Nederlandse Grondwet: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Kobuel (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Kobuel (overleg | bijdragen)
Regel 8:
Na het vertrek van de Franse troepen eind [[1813]] werd de onafhankelijkheid van de Nederlanden hersteld en konden nieuwe fundamenten voor het politieke bestel worden gelegd. December 1813 werd een nieuwe orde gevestigd: prins [[Willem Frederik van Oranje-Nassau]], de zoon van [[stadhouder]] [[Willem V van Oranje-Nassau|Willem V]] werd uitgeroepen tot [[vorst (heerser)|vorst]]. Nog in hetzelfde jaar riep Willem Frederik een commissie in het leven die een nieuwe Grondwet moest ontwerpen. Deze commissie stond onder leiding van [[Gijsbert Karel van Hogendorp]]. De commissie kwam eind december 1813 voor het eerst bijeen, drie maanden later, op 29 maart 1814, werd het voorstel van de commissie goedgekeurd. Een dag later werd Willem van Oranje ingehuldigd als [[soeverein]] vorst.
 
De eerstenieuwe Grondwet zou ruim een jaar van kracht zou zijn. Veel aandacht ging uit naar de positie van de [[koning (titel)|koning]] en het [[koningshuis]]. Er wordt een centralistische [[monarchie]] ingevoerd, waarin de vorst veel en de [[Staten-Generaal]] weinig macht had. Ook worden er vrijheden vastgelegd, zoals de [[vrijheid van godsdienst]]. De Staten-Generaal (de huidige Eerste- en Tweede Kamer) was nieuw en bestond toentertijd uit één Kamer met 55 leden. Leden van de Staten-Generaal werden per provincie door [[Provinciale staten]] gekozen. Ten opzichte van de koning had de Staten-Generaal weinig macht. Ze hadden het [[recht van initiatief]] (recht om wetsvoorstellen te doen) en een beperkt [[budgetrecht|begrotingsrecht]] en ze mochten wetsvoorstellen goed- of afkeuren. Maar het recht om voorstellen te wijzigen en rechten om de vorst te controleren waren er niet. De koning kon bovendien om de Staten-Generaal heen, door zaken bij [[Koninklijk Besluit|Besluit]] afdoen. Besluiten hoefden - in tegenstelling tot wetten - niet voor akkoord aan de Staten-Generaal te worden voorgelegd.
 
===Grondwet 1815===