Amplexus (dier): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k robot Erbij: he:חיבוק כלולות |
+aanpassingen in gedrag en lichaamsbouw |
||
Regel 1:
[[Afbeelding:ToadClew.jpg|thumb|right|250px|Een kluwen bestaande uit een [[echte kikkers|kikker]] en drie padden; drie mannetjes van de [[gewone pad]] hebben niet in de gaten dat ze een totaal andere soort proberen aan te klampen; een [[eetbare groene kikker]].]]
De '''amplexus''' is de paargreep van [[amfibieën]], in het bijzonder van [[kikvorsachtigen]], die wordt gebruikt tijdens de [[amfibieëntrek|trek]] en de [[amfibieën#voortplanting|paring]].
Tijdens de amplexus houdt het meestal kleinere mannetje het vrouwtje stevig vast gedurende een korte periode van meestal enige dagen, tot het vrouwtje het [[kikkerdril]] afzet en het mannetje deze bevrucht met zijn [[sperma]]. Het mannetje is altijd kleiner en zit altijd bovenop.
Regel 6:
Met name veel soorten uit de familie [[echte padden|padden]] zijn zeer fanatiek en ze kijken ook niet zo nauw, daarom zijn soms grote kluwen padden te zien van soms tien of meer exemplaren. Deze '[[Orgie (seksualiteit)|orgieën]]' kunnen dieren soms doen stikken of verdrinken. Van de [[agapad]] is bekend dat zelfs siervissen verdronken nadat ze door de bijziende padden in een dodelijke omhelzing waren genomen.
Om zijn greep op het vrouwtje vol te houden, beschikt het mannetje over enkele speciale aanpassingen. Zo zijn zijn voorpoten stevig gespierd, en opvallen dikker dan de voorpoten van de vrouwtjes. Ook heeft het mannetje aan de duimen van zijn voorpoten speciale wrattige kussentjes, waarmee ze meer grip hebben op de gladde huid van het vrouwtje.
De mannetjes lijken gedurende de amplexus in een soort [[trance (bewustzijn)|trance]] te verkeren; ze zijn vrijwel onmogelijk van het vrouwtje te scheiden zonder één van de dieren te schaden. Een voordeel is dat gedurende de tijd dat het mannetje zich aan het vrouwtje vasthoud, het vrijwel onmogelijk is voor een ander mannetje om de eitjes te bevruchten. Nadeel is dat wanneer het vrouwtje bijvoorbeeld overreden wordt en sterft of zelfs al aan het rotten is vóór de eitje zijn afgezet, het mannetje op haar blijft zitten. Dit doet soms denken aan een jong dier dat om de moeder treurt, maar is dus in feite de partner. Het mannetje laat na enige tijd weer los. ▼
Naast lichamelijke aanpassingen vertonen de mannetjes ook aangepast gedrag tijdens de trek en de paartijd. Zo trachten ze concurrenten van zich af te houden door met de achterpoten te schoppen. Mannetjes die gegrepen worden, slaken een alarmkreet (padden piepen, bruine kikkers brommen) om hun belagers op hun fout te wijzen.
▲De mannetjes lijken gedurende de amplexus in een soort [[trance (bewustzijn)|trance]] te verkeren; ze zijn vrijwel onmogelijk van het vrouwtje te scheiden zonder één van de dieren te schaden. Een voordeel is dat gedurende de tijd dat het mannetje zich aan het vrouwtje vasthoud, het vrijwel onmogelijk is voor een ander mannetje om de eitjes te bevruchten. Nadeel is dat wanneer het vrouwtje bijvoorbeeld overreden wordt en sterft of zelfs al aan het rotten is vóór de eitje zijn afgezet, het mannetje op haar blijft zitten. Dit doet soms denken aan een jong dier dat om de moeder treurt, maar is dus in feite de partner. Het mannetje laat na enige tijd weer los.
<gallery>
| |||