Wim van Es

Willem Albertus van Es (Groningen, 1 april 1934) is een Nederlands archeoloog, opgraver van Dorestad en voormalig directeur van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek.

Biografie

Wim van Es studeerde klassieke archeologie, oude geschiedenis en prehistorie aan de Rijksuniversiteit te Groningen, waar hij in 1959 cum laude afstudeerde. Hij werkte op dat moment, na een betrekking als student-assistent en onderzoeksmedewerker aan het Biologisch-Archeologisch Instituut, al aan een academische instelling.

Van 1960 tot 1965 werkte hij bij het het Drents Museum te Assen en het Groninger Museum. Hierdoor was hij betrokken bij de opgravingen te Wijster, waar een Germaanse boerderij werd gevonden die het idee van een "primitieve" samenleving onderuithaalde. In 1967 promoveerde hij op dit onderwerp.

Vanaf 1965 tot 1988 was hij, als directeur van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (de huidige Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed), een van de architecten van het archeologisch monumentenbeleid, dat culmineerde in de erkenning van het bodemarchief in de Monumentenwet. In deze jaren was hij betrokken bij de opgraving van Dorestad en publiceerde hij zijn boek De Romeinen in Nederland, dat tot ongeveer 2000 de bekendste synthese was over het onderwerp.

Hij was tevens werkzaam als hoogleraar aan de Amsterdamse Vrije Universiteit, waar hij ijverde voor het doorbreken van de grens tussen klassieke en prehistorische archeologie.

De W.A. van Es-prijs voor jonge archeologen is naar hem vernoemd.

W.A. van Es-prijs

Sinds 1988 wordt door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed de W.A. van Es-prijs uitgereikt. Alternerend komen universitaire scripties en proefschriften voor de prijs in aanmerking. Vóór 2013 konden ook niet-universitaire publicaties in aanmerking komen.

• 2018 Lisette Kootker (proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam)
• 2017 Valerio Gentile (Master scriptie Universiteit Leiden)
• 2016 Annet Nieuwhof (proefschrift Rijksuniversiteit Groningen)
• 2015 Karen de Vries (Master scriptie Rijksuniversiteit Groningen)
• 2014 Quentin Bourgeois (proefschrift Universiteit Leiden)
• 2013 Luit van der Tuuk (monografie)
• 2012 Dieuwertje Duijn (Master scriptie Universiteit van Amsterdam)
• 2011 Stijn Heeren (proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam)
• 2010 Martine van Haperen (Master scriptie Universiteit van Amsterdam)
• 2009 -
• 2008 Stijn Arnoldussen (proefschrift Universiteit Leiden) en Ex aequo Maikel Kuijpers en Rick Bonnie (beiden Master scriptie Universiteit Leiden)
• 2007 -
• 2006 Karsten Wentink (Master scriptie Universiteit Leiden)
• 2005 Fleur Kemmers (proefschrift Radboud Universiteit Nijmegen)
• 2004 Lucas Meurkens (Master scriptie)
• 2003 David Fontijn (proefschrift Universiteit Leiden)
• 2002 Ranjith Jayasena (Master scriptie Universiteit van Amsterdam)
• 2001 Joris Aarts (proefschrift)
• 2000 Stijn Arnoldussen (Master scriptie Universiteit Leiden)
• 1999 -
• 1998 Johan Nicolay (proefschrift Rijksuniversiteit Groningen) en Marco Langbroek (scriptie Universiteit Leiden)
• 1997 Esther Jansma (proefschrift Universiteit van Amsterdam)
• 1996 David Fontijn (scriptie Universiteit Leiden)
• 1995 Rien Polak (proefschrift Radboud Universiteit Nijmegen) en Bert Groenewoudt (proefschrift Universiteit van Amsterdam)
• 1994 Birre Walvis (scriptie Universiteit van Amsterdam) en Dick Stapert (proefschrift Rijksuniversiteit Groningen)
• 1993 -
• 1992 Alexandra Mars (monografie) en Boudewijn Goudswaard (scriptie Universiteit van Amsterdam)
• 1991 Annelou van Gijn (proefschrift Universiteit Leiden)
• 1990 Wil Roebroeks (proefschrift Universiteit Leiden)
• 1989 Monica Alkemade (scriptie Universiteit van Amsterdam)

Onderscheidingen

• 1978 Lidmaatschap Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
• 1993 Eredoctoraat Katholieke Universiteit Leuven

Publicaties (selectie)

• Wijster, a Native Village Beyond the Imperial Frontier (1967, proefschrift)
• Paddepoel. Excavations of Frustrated Terps, 200 BC - 250 AD, Palaeohistoria 14, 187-352. (1967)
• De Romeinen in Nederland (1972; vele malen herdrukt)
• Excavations at Dorestad 1: The harbour: Hoogstraat I (1980, samen met W.J.H. Verwers, Nederlandse Oudheden 9).
• Archeologie in Nederland (1988)
• Romeinen, Friezen en Franken in het hart van Nederland. Van Traiectum naar Dorestat (50 v.Chr. - 950 n.Chr.) (1994; synthese van het onderzoek langs de Kromme Rijn)
• Excavations at Dorestad 3: Hoogstraat 0, II-IV (2009, samen met W.J.H. Verwers, Nederlandse Oudheden 16).
• Van Wijster naar Ede over de Rijn (2012, Reuvenslezing 24).