Tschumipaviljoen

Tschumipaviljoen
	Het Tschumipaviljoen in 2010
Kunstenaar	Bernard Tschumi
Jaar	1990
Stroming	Deconstructivisme
Lengte	1800 cm
Breedte	360 cm
Hoogte	250 cm
Detailkaart
	;
Portaal	Kunst & Cultuur

Het Tschumipaviljoen is een paviljoen voor het weergeven van met name kunstuitingen op het gebied van beeld en geluid aan westzijde van het Hereplein in de Nederlandse stad Groningen. Volgens de stichting die het paviljoen exploiteert is dit het enige in zijn soort in de wereld.^[1]

Algemeen bewerken

Het paviljoen werd in 1990 ontworpen door de Frans-Zwitserse architect Bernard Tschumi die het zelf Glass Video Gallery noemde.

De wanden en plafond van het paviljoen zijn van glas en de vloer bestaat uit stalen roosters. Het paviljoen is gekanteld en scheef geplaatst op een betonnen fundering en is 18 m lang, 3,60 m breed en 2,50 m hoog. Aan de hoge kant is een trap geplaatst. In het interieur bevinden zich glazen wanden, die haaks op de lengterichting zijn geplaatst en zo vijf kleine compartimenten vormen.^[2]

Tschumi gebruikt het deconstructivisme als principe voor zijn werk; het verstoren en ontleden van gangbare architecturale constructies en vormen om zo de maatschappelijke chaos te verbeelden. Bij het paviljoen werd dit principe toegepast door de klassieke donkere projectieruimte voor het vertonen van films die doorgaans afgesloten is voor mensen van buiten om te keren door deze beelden op straat te tonen. Tschumi beschouwt in de architectuur de gebeurtenissen die plaatsvinden in een ruimte als even belangrijk als de ruimte zelf.^[3]

Geschiedenis bewerken

Het ontwerp vond plaats in het kader van de kunstmanifestatie What a Wonderful World. Music Video’s in Architecture, die in 1990 ter gelegenheid van de viering van 950 jaar stad Groningen werd georganiseerd door het Groninger Museum en de gemeente Groningen.^[3] Naast het Tschumipaviljoen verrezen in het kader van deze manifestatie nog een vijftal bouwwerken in de stad, waarvan na de manifestatie het Tschumipaviljoen en Video Bus Stop van Rem Koolhaas op het Emmaplein een permanent karakter kregen. Het paviljoen Video Folley van Coop Himmelblau op de plek van de huidige Museumbrug, het paviljoen van Peter Eisenman op de singel hier vlakbij en het paviljoen van Zaha Hadid op de Vismarkt werden wel afgebroken.^[4]^[5]^[6]

Nadat de manifestatie was afgelopen wist de gemeente niet wat men ermee aan moest. Plannen voor een 'Primafoonwinkel' van de PTT en gebruik als voorpost van het Groninger Museum werden afgeblazen^[7] en de 'glazen kijkdoos' stond daarop een aantal jaar leeg. Na enkele incidentele tentoonstellingen werd het paviljoen vanaf eind 1994 onder leiding van oud-galeriehouder Marinus de Vries door zijn Stichting De School ingezet voor diverse kunstuitingen rond multimedia.^[1]

In 2005 dreigde de gemeente onder druk van de Groningse VVD en D66^[8] de programmering openbaar aan te besteden, omdat er in de jaren ervoor te weinig tentoonstellingen plaatsvonden en het paviljoen het grootste deel van het jaar leeg stond. Stichting De School wist de programmering echter te behouden.^[9] Zij wijzigde hetzelfde jaar haar naam in Stichting Tschumipaviljoen.

Tentoonstelling Laterna Magica (2016)
De gekantelde kas van Hadassah Emmerich (2023)
Maquette van het Tschumipaviljoen in het Wall House 2

Externe link bewerken

Website over het paviljoen

Zie de categorie Tschumipaviljoen (Groningen) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b Lyanne Levy, ‘Een uniek, wonderlijk ding’. Dagblad van het Noorden p. 22 (16 september 2015).
↑ Kwart eeuw Tschumipaviljoen op Hereplein. Harener Weekblad p. 33 (10 juni 2015).
↑ ^a ^b 25 jaar Tschumipaviljoen. De verhalen van Groningen. Geraadpleegd op 30 oktober 2016.
↑ Tschumipaviljoen. Staat in Groningen. Geraadpleegd op 30 oktober 2016.
↑ Groningse hoop in Centre Pompidou. Dagblad van het Noorden p. 14 (3 mei 2014).
↑ De paviljoens lagen jarenlang buiten opgeslagen. Groningen Seaports kocht later voor het symbolische bedrag van 1 euro de videopaviljoens van Coop Himmelblauw en Zaha Hadid en gaf deze een nieuwe plek: Het paviljoen van Coop Himmelblauw kreeg een nieuwe plek bij het hoofdkantoor in Delfzijl en het paviljoen van Zaha Hadid werd geplaatst op het bedrijventerrein Fivelpoort bij Appingedam. Het paviljoen van Eisenman moest echter vanwege een bezwaarschrift van omwonenden al in 1990 versneld worden verplaatst, maar bleek te kwetsbaar en werd daarom vernietigd.
↑ Herma Hekkema, Wat gebeurt er met de videopaviljoens?. Nieuwsblad van het Noorden p. 15 (2 november 1990).
↑ Vvd wil einde leegheid Tschumi-paviljoen. Dagblad van het Noorden p. 11 (7 december 2004).
↑ De School krijgt nieuwe kans in Tschumipaviljoen. Dagblad van het Noorden p. 11 (16 maart 2006).

[:0-1] Lyanne Levy, ‘Een uniek, wonderlijk ding’. Dagblad van het Noorden p. 22 (16 september 2015).

[2] Kwart eeuw Tschumipaviljoen op Hereplein. Harener Weekblad p. 33 (10 juni 2015).

[:1-3] 25 jaar Tschumipaviljoen. De verhalen van Groningen. Geraadpleegd op 30 oktober 2016.

[4] Tschumipaviljoen. Staat in Groningen. Geraadpleegd op 30 oktober 2016.

[:2-5] Groningse hoop in Centre Pompidou. Dagblad van het Noorden p. 14 (3 mei 2014).

[6] De paviljoens lagen jarenlang buiten opgeslagen. Groningen Seaports kocht later voor het symbolische bedrag van 1 euro de videopaviljoens van Coop Himmelblauw en Zaha Hadid en gaf deze een nieuwe plek: Het paviljoen van Coop Himmelblauw kreeg een nieuwe plek bij het hoofdkantoor in Delfzijl en het paviljoen van Zaha Hadid werd geplaatst op het bedrijventerrein Fivelpoort bij Appingedam. Het paviljoen van Eisenman moest echter vanwege een bezwaarschrift van omwonenden al in 1990 versneld worden verplaatst, maar bleek te kwetsbaar en werd daarom vernietigd.

[7] Herma Hekkema, Wat gebeurt er met de videopaviljoens?. Nieuwsblad van het Noorden p. 15 (2 november 1990).

[8] Vvd wil einde leegheid Tschumi-paviljoen. Dagblad van het Noorden p. 11 (7 december 2004).

[9] De School krijgt nieuwe kans in Tschumipaviljoen. Dagblad van het Noorden p. 11 (16 maart 2006).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]