Willem Remmelt de Jong

Willem Remmelt (Wim) de Jong (Heemstede, 1 mei 1946) is een emeritus hoogleraar in de wijsbegeerte en de logica.

Opleiding bewerken

De Jong behaalde zijn diploma hbs-b aan het Eerste Christelijk Lyceum in Haarlem. In 1963 begon hij zijn studie wis- en natuurkunde aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU). Zijn belangstelling voor de filosofie werd gewekt door de colleges geschiedenis van de natuurwetenschappen van Reijer Hooykaas, mede waardoor De Jong een tweede studie aanving: filosofie. Hij werd student-assistent bij Kees van Peursen. Na zijn doctoraalexamen filosofie (1971, cum laude), met hoofdvak kennis- en wetenschapsleer, werd hij wetenschappelijk medewerker binnen de Centrale Interfaculteit van de VU. In 1973 slaagde De Jong ook voor het doctoraalexamen wiskunde.^[1]

Wetenschappelijk werk bewerken

De Jong promoveerde in 1979 bij Johan van der Hoeven aan de VU op het proefschrift De semantiek van John Stuart Mill. Behalve door Van der Hoeven werd hij bij zijn promotie ook begeleid door professor Gabriël Nuchelmans van de Universiteit Leiden. In 1981 werd hij benoemd tot docent in de logica en haar geschiedenis, en in de wijsbegeerte van de logica; in hetzelfde jaar verscheen het boek Van redenering tot formele struktuur, dat De Jong schreef met Wim de Pater.

Het hoogleraarsambt volgde in 1987 en de leeropdracht luidde: de geschiedenis van de logica en van de logische semantiek. Zijn inaugurele rede hield De Jong twee jaar later, op 14 april 1989: Leibniz's ideaal van een ars inveniendi in het licht van het klassieke wetenschapsmodel. De Jong en Van Peursen waren pioniers in de geschiedschrijving van de ars inveniendi.

Zijn leeropdracht werd in 2005 gewijzigd tot de wijsbegeerte, in het bijzonder geschiedenis van de logica en de logische semantiek, en de geschiedenis van de moderne wijsbegeerte. In hetzelfde jaar verscheen zijn vuistdikke Argumentatie en formele structuur. Basisboek logica, dat deels voortbouwt op het werk van Evert Beth.

In 2011 nam De Jong afscheid met op 17 juni 2011 de rede Een (soort van) pleidooi voor ideeëngeschiedenis: Frege's logica en de traditionele filosofie, waarin hij sprak over het door hem ontwikkelde 'klassieke wetenschapsmodel' (Classical Model of Science).^[2] De Jong is deels opgevolgd door Reinier Munk en Arianna Betti.

Bibliografie bewerken

De semantiek van John Stuart Mill (proefschrift). Amsterdam: Academische pers, 1979; vertaald door Herbert Donald Morton verschenen als: The semantics of John Stuart Mill, Dordrecht etc.: Reidel, 1982.
met W.A. de Pater: Van redenering tot formele struktuur. Enige hoofdstukken uit de logika. Assen: Van Gorcum, 1981.
Formele logika. Een inleiding. Muiderberg: Coutinho, 1988.
Leibniz's ideaal van een ars inveniendi in het licht van het klassieke wetenschapsmodel (inaugurele rede). Amsterdam: VU Boekhandel/Uitgeverij, 1989.
Argumentatie en formele structuur. Basisboek logica. Amsterdam: Boom, 2005.
Een (soort van) pleidooi voor ideeëngeschiedenis: Frege's logica en de traditionele filosofie (afscheidsrede). Amsterdam: Vrije Universiteit, 2011.

Artikelen (selectie) bewerken

'Gottlob Frege and the analytic-synthetic distinction within the framework of the Aristotelian model of science'. Kant-Studien, 87 (1996), pp. 290-324.
'Bernard Bolzano, analyticity and the Aristotelian model of science'. Kant-Studien, 92 (2001), pp. 328-349.
'The analytic-synthetic distinction and the classical model of science: Kant, Bolzano and Frege'. Synthese, 174, No. 2 (May 2010), pp. 237-261.
met Arianna Betti: 'The Classical Model of Science I: a millennia-old model of scientific rationality'. Synthese 174, No. 2 (May 2010), pp. 185-203.
met Arianna Betti en Marije Martijn (red.): 'The Classical Model of Science II: The axiomatic method, the order of concepts and the hierarchy of sciences'. Speciale uitgave van Synthese, 183, No. 1, (November 2011), met een introductie van A. Betti en W.R. de Jong.

Bronnen

H.E.S. Woldring, Een handvol filosofen. Geschiedenis van de filosofiebeoefening aan de Vrije Universiteit in Amsterdam van 1880 tot 2012. Hilversum: Verloren, 2013.
The Classical Model of Science II. The Axiomatic Method, the Order of Concepts and the Hierarchy of Sciences from Leibniz to Tarski. Programmaboekje van de conferentie gehouden van 2 tot en met 5 augustus 2011 aan de VU te Amsterdam.

Noten en referenties

↑ Doctoraal wijsbegeerte, NRC Handelsblad 11 december 1971; doctoraal wiskunde, NRC Handelsblad 08 januari 1973.
↑ Arianna Betti omschrijft het klassieke wetenschapsmodel als een "reconstructie van een traditioneel ideaal van axiomatische wetenschap, dat wetenschap beschouwt als een geordende verzameling van ware uitspraken" (interview in Ad Valvas, 24 april 2008, geciteerd in Woldring 2013, p. 423).

[1] Doctoraal wijsbegeerte, NRC Handelsblad 11 december 1971; doctoraal wiskunde, NRC Handelsblad 08 januari 1973.

[2] Arianna Betti omschrijft het klassieke wetenschapsmodel als een "reconstructie van een traditioneel ideaal van axiomatische wetenschap, dat wetenschap beschouwt als een geordende verzameling van ware uitspraken" (interview in Ad Valvas, 24 april 2008, geciteerd in Woldring 2013, p. 423).

[1]

[2]