Illuyankas: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
afbeelding |
bewerking |
||
Regel 1:
'''Illuyankas''' (ook geschreven als Illuyanka) is een [[draak]] uit de [[Hettitische mythologie]].
Hij wist de [[Teshub|stormgod]] in [[Kiskullissa]] te verslaan. Er zijn verschillende versies over wat daarop volgde.
In een daarvan gaf de Hatti-godin [[Inaras]] ter ere van hem en zijn kinderen een groot feestmaal. Toen zij zich zo volgevreten hadden dat ze hun hol niet meer in konden, bond de sterveling [[Hupasiyas]] - Inaras' geliefde - hem met een touw. Daarna kwam haar vader, de stormgod, en samen met een aantal andere goden doodde hij de draak.
[[Image:Museum of Anatolian Civilizations082 kopie1jpg.jpg|thumb|center|450px|<center> De hemelgod doodt de draak Illuyankas. Achter hem staat zijn zoon [[Sarruma]] </center> <br /> <small> Museum der Anatolische Beschavingen, Ankara, Turkeye </small>]]
Een latere versie geeft een ander verhaal. De stormgod Teshub en de draak Illuyanka leveren strijd, waarbij de draak wint en de ogen en het hart (symbolen van medelijden en begrip) ontrukt aan de stormgod. Hierop wil de stormgod wraak nemen en hij huwt met de godin [[Hebat]], de dochter van een sterveling, Arm genaamd. Zij verkrijgen een zoon [[Sharruma]]. Deze huwt later de dochter van de draak Illuyankas. Theshub vraagt aan zijn zoon om zijn ogen en zijn hart als huwelijksgeschenk. Aldus weer volledig hersteld, gaat de stormgod opnieuw de strijd aan met de draak. Wanneer de draak op het punt staat de strijd te verliezen, ontdekt Sharruma de ware toedracht van de zaak en beseft dat hij gebruikt werd. Hij vraagt aan zijn vader om ook gedood te worden. Aldus doodt de stormgod de draak en zijn eigen zoon met donder en bliksem. Deze versie staat geïllustreerd op het kalkstenen reliëf, dat gevonden werd in Malatya en dateert ongeveer van 1050-850 v. Chr.
Deze mythe is een goede weergave van het eeuwige [[dualisme]] : de strijd tussen goed en kwaad.
Deze mythe werd later overgenomen in de Griekse mythologie, nl. de strijd tussen de hemelgod [[Zeus]] en [[Typhon]], het serpent met de honderd vuurspuwende drakenkoppen.
== Etymologie ==
Illuyankas is waarschijnlijk een samengesteld woord, waarbij tweemaal een woord voor "slang" werd gebruikt, nl. het Proto-Indo-Europese woord "illu" en het Hurri woord "anka". Gebruikt men het tweede woord voor het eerste, dan bekomt het Latijnse woord "anguilla" (aal). Het woord "illu" is etymologisch verwant met ons woord "aal" en het Engelse "eel", terwijl het woord "anka" verwant is met [[Sanskriet]] "ahi".
Een andere etymologie gaat in de richting van een oorspronkelijke naam "Eluy-anka" (de slang van El), bewaker van het ''Elohim'', het [[pantheon]] van alle West-Semitische godheden. In de mythologie van [[Kanaän]] wordt hij [[Lotan]] genoemd.
== Referenties ==
* Porzig, W. "Illuyankas und Typhon", Kleinasiatische Forschung I.3 (1930) pp379-86.
* Beckman, Gary. "The Anatolian Myth of Illuyanka," Journal of the Ancient Near Eastern Society 14 (1982) pp 11- 25.
* J. Katz, 'How to be a Dragon in Indo-European: Hittite illuyankas and its Linguistic and Cultural Congeners in Latin, Greek, and Germanic', in: Mír Curad. Studies in Honor of Calvert Watkins, ed. Jasanoff, Melchert, Oliver, Innsbruck 1998, 317–334.
* Akurgal, Ekrem, "The hattian and Hittite Civilizations", Ankara 2001; ISBN 975-17-2756-1
{{Navigatie Hurritische mythologie}}
| |||