Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes/Mededeelingen (verzetsblad, Den Haag)

Mededeelingen
Plaats(en) van uitgave	'S-gravenhage
Verschijningsfrequentie	Dagelijks
Inhoud	Binnenlandse berichten
Reproductiemethode	Aanvankelijk getypt, vanaf 8 november 1944 gestencild
Oplage	Tussen de 8 en 150
Datum eerste uitgave	9 september 1944
Datum laatste uitgave	28 mei 1945
Taal	Nederland
Gerelateerde kranten	Persmededeelingen van "Bureau Houtman"
Nr. in DOP van L.E. Winkel	410
Beschrijving in catalogus	376304146
Portaal    Media

Mededeelingen was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 9 september 1944 tot en met 28 mei 1945 in Den Haag werd uitgegeven. Het blad verscheen dagelijks in een oplage tussen de 8 en 150 exemplaren. Het werd aanvankelijk getypt, vanaf 8 november 1944 gestencild en de inhoud bestond voornamelijk uit binnenlandse berichten.

nog uitwerken

Tijdens de eerste dagen van september 1944 bleek het noodzakelijk een nauwe samenwerking tussen de Haagse verzetsgroepen te bevorderen, en door middel van een betrouwbare berichtgeving een zo juist mogelijke voorstelling van de toestand te geven. Vanaf 9 september 1944 werden daartoe onder meer de berichten van de Centrale Inlich­tingen Dienst en de VOC verspreid door het 'Clearingbureau'. Dit bureau was inmiddels ontstaan uit het door de toenmalige situatie tot verandering van werkmethode gedwongen Centrale Punt van het Nationaal Comité. Naast het doorgeven van de van verzetsgroepen en inlichtingendiensten afkomstige gegevens, konden van eind september 1944 af aanvullende mededelingen verspreid worden. Geleidelijk kwam naast de zuivere berichtgeving een meer waarschuwend en principieel richtinggevend karakter naar voren. Uitgebreide rapporten van de razzia's in Rotterdam konden Den Haag tot voorbeeld dienen en een beschrijving van de razzia's in Den Haag kon als waarschuwing dienen voor andere steden. De berichten werden door tussenkomst van het "Bureau Houtman" tevens aan de Haagse illegale pers verstrekt. Op de mogelijkheid, dat de mededelingen in verkeerde handen konden vallen, is meerdere malen gespeculeerd. Zo dienden berichten over ziekten van epidemische aard om de Duitsers angst aan te jagen voor huiszoekingen en razzia's. Het 'Clearingbureau' had veiligheidshalve een telefoonsluis ingesteld, welke dag en nacht bereikbaar was. Aanvankelijk beschikte het over drie telefoonlijnen met mogelijkbeid tot doorverbinden, terwijl een inductorlijn naar de CID interlokale verbindingen mogelijk maakte. In april 1945 werden met Amsterdam, Rotterdam, Gouda, Dordrecht, Alphen a.d. Rijn en vele andere plaatsen verbindingen onderhouden door middel van zestien telefoonlijnen. Het 'Ciearingbureau' werkte van 5 september tot 6 oktober 1944 onder de naam 'Firma Bloem', van 6 oktober tot 5 december 1944 onder de naam 'Stadsreiniging' en daarna tot het einde van de oorlog als 'GGB'.

Gerelateerde kranten

• Persmededeelingen van "Bureau Houtman" (verzetsblad, Den Haag)

Bronnen

• (nl) Lemma 410 in De Ondergrondse Pers 1940-1945, Lydia E. Winkel en Hans de Vries, 3e druk, 1989. Full-text (PDF) op Wikimedia Commons.
• (nl) Afleveringen van de Mededeelingen in full-text op Delpher.nl
• (nl) Beschrijving van Mededeelingen in de catalogus van de Koninklijke Bibliotheek

Overige bronnen en verwijzingen

Ploeg