Start- en landingsmethoden: verschil tussen versies

[[Vliegtuig]]en kunnen bij het starten en landen gebruikmaken van een aantal verschillende methoden. In gebieden waar veel objecten een normale start en landing hinderen kan het nodig zijn af te wijken van de standaard methode. Ook kan de infrastructuur een rol spelen. Vooral militaire toestellen moeten vaak opereren in een gebied waar geen goede infrastructuur aanwezig is waardoor het nodig is een vliegtuig te ontwerpen dat een verkorte [[Startbaan|start- en landingsbaan]] nodig heeft of zelfs helemaal geen.

 

'''Conventional Take-Off and Landing''' (CTOL) betekent ''conventionele start en landing''. Dit houdt in dat het vliegtuig bij beiden gebruik maakt van de start- en landingsbaan. Het opstijgen en landen van [[amfibisch vliegtuig|amfibische vliegtuigen]] valt ook onder CTOL.

 

{{Commonscatklein|STOL Aircraft}}'''Short Take-Off and Landing''' (STOL) betekent ''korte start en landing''. Dit houdt in dat een vliegtuig een kortere start en landing kan maken dan vergelijkbare vliegtuigen van dat gewicht. De benodigde lengte van de startbaan kan verkort worden door krachtige motoren toe te passen zodat het vliegtuig eerder aan de snelheid zit die nodig is om op te stijgen. De benodigde lengte van de landingsbaan kan verkort worden door het toepassen van verschillende methoden om het vliegtuig snel af te remmen zoals [[welvingsklep]]pen, [[luchtrem]]men en [[remparachute]]s. Ook kan door een goed ontwerp van de vleugels de aanvliegsnelheid verlaagd worden.

 

'''Vertical Take-Off and Landing''' (VTOL) betekent ''verticale start en landing''. Dit houdt in dat het vliegtuig kan opstijgen en landen zonder gebruik te maken van een start- en landingsbaan. Dit wordt mogelijk gemaakt door het naar onderen richten van de straalpijpen of propellers. De en [[V-22 Osprey]] zijn voorbeelden van zulke vliegtuigen, hoewel ze eigenlijk in de subcategorie '''Vertical/Short Take-Off and Landing''' (V/STOL) vallen. Dit zijn vliegtuigen die zowel verticaal als rollend kunnen opstijgen en landen.

 

 

[[Afbeelding:Buran energia 2C.jpg|thumb|De [[Boeran]] en [[Space Shuttle]] zijn VTOHL luchtvaartuigen.]]

'''Vertical Take-Off and Horizontal Landing''' (VTOHL) betekent ''verticale start en horizontale landing''. Deze methode wordt eigenlijk toegepast bij vliegtuigen die vanaf een lanceerinrichting opstijgen. Hieronder vallen een aantal experimentele vliegtuigen uit de [[Tweede Wereldoorlog]] en vlak daarna, maar de belangrijkste luchtvaartuigen die deze methode toepassen zijn de herbruikbare ruimtevaartuigen zoals de [[Boeran]] en [[Space Shuttle]].

 

'''Short Take-Off But Arrested Recovery''' (STOBAR) en '''Catapult Assisted Take-Off But Arrested Recovery''' (CATOBAR) zijn methoden van starten en landen die toegepast worden op [[Vliegdekschip|vliegdekschepen]]. ''Arrested Recovery'' houdt in dat de landing plaatsvindt door met een haak aan het vliegtuig de vangkabels op het vliegdekschip te grijpen.