Turborotonde: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
discusie -> discussie |
Veel aanpassingen om de pagina te actualiseren naar de laatste stand van zaken (vooral aantallen) en andere verbeteringen. |
||
Regel 3:
De '''turborotonde''' is een speciaal vormgegeven tweestrooks[[Rotonde (verkeer)|rotonde]], waar men al voor het oprijden van de rotonde de juiste [[rijstrook]] dient te kiezen, zodat er op de rotonde geen weef- en snijconflicten meer voorkomen.
De turborotonde kent een hogere [[verkeersveiligheid]] ten opzichte van een standaard-tweestrooksrotonde en dezelfde veiligheid ten opzichte van een enkelstrooksrotonde mits deze altijd dezelfde structuur hebben. De [[doorstroming]] is beter dan bij de standaard-tweestrooksrotonde en veel beter dan de enkelstrooksrotonde.
De eerste turborotonde is geopend begin 2000 op de IJsselmondse Randweg in [[Barendrecht]]. De bedenker achter de turborotonde is de heer L.G.H. (Bertus) Fortuijn van de [[provincie Zuid-Holland]]. Tijdens het begeleiden bij een afstudeeropdracht bedacht Fortuijn een oplossing voor de vele flankaanrijdingen die hij zag op rotondes.<ref>ANWB Kampioen nummer 1 (januari 2009)</ref> Het resultaat was de turborotonde waar er inmiddels
== Vergelijking met standaard rotonde ==
Door de grotere verkeersveiligheid van de klassieke (enkelstrooks) rotonde ten opzichte van andere kruispuntoplossingen is de rotonde sinds de jaren 90 sterk in opkomst. In het programma [[Duurzaam Veilig]] wordt de rotonde dan ook aanbevolen voor [[gebiedsontsluitingsweg]]en. Er liggen inmiddels zo'n 2000 rotondes in Nederland. Er kleven wel enige nadelen aan de enkelstrooksrotonde. De rotonde heeft een goede doorstroming, maar dat is afhankelijk van de verkeersstromen die erop plaatsvinden. Bij veel driekwartbewegingen neemt de capaciteit fors af. Omdat de [[verkeerscapaciteit|capaciteit]] gelimiteerd is tot ongeveer 20.000 - 25.000 motorvoertuigen per etmaal is er een variant bedacht op de enkelstrooksrotonde.
De enkele stroken zijn vervangen door dubbele [[rijstrook|rijstroken]] op de rotonde. De variant met enkele toe- en afritten heeft dan in theorie een capaciteit van 22.000 - 35.000 motorvoertuigen per etmaal;
* hogere snelheden mogelijk zijn op de rijbaan (afsnijden mogelijk)
* er meer verkeer rijdt in vergelijking met enkelstrooksrotondes
Regel 27 ⟶ 26:
=== Essentiële kenmerken ===
* De weggebruiker dient vóór het oprijden van de
* [[Spiraalmarkering]] moet
* Aan niet meer dan twee rijstroken op de rotonde moet voorrang verleend worden. Bij meer dan twee rijstroken is het aan te bevelen
* Ten minste één rotondetak dient zich als één geheel aan, waarbij aan maximaal twee rijstroken op de rotonde voorrang verleend moet worden.
Zie voor meer eisen de website [https://www.dirkdebaan.nl/eisen-aan-turborotonde.html www.turborotonde.nl]
=== Aanvullende kenmerken ===
Regel 53:
==Turboplein==
Een ''turboplein'' of ''turboverkeersplein'' is een grotere variant van een turborotonde. Elke rijrichting kent één tot drie rijstroken. Verkeer bij een turboplein moet aan meer dan twee rijstroken voorrang verlenen, wat het plaatsen van [[verkeerslicht]]en nodig maakt.<ref>dirkdebaan.nl, [http://www.dirkdebaan.nl/types.html 'Typen turborotondes'].</ref> Ook kan een van de rijbanen ongelijkvloers gemaakt worden zodat b.v. de hoofdstroom ongehinderd kan doorrijden en op de turborotonde het overige verkeer beter afwikkelt.
== Nadelen ==
Nadelen t.o.v. een normale rotonde:
* Indien niet de juiste rijstrook is gekozen dan is het (bijna) niet mogelijk om op de rotonde dit te herstellen. Een extra rondje rijden is niet altijd mogelijk; vaak wel.
* Bij veel driekwartbewegingen neemt de capaciteit fors af, maar wordt ondervangen door realisatie van het type 'knierotonde'. Hier voren twee rijstroken linksaf en op de retourrichting is een bypass aanwezig zodat ook daarvoor twee rijstroken beschikbaar zijn.
* Door de compacte vormgeving is het voor vrachtwagens lastiger berijdbaar, maar niet anders dan bij enkelstrooksrotondes.
* Turborotondes kennen een hoger risico voor fietsers als deze twee rijstroken gelijk moeten oversteken. De kans dat het verkeer elkaar 'afschermt' zodat de fietsers niet beide voertuigen ziet, leidt tot een hoger risico op ongevallen. Daarom wordt door CROW aanbevolen om na te gaan of de fietsers ongelijkvloers de hoofdrijbaan (waar doorgaans twee oprijstroken en twee afrijstroken liggen) te laten passeren. Het risico bij oversteken van één rijstrook per richting is vergelijkbaar aan die op enkelstrooksrotondes.
* Voorrang voor fietsers is slechts bij hoge uitzondering mogelijk (alleen binnen de bebouwde kom waarbij fietsers niet in twee richtingen rijden).
== Veiligheid voor fietsers ==
De meest veilige oplossing voor [[fietsers]] is een ongelijkvloerse kruising met de rotonde. Indien dit niet wordt gerealiseerd is de tweede stap om na te gaan of de (brom)fietsers omgeleid kunnen worden naar een ander kruispunt. Indien ook dat niet mogelijk is, dan zullen de (brom)fietsers
* bromfietsers moeten op de rijbaan rijden en niet op het brom/fietspad
* fietspad mag maar in één richting bereden worden
Regel 74 ⟶ 73:
* op ''alle'' enkelstrooksrotondes in de gemeente krijgt de fietser voorrang
* verhoogd plateau om verkeer te attenderen op fietsverkeer en om snelheid te minderen.
[[Bestand:Locaties turborotondes wereldwijd.png|miniatuur|Locaties wereldwijd. Actuele kaart te raadplegen via https://arcg.is/DeT1L0]]
== Locaties ==
In Nederland en daarbuiten liggen inmiddels vele turborotondes. Eind december 2021 zijn 676 turborotondes 'op kaart gezet'. Deze [https://arcg.is/1TSvzj kaart] wordt één of twee keer per jaar bijgewerkt. De verdeling tussen het aantal in Nederland en het buitenland is ongeveer 70% - 30%.
== Toepassing buiten Nederland ==
Naast de vele turborotondes die zijn
Buiten Nederland ontbreekt vooralsnog op veel turborotondes de rijstrookscheiding door middel van een verhoogde rijbaanscheiding en gebruikt men hiervoor een enkele doorgetrokken streep.
=== Locaties van turborotondes buiten Nederland ===
Zie voor een actueel overzicht van aantallen en exacte locaties op [https://www.dirkdebaan.nl/locaties.html deze pagina].
'''[[Aruba]]'''
Eind 2021 zijn op Aruba 16 turborotondes gerealiseerd, waaronder:
* kruispunt L.G. Smith Boulevard - Belgiestraat
* kruispunt L.G. Smith Boulevard - Pos Chikitu
Regel 88 ⟶ 95:
==== België ====
Eind 2021 zijn in België 5 turborotondes gerealiseerd, waaronder:
* Kruispunt N75-N78 te Dilsen-Stokkem, opleverdatum februari 2008.<ref>[https://web.archive.org/web/20110519140242/http://www.uitweg.be/uitweg64/Voor_en_na_-_Turborotonde_in_Dilsen-Stokkem.html uitweg.be]</ref> Concentrische tweestrooksrotonde met weefstroken op het turbogedeelte, met enkelstrooksgedeeltes bij de afrijstroken en bypasses om de rotonde. Dit is geen echte turborotonde maar een lookalike.
* In Herent zijn in 2020 twee turborotondes op de N26: op het kruispunt N26 Mechelsesteenweg-De Omleiding (type ei-rotonde) en op het kruispunt N26-Mechelsesteenweg-Tildonksesteenweg (type turborotonde). Beiden hebben een rechte binnenhoek.
* Gent:
**De Sterre (beheerd door [[AWV]]) in [[Gent]] werd tussen 29 april 2013 en 30 januari 2014 omgebouwd tot een turborotonde.<ref>[https://web.archive.org/web/20131109213944/http://www.wegenenverkeer.be/desterre/item/sterre-gent-rotonde.html wegenenverkeer.be]</ref> Ook dit is een 'lookalike' omdat weven nog steeds mogelijk is op de rotonde zelf.
Regel 96 ⟶ 104:
==== Duitsland ====
Vanwege het sneeuwschuiven (Winterdienst) worden hier geen verhoogde rijstrookscheidingen toegepast, maar altijd verf.
Eind 2021 zijn in Finland 21 turborotondes gerealiseerd.
Deze liggen voor het grootste deel in of direct rondom de hoofdstad Helsinki.
==== Hongarije ====
Eind 2021 zijn in Hongarije 29 turborotondes gerealiseerd.
Veel ervan voldoen aan de eisen die we eraan in Nederland stellen.
==== Kroatië ====
Eind 2021 zijn in Kroatië 9 turborotondes gerealiseerd.
* In Istrië zijn verschillende turborotondes aangelegd, met name rond Pula (bijvoorbeeld het kruispunt Ulica prekomorskih brigada-Santoriova ulica-Šišanska cesta).
==== Litouwen ====
Eind 2021 zijn in Litouwen 13 turborotondes gerealiseerd.
==== Luxemburg ====
Eind 2021 zijn in Luxemburg 4 turborotondes gerealiseerd.
* 1 Turboplein is aangelegd in Luxemburg-Kirchberg, "rondpoint Serra".
==== Polen ====
Eind 2021 zijn in Polen 82 turborotondes gerealiseerd; dit is veruit het grootste aantal in één land buiten Nederland.
* Kocmyrzowskie in [[Krakau|Krakow]] kent sinds 2005 de eerste Poolse turborotonde binnen de bebouwde kom.<ref>[http://krakow.gazeta.pl/krakow/1,35821,2929125.html krakow.gazeta.pl]</ref> De rotonde kent doorgetrokken strepen. Hoewel hij er op lijkt is het geen turborotonde: op het plein moet van rijstrook worden gewisseld bij linksaf slaan.
* Aansluiting A4 met weg Opole - Nisa heeft sinds december 2008 een turborotonde met doorgetrokken strepen.<ref>[http://www.nto.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20090317/POWIAT01/799340834 nto.pl]</ref>
▲==== Spanje ====
* Twee locaties op de N-634 in Grado, [[Asturië (regio)|Asturias]]. Opleverdatum eind 2009,<ref>[http://www.circulaseguro.com/via-y-climatologia/llegan-las-turboglorietas-o-turborrotondas circulaseguro.co]</ref> met doorgetrokken strepen.▼
==== Roemenië ====
Eind 2021 zijn in Roemenië 3 turborotondes gerealiseerd.
* Twee locaties op de E-68 ten zuiden van [[Sibiu (stad)|Sibiu]] bij de aansluitingen met Sibiu Shopping City en Parc Industrial Şelimbăr
==== Tsjechië ====
Eind 2021 zijn in Tsjechië 17 turborotondes gerealiseerd.
==== Slovenië ====
Eind 2021 zijn in Slovenië 17 turborotondes gerealiseerd.
==== Spanje ====
Eind 2021 zijn in Spanje 4 turborotondes aangelegd.
▲* Twee locaties op de N-634 in Grado, [[Asturië (regio)|Asturias]]. Opleverdatum eind 2009,<ref>[http://www.circulaseguro.com/via-y-climatologia/llegan-las-turboglorietas-o-turborrotondas circulaseguro.co]</ref> met doorgetrokken strepen
==== Buiten Europa ====
Buiten Europa liggen op Aruba (zie hiervoor) en in Canada, USA, Ethiopië en Zuid-Afrika. In Zuid-Afrika is in 2012 de eerste turborotonde gerealiseerd voor links rijdend verkeer. Daarna volgde Groot-Brittannië met een turborotonde in 2014.
== Externe links ==
* [http://www.turborotonde.nl www.turborotonde.nl] (website met locaties op ARCGIS-kaart, aantallen en typen)
|