Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes/'Het nieuws' (verzetsblad, 's-Gravenhage)
Hieronder zie je een beginnetje (opzetje, stub) van een Wikipedia-artikel over een Nederlandse verzetskrant uit de Tweede Wereldoorlog.
Dit beginnetje is aangemaakt in het kader van het Wikiproject Verzetskranten.
De informatie in het beginnetje is rechtstreeks overgenomen uit het boek De ondergrondse pers 1940-1945 van Lydia Winkel, in zijn geheel als PDF te vinden op Wikimedia Commons.
Onderstaand beginnetje is nog niet rijp voor de hoofdnaamruimte van Wikipedia, je kunt helpen om het te controleren of aan te vullen tot een volwaardig artikel.
In de handleiding voor deelnemers aan het Wikiproject Verzetskranten lees je hoe dit werkt.
Andere beginnetjes van verzetskrantenartikelen vind je in Wikipedia:Wikiproject/Verzetskranten/Beginnetjes
| 'Het nieuws' | ||||
|---|---|---|---|---|
| Plaats(en) van uitgave | 's-gravenhage | |||
| Verschijningsfrequentie | Dagelijks | |||
| Inhoud | Algemene artikelen en Nieuwsberichten | |||
| Reproductiemethode | Gestencild | |||
| Oplage | Tussen de 20 en 5000 | |||
| Datum eerste uitgave | 1 juni 1943 | |||
| Datum laatste uitgave | 7 mei 1945 | |||
| Taal | Nederlands | |||
| Vervaardigers/redacteuren | F.J. Lem jr. F.J. Lem sr. M. Lem W.A.P.F.L. Mair F. Peltzer W. Hageraats | |||
| Gerelateerde kranten | Telex Trouw; speciale uitgave voor 's-Gravenhage en omstreken Het nieuws | |||
| Nr. in DOP van L.E. Winkel | 483 | |||
| Beschrijving in catalogus | 376300221 | |||
| ||||
'Het nieuws' was een verzetsblad uit de Tweede Wereldoorlog, dat vanaf 1 juni 1943 tot en met 7 mei 1945 in 's-Gravenhage werd uitgegeven. Het blad verscheen dagelijks in een oplage tussen de 20 en 5000 exemplaren. Het werd gestencild en de inhoud bestond voornamelijk uit algemene artikelen en nieuwsberichten.
Betrokken personen
bewerkenGerelateerde kranten
bewerken- Telex (verzetsblad, Den Haag) [1]
- Trouw; speciale uitgave voor 's-Gravenhage en omstreken (verzetsblad, Den Haag) [2]
- Het nieuws (verzetsblad, 's-Gravenhage) [3]
- Bronnen
- Lemma 483 in De Ondergrondse Pers 1940-1945, Lydia E. Winkel en Hans de Vries, 3e druk, 1989. Full-text (PDF) op Wikimedia Commons.
- Afleveringen van 'Het nieuws' in full-text op Delpher.nl
- Beschrijving van 'Het nieuws' in de catalogus van de Koninklijke Bibliotheek
- Overige bronnen en verwijzingen
- ↑ Telex: Lemma 800 in De ondergrondse pers 1940-1945 (PDF)
- ↑ Trouw; speciale uitgave voor 's-Gravenhage en omstreken: Lemma 839 in De ondergrondse pers 1940-1945 (PDF)
- ↑ Het nieuws: Lemma 484 in De ondergrondse pers 1940-1945 (PDF)
Ruwe tekst Winkel-lemma
bewerkenHieronder staat de tekst over 'Het nieuws' uit lemma nr. 483 van De Ondergrondse Pers. Met behulp van deze tekst (en andere bronnen) kunnen Wikipedianen het bestaande artikel verbeteren. De Ondergronds Pers is ook als full-text PDF beschikbaar op Wikimedia Commons, daar is onderstaande tekst dus ook terug te vinden.
Na de inlevering van de radiotoestellen in 1943 verspreidde W.A.P.F.L. Mair getypte nieuwsbulletins, al dan niet voorzien van korte opwekkingen tot verzet. F.J. Lem sr. stencilde in zijn kopieerinrichting TELEX (zie nr. 800). De relatie met TELEX was weliswaar van korte duur, doch hierdoor was toch een eigen lezerskring ontstaan. Daarom besloot men uitbreiding te geven aan de nieuwsvoorziening van Mair, en gaf deze de titel HET NIEUWS. Aan de vervaardiging namen deel: F.J. Lem sr., F.J. Lem jr., F. Peltzer en Mair. Het nieuws werd betrokken van een alleenstaande oude dame, die het nieuws in verschillende talen opnam. Later werd ook mej. M. Lem ingeschakeld; zij hield zich voornamelijk bezig met het transport per fiets naar Delft van een gedeelte van de oplage. In januari 1944 werden van de zijde van een groot legaal dagblad pogingen in het werk gesteld HET NIEUWS over te nemen, doch hoewel het aanbod in financieel oogpunt zeer aanlokkelijk was, werd het afgeslagen. Medio 1944 werd een aanvang gemaakt met het regelmatig publiceren van artikelen. Dit geschiedde soms in het dagblad, doch voornamelijk in een wekelijkse opinie-uitgave (zie nr. 484). In december 1944 werd Lem sr. gearresteerd, de dag na zijn arrestatie weer vrijgelaten, maar anoniem gewaarschuwd, dat de Duitsers hiermee een valstrik beoogden. De organisatie werd hierop overgeplaatst naar de wasserij van W. Hageraats. De medewerkers sliepen echter op een steeds wisselend adres. Toen ter gelegenheid van de verjaardag van Hageraats allen daar voor één maal wel bleven slapen, volgde prompt een inval (de nacht van 4 op 5 maart 1945). Alle betrokkenen werden gearresteerd; Lem jr. sprong tijdens zijn arrestatie door de ruiten naar beneden. Zwaar gewond werd hij naar de gevangenis gevoerd en op 12 maart 1945 op een vuilnisbelt te Rotterdam met 20 anderen als represaille voor de aanslag op Rauter gefusilleerd; de lichamen moesten de gehele dag 'als waarschuwing' ter plaatse blijven liggen. De overige medewerkers werden nog op 5 maart 1945 weer vrijgelaten. Op initiatief van enige rechtse bladen (waaronder TROUW en DE HAAGSCHE GROENE) werden in het voorjaar van 1945 enige conferenties belegd teneinde tot bundeling te geraken van de Haagse oud-illegale pers na de oorlog (zie ook TROUW; speciale uitgave voor 's-Gravenhage en omstreken, nr. 839). HET NIEUWS sloot zich echter niet aan en bleef na de bevrijding zelfstandig voortbestaan.