Telex (communicatie): verschil tussen versies

De telex ontstond in de jaren 1920 en is eigenlijk zelfs het eerste medium dat het moderne "chatten" toeliet: een interactieve manier om teksten af te drukken op een [[typemachine]] op afstand, in het Engels doorgaans [[teleprinter]] genoemd.

De telex is een digitale communicatiewijze die gebaseerd is op de [[Baudotcode|Baudot-code]], genoemd naar [[Baudot]]. Op deze code bestaan vele varianten, waarvan de MurraycodeMurray-code de bekendste is. De originele Baudot-code was geoptimaliseerd op het coderen met behulp van een klavier: de meest gebruikte letters vergden de gemakkelijkste vingerbewegingen; de Murray-code is geoptimaliseerd naar de bandbreedte van een telexverbinding: de meest gebruikte letters veroorzaken de laagste frequentiecomponenten in het signaal op de lijn.

De Baudot-code bestaat uit 5 bits, en telt dus 32 verschillende combinaties. Om de 26 letters uit het alfabet en de 10 cijfers af te drukken heeft men dus een probleem, dat opgelost werd door middel van de "[[letter shift]]" -functie, die we vandaag nog altijd kennen op een [[computer]]. Deze functie liet letterlijk op afstand de wagen van de verreschrijver oplichten, zodat andere en meer karakters (ook punctuaties[[leesteken]]s) konden worden afgedrukt en ook hoofdletters konden worden geschreven.

Andere functies die we nog steeds in de computerwereld kennen zijn de "[[Carriage Return|carriage return]]" en de "[[Line Feed|line feed]]". Deze commando's gaven respectievelijk het bevel aan de verreschrijver om de wagen terug te voeren naar het begin van het blad, om bijgevolg opnieuw aan de kantlijn te schrijven en om de papierrol naar boven te bewegen om een nieuwe lijnregel te beginnen. Deze functies hebben nog steeds een eigen [[ASCII (Tekenset)|ASCII]]-code.

Telex heeft een rijke geschiedenis en lag mede aan de basis van de economische internationalisering van de laatste decennia. Vanaf de [[1980-1989|jaren tachtig]] heeft de telex een enorme concurrentie gekregen van de [[telefax]], die inmiddels ook al is achterhaald door de sterke opkomst van [[e-mail]]. Veel bedrijven en organisaties hebben nog een telefax, naast vele andere communicatiemiddelen. Wetgeving m.b.t.met betrekking tot de geldigheid van documenten speelt hierin o.a.onder andere een rol.

In [[Nederland]] werd de telex in [[1933]] geïntroduceerd. Op [[9 februari]] [[2007]] is de [[KPN]] na 74 jaar gestopt met het telexverkeer. Er waren nog rond deongeveer 200 gebruikers over.

[[categorieCategorie:Schriftelijke communicatie]]