Verdrag van Kopenhagen (1857)

Het Verdrag van Kopenhagen (met de officiële naam: Traité pour l'abolition des droits du Sund et des Belts) was een verdrag dat vastlegde dat er door schepen die van de Noordzee naar de Oostzee wilden varen door de Sont of door de Grote of Kleine Belt niet langer tol betaald hoefde te worden. Deze tol, de zogenaamde Sonttol, werd sinds 1429 door Denemarken geheven ter hoogte van de smalste doorgang bij Helsingør en ter hoogte van de smalste doorgangen van beide Belten. Beide oevers van de Sont waren destijds Deens gebied.

Kaart uit 1888 van de Sont

De geschiedenis van de Sonttol vanaf 1429 tot 1857 is te lezen op Sonttol.

Het verdrag

De Verenigde Staten, die in 1826 betaald hadden voor 30 jaar vrije doorvaart, weigerden in 1856 opnieuw te betalen. Nadat er zware druk op de Denen werd uitgeoefend, organiseerde Denemarken een conferentie in Kopenhagen, die op 14 maart 1857 resulteerde in de ondertekening van een verdrag dat vastlegde dat de Sont en de Belten voor onbepaalde tijd vrije doorvaart zouden hebben. Zowel militaire als civiele schepen krijgen volgens dit verdrag de vrije doorvaart, onder de voorwaarde dat zij zich niet vijandig of op welke wijze dan ook bedreigend gedragen.

Afkoopsommen

Ter compensatie voor het verlies aan inkomsten van de Denen werd een eenmalig afkoopbedrag afgesproken. Er werd een bedrag van 33,5 miljoen Deense rijks-daalders betaald, waarvan Engeland en Rusland elk ongeveer een derde deel betaalden en andere belanghebbenden de rest. Een apart verdrag tussen Denemarken en de VS dat datzelfde jaar werd ondertekend, gaf de VS onbeperkte doorgang tegen een eenmalige betaling van 393 miljoen Dollar.