Diffuse axonale beschadiging: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Pagina aangemaakt: "'''Diffuse axonale beschadiging''' (diffuse axonal injury, DAI) is een type van hersenbeschadiging. Deze hersenbeschadiging wordt veroorzaakt door inertiële krachten ..."
 
Soete Michel (overleg | bijdragen)
opsmuk van mij zopas geplaatste tekst
Regel 1:
'''Diffuse axonale beschadiging''' (diffuse axonal injury, DAI) is een type van hersenbeschadiging. Deze hersenbeschadiging wordt veroorzaakt door inertiële krachten (versnellings-, vertragingskrachten)zoals ze zich voordoen bv. bij whiplash of bij het dooreenschudden van een baby (shaken baby syndroom, SBS).
 
Een axon is de enige lange uitloper van een cel die het zenuwsignaal transporteert van de ene zenuwcel naar een andere, naar een spiercel of naar een kliercel. Is deze uitloper beschadigtbeschadigd of vernietigd dan kan een zenuwsignaal niet meer doorgegeven worden naar een andere cel. Verlamming, gevoelsstoornissen enz... zijn het gevolg indien er groepen van cellen beschadigd werden.
 
Tegenwoordig schrijft men soms 'diffuse traumatische axonale beschadiging' omdat beschadiging aan axonen bv. zich ook voordoet bv. voordoet bij multiple sclerose. Toch werd en wordt de term nog steeds gebruikt in zijn originele engere betekenis (schade aan het axon door trauma).
 
In het voorwetenschappelijk denken stelt men het zich zo voor dat er een ongeval is dat onmiddelijk schade veroorzaakt. Het kan inderdaad dat axonen onmiddellijk scheuren maar meestal is deze beschadiging geen gebeurtenis maar een evolueerendeevoluerende gebeurtenis, een proces. Het axon wordt meestal door rekking beschadigtbeschadigd, het cytoskeleton (de 'ruggegraat' ervan) wordt vervormd en het axon gaat op een of meerdere plaatsen zwellen en de doorlaatbaarheid van het membraan wijzigt zich zodat stoffen in toxische (giftige) hoeveelheden kunnen binnentreden. Het axon kan herstellen maar kan ook aan de beschadiging tenonder gaan.
 
Op een CT-scan zal men meestal geen afwijkingen zien. Op NMR is de kans groter er te zien. Omwille van practische reden zal men evenwel na een ongeval meestal een CT-scan uitvoeren en pas (veel) later, indien klachten aanhouden, overgaan tot een uitvoeren van een NMR. Komen er NMR-letsels voor of indien een of meerdere nieuwe ernstige klachten verschijnen, bij een voorheen gezond mens, dan is het vrijwel zeker dat de vastgestelde letsels door het ongeval veroorzaakt zijn. Het valt regelmatig voor dat er DAI is zonder dat noch CT, noch NMR deze beschadigingen kunnen detecteren.
 
DAI doet zich, in tegenstelling met andere hersenletsels, voor zonder dat het hoofd iets raakt of door iets geraakt wordt. Bovendien tendeert DAI, met de klassieke visualiserende radiografiën), zich 'slechts' te tonen in de witte hersenstof, niet in de grijze hersenschors (cortex). Dit is in tegenstelling tot hersenletsels die door stootkrachten veroorzaakt zijn (zoals bv. een slag op het hoofd) die primair grijze stofletsels veroorzaken (en eventueel de er onmiddellijk aan aansluitend aanliggende witte stof.
 
De term 'diffuus' wijst erop dat deze letsels zich verspreid in de hersenen zich voordoen. De term 'verspreid' kan hier in de eerste plaats gedacht worden in tegenstelling gedacht worden in tegenstelling met 'focaal'. Focaal wijst op eerder op een beschadiging op de plaats waar het trauma (bv. de slag) zich voordeed (coup)
of/en op de plaats aan de overzijde van de hersenen van de plaats van het trauma in de richting van de kracht van het trauma (contrecoup). De beschadiging doet zich hier dus voor op 'preciese' plaatsen die direct inzichtelijk verband houden met de plaats waar het ongeval zich voordeed. Bovendien betreft het per deel van het trauma één, hoogstens twee plaatsen in tegenstellingttegenstelling met het diffuus, verspreide karakter van DAI. Moeilijk is hierbij evenwel dat bij heel wat ongevallen beide soorten bechadigingbeschadiging tegelijk voorkomen wat mede oorzaak was van de late ontdekking van het onderscheid.
 
Diffuus betekent evenwel niet dat er geen zekere voorkeur zou zijn voor bepaalde plaatsen. Zo zal bij meestal zeer zware DAI de hersenstam ook bechadigd zijn.