Wilhelmstraßenproces

Het Wilhelmstraßenproces was het voorlaatste van de Neurenberger Processen. De officiële benaming van het proces luidde The United States of America vs. Ernst von Weizsäcker, et al.. De zaken die waren aangebracht tegen voormalige medewerkers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en enkele andere ministeries werden er behandeld. Het proces werd daarom in de volksmond genoemd naar de Wilhelmstraße in Berlijn, waar het ministerie van Buitenlandse Zaken was gevestigd. In het Engelse taalgebied wordt dit proces ook wel Ministries Trial genoemd. Het proces was het omvangrijkste, en in tijdsduur, langste van alle twaalf processen. Het begon op 15 november 1947, terwijl de vonnissen in april 1949 werden uitgesproken. Voorzitter van het hof was de Amerikaan William C. Christianson.

Rechters tijdens het Wilhelmstraßenproces (v.l.n.r.: Leon W. Powers, voorzitter William C. Christianson en Robert T. Maguire)

Aanklacht

De eenentwintig gedaagden werd de volgende misdrijven ten laste gelegd:

• bijdragen aan een agressieve aanvalsoorlog
• samenzwering
• oorlogsmisdaden, vermoorden en mishandelen van oorlogsdeelnemers en krijgsgevangenen
• misdaden tegen de menselijkheid
• oorlogsmisdaden tegen de menselijkheid (tegen de burgerbevolking begane misdrijven)
• oorlogsmisdaden tegen de menselijkheid (roof en plundering)
• oorlogsmisdaden tegen de menselijkheid (dwangarbeid)
• lidmaatschap van een misdadige organisatie

Verdachten

Naam		Functie	Strafmaat
Ernst von Weizsäcker		Staatssecretaris bij het Auswärtiges Amt (Ministerie van Buitenlandse Zaken) onder Ribbentrop tot 1943, daarna: Ambassadeur bij de Heilige Stoel; SS-Brigadeführer	7 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 5 jaar op 12 december 1949; vrijgelaten in oktober 1950
Gustav Adolf Steengracht von Moyland		Opvolger van Von Weizsäcker als staatssecretaris Buitenlandse Zaken (tot 1945)	7 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 5 jaar op 12 december 1949; vrijgelaten in 1950
Wilhelm Keppler		Staatssecretaris; Hitlers adviseur met betrekking tot economie	10 jaar gevangenisstraf; vrijgelaten in 1951
Ernst Wilhelm Bohle		NS-Gauleiter, Hoofd van de Auslandsorganisation van de NSDAP	5 jaar gevangenisstraf
Ernst Wörmann		Secretaris bij Buitenlandse Zaken; Hoofd van de politieke afdeling	7 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 5 jaar op 12 december 1949; vrijgelaten in 1951
Karl Ritter		Verbindingsman tussen Buitenlandse Zaken en het Oppercommando van de Wehrmacht	4 jaar gevangenisstraf, met aftrek van voorarrest; vrijgelaten na de uitspraak
Otto von Erdmannsdorff		Secretaris ministerie van Buitenlandse Zaken; Plaatsvervanger van Wörmann	vrijgesproken
Edmund Veesenmayer		Gevolmachtigde in Hongarije	20 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; in hetzelfde jaar vrijgelaten
Hans Heinrich Lammers		Hoofd van de Rijkskanselarij	20 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; vrijgelaten op 16 december 1951
Wilhelm Stuckart		Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken	3 jaar en 10 maanden gevangenisstraf; na de uitspraak vrijgelaten
Richard Walther Darré		Minister voor Voedsel en Landbouw	7 jaar gevangenisstraf; vrijgelaten in 1950
Otto Meissner		Hoofd van de Presidentiële Kanselarij	vrijgesproken
Otto Dietrich		Rijksperschef van de NSDAP; Staatssecretaris van het Propagandaministerium	7 jaar gevangenisstraf inclusief voorarrest; vrijgelaten in 1950
Gottlob Berger		Hoofd van het SS-Hauptamt; SS-Obergruppenführer	25 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; in hetzelfde jaar vrijgelaten
Walter Schellenberg		Tweede man van de Gestapo, hoofd van de SD en de Abwehr, en opvolger van Wilhelm Canaris als hoofd van de verenigde veiligheidsdiensten; SS-Brigadeführer.	6 jaar gevangenisstraf, inclusief voorarrest
Lutz Graf Schwerin von Krosigk		Minister van Financiën	10 jaar gevangenisstraf; vrijgelaten in 1951
Emil Johann Puhl		Vice-president van de Reichsbank	5 jaar gevangenisstraf, inclusief voorarrest
Karl Rasche		Directeur van de Dresdner Bank	7 jaar gevangenisstraf, inclusief voorarrest
Paul Körner		Staatssecretaris, plaatsvervanger van Göring	15 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; in hetzelfde jaar vrijgelaten
Paul Pleiger		Hoofd van de Hermann-Göring-Werke (geconfisqueerde staalbedrijven met dwangarbeiders)	15 jaar gevangenisstraf; teruggebracht tot 10 jaar in 1951; in hetzelfde jaar vrijgelaten
Hans Kehrl		Secretaris bij het Ministerie van Bewapening; Hoofd Planning	15 jaar gevangenisstraf; vrijgelaten in 1951

Bronnen, noten en/of referenties

• Engels (tabel) en Duits wikipedia-artikel