|
}}
'''Wolfskuil''' is een oude volkswijk in [[Nijmegen]] en telt 6.410 inwoners.
<br />De Wolfskuil is van oudsher een Nijmeegse volkswijk, in de jaren-twintig en –dertig van de vorige eeuw gebouwd om de <br />groeiende arbeidersbevolking van Nijmegen onderdak te bieden. De alleroudste gedeelten van de wijk – inmiddels gesloopt –<br />waren zelfs nog bestemd voor huisvesting van de bevolking van de Benedenstad, die daar onder mensonterende <br />omstandigheden woonde. Over de precieze omvang van de Wolfskuil lopen de meningen uiteen, al is iedereen het erover eens <br />dat de westelijke grens langs de Wolfskuilseweg loopt, en de zuidgrens langs de Graafseweg. Sommigen rekenen het hele <br />gebied tot aan de Tweede Oude Heselaan erbij, puristen zeggen dat de Wolfskuil aan de noordkant ophoudt bij de Nieuwe <br />Nonnendaalseweg.
<br />Het volkswijkkarakter van de Wolfskuil – met alle voor- en nadelen van dien – kwam vooral tot uiting in de buurten die <br />inmiddels al niet meer bestaan: Onder de Bogen (nu het gebied tussen de Koninginnelaan en het spoorwegtalud), en ‘de <br />rimboe’, het voormalige stuk rond het Ericaplein. Werd Onder de Bogen nog vervangen door iets wat op een volkswijk <br />lijkt, de Ericaplein-buurt is onherkenbaar veranderd. Wie nog wil zien hoe de Wolfskuil er vroeger uitzag moet maar eens <br />gaan kijken aan de Tulpstraat, waar veel van de oorspronkelijke bebouwing (inclusief het oude badhuis) is behouden.
#Geschiedenis
<br />De nog zichtbare geschiedenis van de Wolfskuil gaat tienduizenden jaren terug, toen de laatste IJstijd de stuwwal aan de <br />zuidkant van de wijk opstuwde, en regenwater de zandvlakte uitspoelde waarop een groot deel van de wijk verder naar het <br />noorden is gebouwd. Van oudsher werden de regengeulen als wegen gebruikt, en een aantal ervan is nog steeds als zodanig <br />in gebruik, zoals de Azaleastraat, de Palmstraat en de Derde van Hezewijkstraat. Een ‘inham’ aan de wetkant van de <br />stuwwal (waar nu het appartementencomplex Wolverlei staat) deed dienst als ‘valkuil’, waar wilde wolven in werden <br />gedreven die tot in de negentiende eeuw het gebied ten westen van Nijmegen onveilig maakten. Daar werden de beesten <br />afgemaakt. Aan die ‘Wolfskuil’ dankt de latere wijk zij n naam.
<br />Van oudsher is de westkant van Nijmegen altijd de plek geweest waar ‘ongewenste elementen’ werden gedumpt. Zo was er <br />even ten noorden van het huidige wijkcentrum Villanova op de oude Hoedberg een executieplaats, waar (vermeende) <br />misdadigers werden opgehangen of gevierendeeld. Hun lijken werden onderaan de heuvel (waar nu de buurt Ridderspoor ligt) <br />in kuilen geworpen, waar ook kadavers van noodslachtingen terechtkwamen en de overblijfselen van zelfmoordenaars, de <br />Hoedkuylen. De molen die nog steeds het beeld van de Wolfskuil bepaald, en waar de Nijmeegse schilder Hendrik Hoogers <br />als jongen nog heeft gewoond diende om eikenschors te vermalen die dan met dierlijke uitwerpselen en urine werd gemengd <br />en gebruikt om leer te looien (vandaar de aanduiding ‘looimolen’). Het moet er vreselijk hebben gestonken.
<br />Dat vond men in Nijmegen niet erg, want de Wolfskuil was door de stadsmuren gescheiden van het dichtbevolkte centrum. <br />Nog steeds kan men langs de Krayenhofflaan-Eerste Oude Heselaan zien hoe de muren en buitenwerken van de vesting <br />Nijmegen hebben gelegen. Die Oude Heselaan was de doorgaande weg naar Heesch en Neerbosch, zoals de Graafseweg naar <br />Grave leidde. Langs die doorgaande uitvalswegen werden in het begin van de twintigste eeuw de eerste (arbeiders)woningen <br />gebouwd, afgewisseld met statige lanen (de Koninginnelaan bijvoorbeeld) en wijken waar de (zeer) rijken woonden, zoals <br />meer naar het noorden, en in Hees zelf. De arbeiderswijken die werden gerealiseerd volgens de principes van de <br />Amsterdamse Tuindorparchitectuur waren vooral ook bedoeld om de arbeidersbevolking moreel en geestelijk te verheffen. <br />Vandaar de tuintjes en de in onze ogen regenteske manier waarop de nieuwe huurders werden begeleid (gekoeioneerd zouden <br />wijk zeggen).
<br />De Wolfskuil is nooit meer helemaal afgekomen van dat imago, althans voor de buitenwacht. Voor de bewoners zelf – die er <br />soms al generaties lang wonen – is het altijd een ‘thuis’geweest, een buurt waar men onder elkaar was met alle lief en <br />leed van dien. Sloop en nieuwbouw leveren weliswaar veel fraaiere en comfortabeler huizen op, maar veel mensen in ‘de <br />kuul’ herkennen hun buurt nauwelijks meer: nieuwe huizen, nieuwe mensen, nieuwe zeden en gewoonten. Wie ‘de’ Wolfskuil <br />nog wil zien moet er snel bij zijn.
==Externe link==
|
