U1 (Berlijn): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Gleisdreieck en het ontlastingstracé: doorkruising huizenblok |
U1-oost mogelijk uit bestemmingsplan; +dienstuitvoering |
||
Regel 1:
{{U1}}
De '''U1''' is een lijn van de [[metro van Berlijn]]. De metrolijn verbindt het [[S-Bahn van Berlijn|S-Bahnstation]] [[station
Het oostelijke deel van lijn U1, het luchtspoor door Kreuzberg, staat in zijn geheel onder [[monument (erfgoed)|monument]]enbescherming<ref>[http://www.stadtentwicklung.berlin.de/cgi-bin/hidaweb/getdoc.pl?LIST_TPL=lda_list.tpl;DOK_TPL=lda_doc.tpl;&KEY=obj%2009031105 Vermelding op de monumentenlijst]</ref>.
Regel 15:
De toenemende verkeersproblematiek in de miljoenenstad [[Berlijn]] leidde er aan het einde van de [[19e eeuw]] toe dat men op zoek ging naar nieuwe vervoersmiddelen. Er werden onder andere hangende treinen, zoals de latere [[Wuppertaler Schwebebahn]], en diepgelegen ondergrondse spoorlijnen zoals in [[metro van Londen|Londen]] overwogen. [[Werner von Siemens]] stelde het stadsbestuur voor hooggelegen stadsspoorlijnen naar het voorbeeld van de [[New York City|New Yorkse]] ''[[Elevated Railway]]s'' aan te leggen. Von Siemens' idee een viaduct te bouwen door de statige [[Friedrichstraße]] werd onesthetisch gevonden, maar ook tegen het graven van [[tunnel]]s onder de stad, zoals [[AEG]] voorstelde, bestond weerstand, omdat men bang was voor beschadiging van de juist aangelegde [[riool|riolering]].
Nadat er vele jaren onderhandeld was en diverse projecten de revue waren gepasseerd, kreeg Von Siemens in 1892 uiteindelijk toestemming voor het bouwen van een luchtspoorlijn vanaf de [[station
===Bouw van de Hochbahn===
Regel 41:
|}
{{zieook|Zie ook [[U3 (Berlijn)|U3]]}}
In de zomer van 1907 stelde de Hochbahngesellschaft voor een metrolijn over het grondgebied van de [[Berlin-Wilmersdorf|Wilmersdorf]] en [[Berlin-Dahlem|Dahlem]] aan te leggen. De slecht ontsloten gemeenten stemden in met een aftakking van het stamtracé tot aan de [[Thielplatz (metrostation)|Thielplatz]]. De geplande lijn liep echter gedeeltelijk over het grondgebied van Charlottenburg, dat Wilmersdorf als een grote concurrent zag wat betreft het aantrekken van kapitaalkrachtige bewoners. Een metrolijn naar Wilmersdorf zou de vestiging van rijken wel eens een impuls kunnen geven. Na lange onderhandelingen kwam men in de zomer van 1910 tot een oplossing: naast de ''Wilmersdorf-Dahlemer U-Bahn'' (nu onderdeel van [[U3 (Berlijn)|U3]]) zou ook Charlottenburg een eigen aftakking van het stamtracé krijgen, van de Wittenbergplatz via de [[Kurfürstendamm]] tot het eindpunt [[Uhlandstraße (metrostation)|Uhlandstraße]]. Deze 1,2 kilometer lange lijn zou later doorgetrokken moeten worden tot [[station
Voor de nieuwe aftakkingen werd het tot dan toe twee sporen tellende station [[Wittenbergplatz (metrostation)|Wittenbergplatz]] volledig gereconstrueerd naar een ontwerp van [[Alfred Grenander]], de huisarchitect van de Hochbahngesellschaft. Het metrostation kreeg vijf sporen langs drie perrons en er verrees een nieuwe stationshal.
Regel 74:
In 1966 werd het kleinprofielnet gereorganiseerd en werd het tracé van de huidige U1 voortaan door twee lijnen bereden. De groene lijn ''1'' reed van Schlesisches Tor over de westelijke tak van de huidige U2 naar [[Ruhleben (metrostation)|Ruhleben]] (zie ook [[U12 (Berlijn)|U12]]), tussen Wittenbergplatz en Uhlandstraße verscheen de blauwe pendellijn ''3''. In 1984 kregen alle Berlijnse metrolijnen een ''U'' voor het lijnnummer, ter onderscheiding van de S-Bahnlijnen. Vanaf 1993 was er weer doorgaand verkeer tussen de Uhlandstraße en Kreuzberg. De ''Hochbahn'' kreeg zijn huidige lichtgroene kleur en splitste zich in het westen in twee takken: de U15 naar Uhlandstraße en de U1 naar [[Krumme Lanke (metrostation)|Krumme Lanke]]. In december 2004 werd de voorlopig laatste wijziging doorgevoerd: de U1 kreeg zijn huidige nummer en de voormalige U1 naar Krumme Lanke werd onder lijnnummer U3 ingekort tot Nollendorfplatz.
==Dienstuitvoering==
Gedurende het grootste deel van dag, behalve op zondag, wordt er op de U1 een vijfminutendienst onderhouden. In de nacht van vrijdag op zaterdag en van zaterdag op zondag rijdt er van 0:30 tot 4:30 elke 15 minuten een trein op de lijn. In de overige nachten rijdt de vervangende metronachtbus N1 tussen de stations Warschauer Straße en [[station Berlin Zoologischer Garten|Zoologischer Garten]], vrijwel geheel parallel aan de volledige route van de U1.
{| class="prettytable" style="font-size:105%;"
|-style="background-color:#F0F0FF; font-weight:bold; text-align:center;"
| rowspan="2" | Traject
| colspan="3" | Treinopvolging
|-style="background-color:#F0F0FF; font-weight:bold; text-align:center;"
| [[Spits (verkeer)|Spits]]
| Overdag (ma-za)
| Avonden en zondag
|- bgcolor="#ffffff"
|Warschauer Straße ↔ Uhlandstraße
|5 minuten
|align="center"|5 minuten
|align="center"|10 minuten
|}
Met een gemiddelde [[commerciële snelheid]] van 25,8 km/u behoort de U1 tot de langzaamste lijnen van de Berlijnse metro; alleen de U2 heeft een lagere gemiddelde snelheid.<ref>[http://www.parlament-berlin.de:8080/starweb/adis/citat/VT/16/KlAnfr/ka16-10436.pdf Antwoord van de Stedenbouwkundige Dienst op vragen van Berlijns parlementslid Rainer Ueckert betreffende snelheidsbeperkingen], 21 maart 2007 (173 KB)</ref> De U1 maakt dan ook gebruik van het oudste traject van het net en sowieso ligt de maximumsnelheid op kleinprofiellijnen met 60 km/u aanzienlijk lager dan op grootprofiellijnen (70 km/u).
==Toekomst==
{{zieook|Zie voor de westelijke verlenging tot Theodor-Heuss-Platz ook [[U10 (Berlijn)|U10]].}}
Omstreeks 2010 is een renovatie van het S-Bahnstation Warschauer Straße gepland. Tegelijkertijd met deze operatie wil men het gelijknamige metrostation naar het noorden verplaatsen, om de afstand tussen beide stations (nu zo'n 150 meter) te verkleinen en overstappen daarmee comfortabeler te maken.
Een westelijke verlenging vanaf Uhlandstraße onder de Kurfürstendamm, al voorzien bij de bouw van de korte aftakking, moet uiteindelijk naar de [[Theodor-Heuss-Platz (metrostation)|Theodor-Heuss-Platz]] leiden. Deze verlenging is gedacht als onderdeel van de nieuwe lijn [[U10 (Berlijn)|U10]], die in het oosten [[Berlin-Weißensee|Weißensee]] moet bereiken, via een aftakking bij de Wittenbergplatz.
==Bronnen en noten==
{{references|90%}}
Regel 95 ⟶ 115:
* {{de}} [http://www.verkehrswerkstatt.de/hochbahn/ Berliner Hochbahn] - o.a. technische informatie
* {{de}} [http://www.u-bahn-archiv.de/stammstrecke.htm Berliner U-Bahn-Archiv - Die Stammstrecke] - historische geschriften over de lijnen van de ''Hochbahngesellschaft''
{{Metroberlijn}}
| |||