De Stock-notatie is een nomenclatuursysteem in de scheikunde die hoofdzakelijk bij anorganische verbindingen toegepast wordt. Het systeem werd ontwikkeld door de Duitse scheikundige Alfred Stock en werd voor het eerst gepubliceerd in 1919. De Stock-notatie houdt in dat de oxidatietoestand van het positieve element (meestal het metaal) in de verbinding wordt aangeduid in de benaming met Romeinse cijfers.

Voorbeelden

bewerken

Als voorbeeld om de Stock-notatie te illustreren kunnen de verbindingen FeCl2 en FeCl3 gelden. Beide verbindingen van ijzer verschillen van elkaar doordat ijzer in verschillende oxidatietoestanden verkeert. In FeCl2 komt ijzer als Fe2+ voor (oxidatietoestand +II) en in FeCl3 als Fe3+ (oxidatietoestand +III). De respectievelijke benamingen van deze verbindingen zijn dus ijzer(II)chloride en ijzer(III)chloride. Alternatieve benamingen met Griekse voorvoegsels worden ook geaccepteerd door de IUPAC: voor deze verbindingen wordt dat dus respectievelijk ijzerdichloride en ijzertrichloride.

Kaliumpermanganaat (KMnO4) vormt een uitzondering. Hoewel de verbinding als kaliummanganaat(VII) kan worden aangeduid is de benaming kaliumpermanganaat veel gangbaarder.

Verder wordt de Stock-notatie in de nomenclatuur van coördinatieverbindingen gebruikt om de oxidatietoestand van het centraal metaalion aan te duiden. Zo wordt Co(NH3)6Cl3 aangeduid als hexamminekobalt(III)chloride.

Bij gemengde valentieverbindingen, zoals bij Co3O4, wordt een dubbele Stock-notatie gehanteerd. Het metaal komt hier in twee verschillende oxidatietoestanden voor (te weten +II en +III) en wordt daarom aangeduid als kobalt(II,III)oxide.