Boekrol: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Robbot (overleg | bijdragen)
k Robot-geholpen doorverwijzing: Caesar
Hannes Karnoefel (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
 
==Uiterlijk==
Men plakte een reeks [[papyrus]]vellen of ook wel [[perkament]]vellen, tegenwoordig ook wel [[papier]]vellen, aan elkaar tot men een strook van soms vele meters lengte had. Deze kon dan opgerold worden op een stokje om opgeborgen te worden. Een goed hedendaags voorbeeld om een idee van het uiterlijk te krijgen van een vroeger gangbare maat boekrol is een dikke rol behangpapier met een hoogte van ongeveer een [[papierformaat|A3-vel]] (± 40 cm). Meestal werd de rol aan een kant beschreven maar soms ook dubbelzijdig om papyrus te sparen. Bij werken die uit meerdere boekrollen bestonden zat meestal een label aan een uiteinde van de boekrol met daarop kort vermeld de titel van het werk en het hoofdstuk nummer. In opgerolde toestand stak dit uit de boekrol zodat dit het vlug opzoeken van een bepaald werk vergemakkelijkte.
 
De boeken die zo ontstonden waren niet zo lang. Overgezet naar boeken van nu bevatte een gemiddelde boekrol twintig tot veertig pagina's van een gemiddeld modern boek. De zeven boeken van [[Julius Caesar|Caesar]] over de Gallische oorlog, beslaan bij elkaar nog geen tweehonderd pagina's. Een gemiddeld modern boek van tweehonderd tot driehonderd pagina's zou dan ongeveer tien antieke boekrollen vergen. Vaak worden de hoofdstukken van boeken die uit de oudheid komen nog steeds 'boeken' genoemd zoals de boeken van de [[Bijbel]] of de boeken van [[Herodotos]]. Oorspronkelijk waren dit inderdaad aparte boekrollen. Dit impliceert wel dat de [[bibliotheek|bibliotheken]] uit de oudheid naar hedendaagse maatstaven eerder bescheiden waren. De grootste was de [[bibliotheek van Alexandrië]] met tussen de 400.000 en 700.000 boekrollen. Dit zouden dan tegenwoordig tussen de 40.000 en 70.000 boeken zijn geweest. Een gemiddelde [[openbare bibliotheek]] heeft ook al snel zoveel boeken in haar bestand.
 
==De codex als opvolger==
Rond het begin van onze [[jaartelling]] werd de boekrol langzamerhand verdrongen door de ''[[boek (document)|codex]]'', de boekvorm met ingenaaide katernen die tegenwoordig gebruikt wordt. Dit was waarschijnlijk een Romeinse uitvinding. De codex vond redelijk snel ingang want deze is immers veel handiger om een bepaald hoofdstuk snel op te zoeken door te bladeren. Een boekrol moet meestal een heel stuk worden afgerold om hetzelfde te doen. En ook is de boekrol veel kwetsbaarder dan een codex. Door de stevige kaft (vroeger vaak van [[hout]] of zeer dik [[leer (stof)|leer]] gemaakt) doorstond de codex goed een ruwe behandeling waarbij een boekrol al snel gescheurd zou zijn.
 
==Boekrol in vergelijking met het moderne boek==
De boeken die zo ontstonden waren niet zo lang. Overgezet naar boeken van nu bevatte een gemiddelde boekrol twintig tot veertig pagina's van een gemiddeld modern boek. De zeven boeken van [[Julius Caesar|Caesar]] over de Gallische oorlog, beslaan bij elkaar nog geen tweehonderd pagina's. Een gemiddeld modern boek van tweehonderd tot driehonderd pagina's zou dan ongeveer tien antieke boekrollen vergen. Vaak worden de hoofdstukken van boeken die uit de oudheid komen nog steeds 'boeken' genoemd zoals de boeken van de [[Bijbel]] of de boeken van [[Herodotos]]. Oorspronkelijk waren dit inderdaad aparte boekrollen. Dit impliceert wel dat de [[bibliotheek|bibliotheken]] uit de oudheid naar hedendaagse maatstaven eerder bescheiden waren. De grootste was de [[bibliotheek van Alexandrië]] met tussen de 400.000 en 700.000 boekrollen. Dit zouden dan tegenwoordig tussen de 40.000 en 70.000 boeken zijn geweest. Een gemiddelde [[openbare bibliotheek]] heeft ook al snel zoveel boeken in haar bestand.
 
==Moderne boekrollen==