Władysław Żeleński

Pools pianist (1837-1921)
(Doorverwezen vanaf Wladyslaw Zelenski)

Władysław Marcjan Mikołaj Żeleński (Grodkowice, 6 juli 1837 - Krakau, 23 januari 1921) was een Poolse pianist, componist en muziekpedagoog van voornamelijk romantische muziek.

Władysław Żeleński
Władysław Żeleński rond 1881 in Krakau
Volledige naam Władysław Marcjan Mikołaj Żeleński
Geboren 6 juli 1837
Overleden 23 januari 1921
Land Vlag van Polen POL
Religie RK
Jaren actief 1857-1917
Stijl Romantiek
Beroep Muziekpedagoog, Componist
Nevenberoep Pianist
Instrument Piano
Belangrijkste werken Pianoconcert in Es majeur
Goplana
Janek
Im Tatra-Gebirge
Roma voor pianosolo (op thema’s van Chopin)
Konrad Wallenrod
(en) Allmusic-profiel
(en) Discogs-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Portaal  Portaalicoon   Muziek
Władysław Żeleński, door Jacek Malczewski, 1908.

Żeleński studeerde in Krakau, Praag en Parijs. Na enkele jaren gewoond en gewerkt te hebben in Parijs, keerde hij in 1871 terug naar Polen waar hij leraar theorie werd aan de muziekschool van Warschau. Vanaf 1881 tot aan zijn dood was Żeleński directeur van het conservatorium van Krakau. Hij volgde daar Aleksander Zarzycki op.[1]

Hij schreef verschillende opera’s, o.a. Coplana (1896) en Stara basń (1907) en enkele symfonische werken waaronder een pianoconcert, twee symfonieën en enkele ouvertures. Verder schreef hij veel voor de kerk: missen, cantates, motetten en orgelmuziek en ongeveer honderd liederen.[2]

Zijn populairste werk is ongetwijfeld het symfonisch gedicht Im Tatra-Gebirge, Op. 27 uit 1870 dat nog steeds bij veel Poolse orkesten op het repertoire staat.[1] Relatief weinig werken van Żeleński zijn bewaard gebleven en de meeste zijn niet gedateerd. Het Pianoconcert in Es majeur, Op. 60 – geschreven in 1903 – is opgedragen aan de jonge pianist Ignacy Friedman, die het jaar daarop de première van het stuk speelde. Hoewel het pianoconcert vrij conservatief van opzet is, zijn wel heel goed de ontwikkelingen zoals die zich in de muziek van componisten als Franck, Grieg, Liszt, Saint-Saëns en Tsjaikovski afspeelden, te horen.[1]

Bekendste werken bewerken

Opera bewerken

  • Konrad Wallenrod
  • Goplana
  • Janek
  • Stara Baśń

Overtures bewerken

  • W Tatrach
  • Echa leśne