Perzische Rijk: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 9:
 
De naam Perzië werd tot 1935 gebruikt door het Westen om de natie Iran, zijn bevolking, of zijn oude imperium te beschrijven. Het stamt af van de oude Griekse naam voor Iran, ''Persis''. Dit komt beurtelings van de naam van een provincie in het zuiden van Iran, genaamd ''Fars'' in de moderne [[Nieuw-Perzisch|Perzische taal]] en ''Pari'' in [[Middenperzisch]]. ''Persis'' is de hellenistische vorm van ''Pari''. Deze provincie was de kern van het originele Perzische Rijk. De westerlingen verwezen naar de staat als Perzië tot 21 maart 1935, toen [[Reza Pahlavi]], Shah van Perzië, formeel de internationale gemeenschap vroeg om het land bij zijn inheemse naam te noemen: [[Iran]], wat ''Land van [[Ariërs]]'' betekent.
 
==De eerste Perzische staat: Perzië van Hachaemeniden <small>(ca. 648-330 v. Chr.)</small>==
 
[[Afbeelding:iran-bracelet.jpg|thumb|230px|Perzische armband uit circa 500 voor Christus]]
Het eerste verslag van Perzen bestaat uit een [[Assyrië|Assyrische]] inscriptie uit 844 voor Christus. Naar het gebied wordt hierin verwezen met de naam ''Parsu'' (''Parsuash'', ''Parsumash''). Gedurende de volgende twee eeuwen waren Perzen en [[Meden]] onderworpen aan [[Assyrië]], [[Babylonië]], en een andere [[Ariërs|Arische]] stam, [[Scythen]]. Het gebied van [[Parsuash]] werd bij het rijk gevoegd in 719. Uiteindelijk kregen de Meden (voorouders van de Azeri) de zeggenschap over een onafhankelijk Middenrijk, en de Perzen werden aan hen onderworpen.
 
De dynastie van de Hachaemeniden was de eerste lijn van Perzische heersers, die door [[Hachaemenes]], werd opgericht rond 700 voor Christus. Zijn zoon [[Teispes]] bracht nomadische Perzen ertoe om naar zuidelijk Iran te trekken rond 650 v. Chr. De eerste georganiseerde Perzische staat werd gevestigd. De Perzen veroverden geleidelijk aan grondgebied van het inheemse koninkrijk van [[Elam]], waaronder het belangrijke gebied van [[Anshan (Perzië)|Anshan]]. Nakomelingen van Teispes vertakten zich in twee lijnen, de ene lijn regeerde in [[Anshan (Perzië)|Anshan]], terwijl de andere over de rest van Perzië besliste.
 
[[Cyrus II de Grote]] verenigde de verdeelde koninkrijken rond 559 voor Christus. Op dit ogenblik waren de Perzen nog onderworpen aan het Middenrijk dat door de grootvader van Cyrus, [[Astyages]] werd geregeerd. Cyrus bracht Perzen op de been en kwam in opstand, en stootte Astyages van de troon. Cyrus, nu de [[shah]] van een verenigd Perzisch koninkrijk, veroverde de rest van Medië rond 550 voor Christus. Cyrus verenigde de Meden (voorouders van de Azeri) en Perzen en nog meer veroveringen volgden spoedig. Hij veroverde [[Lydië]] in [[Klein-Azië]] en verplaatste zijn manschappen naar Centraal-Azië. Tot slot marcheerde Cyrus triomfantelijk door de oude stad [[Babylon]]. Na deze overwinning kreeg hij naam als welwillende veroveraar. Hij stelde een beroemd [[handvest]] op. In dit handvest beloofde de koning om Babylon niet te terroriseren of zijn instellingen en cultuur te vernietigen. Cyrus werd gedood tijdens een veldslag tegen de [[Massagetae]] (of [[Saka's]]).