig maar even doorleven dus, ik hou ook best van het leven al hecht ik er niet erg aan. De opmerking is ook zeker een signaal aan de lezers alhier dat crisismaatregelen dringend nodig zijn. Er is een crisis, maar die negeren we liever.

Die black-modusdag vind ik een mooi symbool! Ook een aanrader: kies een computer zonder ventilator, dan weet je zeker dat je een energiezuinige hebt. Mijn eigen chromebook gebruikt (in de witte modus) zo weinig stroom dat ik hem zelfs bij mijn dagelijks stroomverbruik van minder dan 1 kWh niet kan vinden in mijn verbruiksregistratie. Mijn router gebruikt véél meer, ongeveer 8 watt, 24 uur per dag.

Voor deze en andere verbetersuggesties lijkt me een apart kopje of subkopje aangewezen. Ik ben ook benieuwd naar de ecologische voetafdrukken van de diverse mogelijkheden  →bertux 12 dec 2022 11:57 (CET)

't Is sowieso vreemd dat Wikipedia enerzijds heel idealistisch naar een betere toegang tot hoogwaardige kennis streeft, maar er anderzijds – door die nieuwe, energieslurpende skin – wel voor zorgt dat we die kennis binnenkort alleen nog maar dobberend in een roeibootje tot ons kunnen nemen, boven wat eens de Randstad was. Die bak met wit licht is trouwens ook nog eens de pest voor je ogen, dus dat zou een reden te meer moeten zijn om die nieuwe skin op de schop te gooien. — Matroos Vos (overleg) 12 dec 2022 12:13 (CET)

In Mediawiki is een Category:Skins with dark mode. Maar het lijkt erop dat je die niet kunt activeren door een eenvoudige klik. Hobbema (overleg) 13 dec 2022 17:23 (CET)

Wikipedianen zijn vaak erg idealistisch, de Wikimedia Foundation is dat absoluut niet. Van de big tech uit Silicone is de WMF nou niet bepaald het braafste jongetje van de klas. Een duurzaam Wikipedia ga je met de WMF niet bereiken. Ze doen goed werk met legal e.d. maar voor de rest ontbreekt elke vorm van visie en moreel leiderschap. Natuur12 (overleg) 16 dec 2022 12:14 (CET)

Betrouwbare bronnen

Iedereen heeft een verjaardag, John Kirwan dus ook. Hij heeft zelfs een hele collectie en ze staan allemaal in betrouwbare bronnen. In het bevolkingsregister of het 1939 register, een Britse variant hiervan, kun je ze zelf opzoeken. Meestal kloppen de gegevens daar wel, er zijn echter uitzonderingen. Van Kirwan zijn in de bevolkingsregisters alleen al drie geboortedatums te vinden. en er zijn er nog meer: de datum uit het Emms/Wells boek is bv. afkomstig van een zeer ervaren genealoog. Hij noemt hem echter John Henry en niet John F(rancis), dat er een John Henry Kirwan op de Emms/Wells datum in Ierland is geboren, is zonder meer juist. Op de OP heb ik een overzichtje gemaakt. De wikipedia geboorteplaats en -datum is het gevolg van het antwoord dat iemand gaf op een vraag die op een forum gesteld werd jaren geleden, de kans dat de datum in zijn artikel juist is, is naar mijn mening vrijwel nul. Ook hier is er waarschijnlijk sprake van een persoonsverwisseling. Kirwan had sowieso niet Henry als middle name maar Francis. Dat iemand zich wat jonger maakt om in aanmerking te komen voor een profcontract als voetballer is begrijpelijk en Kirwan is ook geen uniek geval, maar waarom zou je een andere middle name nemen? Wie weet het antwoord? Ik vrees dat het antwoord alleen op zijn death certificate te vinden is en die zijn niet gratis en snel even voor iedereen in te zien. Cattivi (overleg) 18 dec 2022 18:45 (CET)

Zelfs als er een verlossend antwoord komt is het de moeite waard om onder een apart kopje de verschillende data en hun bronnen te noemen, het is zinnige informatie voor mensen die meer over hem willen weten.

De huidige datum is in 2007 toegevoegd door @Erik1980, die sinds 2018 niet meer heeft bijgedragen. Die datum zal ik meteen schrappen, dat is de taak van iedereen die zoiets tegenkomt  →bertux 18 dec 2022 19:32 (CET)

Gedaan. En meteen geschrapt dat hij één seizoen in Italië coachte. De bron noemt alleen 1923 tot 1924, dat kan alles zijn van een paar maanden tot twee kalenderjaren  →bertux 18 dec 2022 19:51 (CET)

Is dat genoeg? Het gaat ook over de geboorteplaats. Dublin ligt niet in county Wicklow. Geboortejaar: 1872 of 1878, 1879. Zelfs de datum van overlijden is niet helemaal zeker. Als een krant ‘gisteren’ schrijft in plaats van een specifieke datum, dan moeten ze het bericht wel op de datum publiceren, die de schrijver van het bericht oorspronkelijk voor ogen had, anders kun je niet zeker weten of gisteren de zevende of de negende is in dit geval. Dat hij in Noord-Londen overleden is, dat is wel zeker volgens de betrouwbare bronnen. Dat bronnen er naast kunnen zitten is hopelijk geen verrassing. Kirwan vind ik bijzonder, omdat alles wat maar fout kan gaan, meerdere keren fout lijkt te gaan. Wikipedia is daar in dit geval overigens niet verantwoordelijk voor, Erik1980 verwijt ik dan ook niets. Cattivi (overleg) 18 dec 2022 20:55 (CET)

En er is nog een dubbele persoonsverwisseling. John Francis en twee keer een John Henry, dat zijn geen typefoutjes maar drie verschillende personen, die echt geleefd hebben. Cattivi (overleg) 18 dec 2022 21:01 (CET)

Het bevolkingsregister is dé betrouwbaarste bron. Kijk dan naar zijn geboorteakte. Een persoonlijke site van een genealoog is in principe geen goede bron. Als zijn death certificate is in te zien, dan kan je een verzoek tot een financiële vergoeding indienen bij Wikimedia Nederland. Het lijkt mij dat het geen groot bedrag is. Maar is het in te zien? In Nederland pas na iets van zeventig jaar, maar dan wel voor nop. Het beste is bij overleg is overigens zoveel mogelijk een link naar de bron te geven. HT (overleg) 18 dec 2022 21:07 (CET)

In het bevolkingsregister van Amsterdam vind ik als geboortedatum 25 december 1879. Dat zou ik aanhouden, met een link naar de bron (hier). Op zijn OP wordt opgemerkt dat op de site van find a grave er een andere datum staat, maar dat is geen echt betrouwbare site. HT (overleg) 18 dec 2022 21:19 (CET)

De bevolkingsregisters zijn helaas ook geen al te betrouwbare bronnen, dit i.t.t. tot de registers van de burgelijke stand, die in principe wel betrouwbaar zijn. Vooral bij de gegevens van personen die niet in dezelfde plaats geboren zijn maken de bevolkingsregisters vaak vreemde uitglijders. Zelfs bij personen die in dezelfde plaats geboren zijn vermelden de bevolkingsregisters soms verschillende geboortedata. Gouwenaar (overleg) 18 dec 2022 21:40 (CET)

Een andere Ajax trainer, Robert Thomson, staat in het bevolkingsregister van Amsterdam als geboren in 1905. Andy Mitchell heeft echter na mijn tip [1] voor de zekerheid zijn geboorteakte opgevraagd (dat doet hij altijd) en besloten dat 1903 toch beter is. [[2]] Is 16 jaar niet wat jong om een Cup Final Gaelic Football te spelen? En dat is als je er vanuit gaat dat 1878 juist is. Ik weet dat dit zelfs niet het eerste seizoen was dat hij op het hoogste niveau Gaelic Football speelde, ik kan alleen niet terugvinden waar ik dat ooit vandaan heb gehaald. Cattivi (overleg) 18 dec 2022 22:07 (CET)

Cattivi, excuses dat ik half werk had gedaan, ik had je bijdrage hierboven slordig gelezen. Hopelijk is de onduidelijkheid zo voldoende gedocumenteerd in het artikel. Zou je zelf nog de bronvermelding willen verzorgen voor al die varianten?

Bij zoveel onduidelijkheid is het trouwens denkbaar dat die welbewust gecreëerd is, bijvoorbeeld om de schande van ongehuwd moederschap of een liefdesaffaire te verdoezelen. Hijzelf kan er ook aan bijgedragen hebben door te liegen over zijn leeftijd om bij de senioren te mogen spelen  →bertux 18 dec 2022 22:22 (CET)

John F Kirwan 25 december 1879, gecorrigeerd 2 december 1878 staat overigens hier [3] Maar het 1939 register is als bron vergelijkbaar met het bevolkingsregister in Nederland. Cattivi (overleg) 18 dec 2022 22:27 (CET)

Volgens mij staat er in die correctie 2 december 1872. Vergelijk met de andere 8-en en 2-en in dat document. GeeJee (overleg) 18 dec 2022 22:34 (CET)

Bij twijfel a) bepaal wat de meest leidende bron is, gebruik die datum en zet er een notitie (refn oid) bij met uitleg dat er verschillende data rondgaan. Labrang (overleg) 18 dec 2022 23:04 (CET)

Hier is nog een bron, die hebben blijkbaar het Emms-Wells boek gelezen [4], maar alleen de geboortedatum is hetzelfde, niet de geboorteplaats. Deze bron leest ook 2 december 1872 in het 1939 register en volgt verder find a Grave, dus twee dagen eerder overleden. Ik vermoed dat 1872 wel juist zal zijn, maar of het 2 , 25 december of een andere datum is, daar ben ik nog niet van overtuigd. [5] Cattivi (overleg) 18 dec 2022 23:15 (CET)

Blokkeren IP-adressen door checkusers

Gaarne aandacht voor een probleem waar checkusers sinds een aantal maanden tegenaan lopen. zie Wikipedia:Verzoeken om commentaar Japiot (overleg) 18 dec 2022 19:04 (CET)