Wikipedia:Wikipedian in Residence

Zie voor de uitlegpagina voor musea, archieven, bibliotheken en galeries (GLAMs) over de functie Wikipedian in Residence de pagina Wikipedia:GLAM/Wikipedian in Residence.
De Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief waar de eerste Nederlandse Wikipedian in Residence actief werd aangesteld.

Een Wikipedian in Residence (WiR) is een bewerker van Wikipedia die bij een openbare instelling, meestal een museum, bibliotheek of archief (GLAM) in dienst treedt en daar de organisatie ondersteuning biedt bij het samenwerken met Wikipedia. Deze aanstelling kan zowel fulltime als parttime zijn en is meestal voor een bepaalde periode. De Wikipedian in Residence geeft in de organisatie uitleg over Wikipedia, Commons, andere zusterprojecten, vrije licenties en op welke manieren het materiaal in de collectie gedeeld kan worden met Wikipedia. Daarnaast biedt de Wikipedian in Residence ondersteuning bij het schrijven en aanvullen van Wikipedia-artikelen op het onderwerpgebied van de instelling. Verder helpt de WiR bij het vrijgeven van digitaal materiaal onder een vrije licentie op bijvoorbeeld Wikimedia Commons en kan hij ook helpen bij de organisatie van publieksactiviteiten van de instelling ten behoeve van Wikipedia en de zusterprojecten. Omgekeerd kan een WiR aan bewerkers op Wikipedia de mogelijkheid bieden om vragen te stellen aan de organisatie.

Voor culturele instellingen biedt het in dienst nemen van een WiR de mogelijkheid om het publiek meer zicht te geven op de collectie. Het materiaal wordt veel meer gezien dan wanneer het enkel in de archieven ligt opgeslagen of op de website van de GLAM, doordat Wikipedia in de top 10 staat van meest bekeken websites ter wereld. Een collectie wordt daarmee beter zichtbaar en toegankelijker en krijgt door de toevoeging van contextuele kennis bij stukken uit de collectie en invoeging in artikelen, een duidelijkere context en grotere maatschappelijke relevantie doordat het actueel wordt toegepast.

Instellingen met een Wikipedian in Residence waren in de afgelopen jaren onder meer in het Verenigd Koninkrijk het British Museum, de British Library, Derby Museum and Art Gallery, The New Art Gallery Walsall, in Frankrijk het Kasteel van Versailles, in Spanje het Museu Picasso, in de Verenigde Staten de Smithsonian Institution, de Gerald R. Ford Presidential Library, de National Archives and Records Administration, en in Zwitserland het Schweizerisches Bundesarchiv.

Geschiedenis

bewerken

De samenwerking tussen culturele instellingen en Wikipedia is begonnen met donaties van afbeeldingen uit de collecties om te gebruiken op Wikipedia. Dit ging verder met het openstellen van de deuren van organisaties voor fotografen op Wikipedia die foto's maakten van objecten in het project Wiki Loves Art. De afbeeldingen die met deze beelddonaties en projecten werden geüpload, werden voorzien van contextinformatie, linken naar de website van de organisatie en werden ingevoegd artikelen. Na diverse beelddonaties en andere projecten groeide het uit in een verdere diepgaande samenwerking met Wikipedia door middel van Wikipedians in Residence.

De eerste Wikipedian in Residence werkte in 2010 vijf weken als vrijwilliger bij het British Museum.[1] Hij merkte dat Wikipedia verrijkt kon worden met nauwkeurige informatie dankzij samenwerking met een museum,[2] onder het motto "we doen hetzelfde om dezelfde reden, voor hetzelfde publiek, in hetzelfde medium. Laten we samenwerken." In de Verenigde Staten werkte een andere bewerker van Wikipedia in 2010 als vrijwilliger voor het Children's Museum of Indianapolis aan een GLAM-activiteit[2] en werd de tweede Wikipedian in Residence. De derde werkte een half jaar bij het Kasteel van Versailles.[3][4][5][6] Het Museu Picasso in Barcelona en het Derby Museum and Art Gallery in het Verenigd Koninkrijk volgden.[7] In 2010 volgde het Smithsonian Institution met een aanstelling.[8][9][10] Het jaar daarop stelde de National Archives and Records Administration er een aan.[11][12][13][14][15][11] In januari 2013 werd de Gerald R. Ford Presidential Library de eerste presidentiële bibliotheek met een Wikipedian in Residence, toen ze een doctoraalstudent van de University of Michigan aanstelden.[16] In september 2013 nam de National Archives and Records Administration als eerste organisatie een vaste voltijds Wikipedian in Residence in dienst aan, die toetrad tot hun "Office of Innovation".[17]

Nederland

bewerken

De eerste Wikipedian in Residence in Nederland werd in 2013 aangesteld door de Koninklijke Bibliotheek en het Nationaal Archief.[18] Bij het Afrika Studiecentrum van de Universiteit Leiden is de tweede Nederlandse Wikipedian in Residence aangesteld die tezamen met een derde WiR in totaal twaalf speciale bibliotheken in Nederland bezoeken.[19][20]

Mogelijke taken die een Wikipedian in Residence kan hebben zijn het:

  • voorlichten van de staf van de instelling en het publiek
    • organiseren van schrijfbijeenkomsten (edit-a-thons) (intern in de organisatie)
  • de organisatie van een schrijfwedstrijd op Wikipedia over de onderwerpen waarin de organisatie gespecialiseerd is of met informatie uit de organisatie
  • bijdragen aan artikelen[21][22][23]
    • toevoegen van referenties om de kwaliteit van artikelen op Wikipedia te vergroten
  • assisteren bij het toegankelijk maken van donaties van digitale bestanden
  • fungeren als tussenpersoon voor individuele bewerkers op Wikipedia ten aanzien van een specifiek onderwerp samen met de curatoren van een instelling

Zie ook

bewerken
bewerken
Zie de categorie Wikipedians-in-Residence van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.