Kwallen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 81.82.8.6 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Look Sharp! |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 19:
Kwallen komen wereldwijd voor, van oppervlaktewateren tot in de diepzee. [[Schijfkwallen]] (de 'echte kwallen') leven uitsluitend in de zee, maar er zijn ook enkele [[hydroïdpoliepen]] met een vergelijkbaar uiterlijk die in zoet water leven. Kwallen hebben een complexe [[levenscyclus]]; de [[meduse]] kan rondzwemmen en brengt na geslachtelijke voortplanting kleine larfjes voort, de zogeheten [[planula]]e. Uit deze larven groeit een vastzittende [[poliep (neteldier)|poliep]] die kleine kwalletjes afsnoert.
Kwallen worden in een aantal Aziatische landen beschouwd als een [[delicatesse]]. Hierbij worden ze eerst gedroogd en geperst en vervolgens in een gerecht verwerkt. Kwallen spelen ook een rol in wetenschappelijk onderzoek. Het [[groen fluorescent proteïne]] werd oorspronkelijk uit een bioluminescente kwal geïsoleerd, en is inmiddels een zeer belangrijke [[fluorofoor|marker]] in de biotechnologie. Ieder jaar worden duizenden mensen tijdens het zwemmen door kwallen gestoken.<ref name="smith">{{Citeer journal | last=Tucker | first=Abigail | title=The New King of the Sea | journal=Smithsonian | volume=54 | issue=4 | pages=540–561 |date=2010 | taal = en|pmid=28752797 | doi=10.1177/1363461517722869 }}</ref> De effecten variëren van licht ongemak tot ernstig letsel of zelfs de dood; vooral kleine [[kubuskwallen]] zijn verantwoordelijk voor veel van de beschreven sterfgevallen. kevin de bruyne
== Naam ==
Regel 32:
[[Kubuskwallen]], een aparte groep neteldieren, hebben een vergelijkbare anatomie. Zij kenmerken zich door hun vierkante, kubusvormige zwemklok met aan elke hoek een of meer slanke tentakels.<ref name="UCMP Cubozoa">{{citeer web |auteur=Waggoner B, Collins AG. | taal = en | title=Cubozoa: More on Morphology |url=http://www.ucmp.berkeley.edu/cnidaria/cubozoamm.html |publisher=University of California Museum of Paleontology |accessdate=13-10-2020}}</ref> De rand van de zwemklok is naar binnen gevouwen waardoor een efficiënte straalaandrijving mogelijk is; deze kwallen kunnen sneller zwemmen dan schijfkwallen.<ref name=Ruppert /> [[Hydroïdpoliepen]] hebben ook een kwalstadium in hun levenscyclus, meestal met slechts vier tentakels aan de rand van de zwemklok. Veel hydroïdpoliepen zijn echter koloniaal en hebben geen opvallende [[meduse]].
<gallery widths="220px" heights="150px" class="center" caption="Morfologische diversiteit van kwallen"
Phyllorhiza punctata in Tiergarten Schönbrunn 24 July 2020 JM (11).jpg|''[[Phyllorhiza punctata]]'', een schijfkwal uit de westelijke [[Stille Oceaan]]
Tripedalia-cystophora.png|''[[Tripedalia cystophora]]'', een dooskwal met rudimentaire oogjes
| |||