Gebruiker:Ophelia2/Kladblok: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Labels: Leeghalen Handmatige ongedaanmaking |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
{{Infobox schilderij
| afbeelding=Bellini, Sts Christopher, Jerome and Louis of Toulouse.jpg
| titel=Altaarstuk van San Giovanni Crisostomo
| kunstenaar=[[Giovanni Bellini]]
| jaar=[[1513]]
| type=[[Olieverfschilderij]]
| hoogte=300
| breedte=185
| diameter =
| plaats=[[Venetië (stad)|Venetië]]
| museum=[[San Giovanni Crisostomo]]
}}
Het '''''altaarstuk van San Giovanni Crisostomo''''' ([[Italiaans (taal)|Italiaans]]: ''Pala di San Giovanni Crisostomo'') is een schilderij van [[Giovanni Bellini]] uit 1513. Het bevindt zich nog altijd op zijn oorspronkelijke plaats in de ''[[San Giovanni Crisostomo]]'' in [[Venetië (stad)|Venetië]].
== Geschiedenis ==
De Venetiaanse koopman Giorgio Diletti liet in zijn testament van 13 juni 1494 een gedetailleerde instructie opnemen voor de oprichting van een grafkapel en een bijbehorend [[altaarstuk]]. Na zijn dood in 1503 liet de weduwe van Diletti zijn laatste wens uitvoeren door de ''[[Scuola Grande di San Marco]]'', waarvan Bellini lid was. Zoals op een [[Cartouche (heraldiek)|cartouche]] ter hoogte van [[Christoffel (heilige)|Christoffels]] linkerknie te lezen is, voltooide hij het schilderij in 1513.
== Voorstelling ==
Hoewel strikt genomen geen ''[[sacra conversazione]]'' (een [[Madonna (kunst)|madonna]] met kind ontbreekt), doet de compositie van het schilderij denken aan altaarstukken met dat thema van Bellini. De afgebeelde heiligen waren door Diletti in zijn testament voorgeschreven: Christoffel (de [[Beschermheilige|patroonheilige]] van reizigers), [[Hiëronymus van Stridon|Hiëronymus]] en [[Lodewijk van Toulouse]] (van links naar rechts). Op het boek in Lodewijks hand is later het opschrift ''[[De civitate Dei]]'' aangebracht, wat ervoor zorgde dat de heilige werd aangezien voor [[Augustinus van Hippo|Augustinus]], de auteur van dat boek. De [[Fleur-de-lys|lelies]] van het [[Huis Anjou-Sicilië|Huis Anjou]] op de mantel en de opdracht van Diletti wijzen echter duidelijk in de richting van Lodewijk van Toulouse.
Christoffel en Lodewijk staan onder een boog met gouden [[mozaïek]]en. De [[Grieks alfabet|Griekse]] inscriptie (''San Giovanni Crisostomo'' was de kerk van de [[Griekenland|Griekse]] gemeenschap in de stad) is een citaat uit [[Psalmen|psalm]] 14: "De Heer kijkt vanuit de hemel naar de mensen om te zien of er één verstandig is, één die God zoekt."<ref>Pslam 14:2</ref> Boven beide heiligen en van hen gescheiden door een [[Borstwering (bouwkunde)|borstwering]] bestudeert Hiëronymus een boek, waarbij zijn rug de vorm van de boog volgt. De heilige is in profiel geschilderd, ongebruikelijk in een ''sacra conservazione''. Aan deze opbouw ligt mogelijk een diepere [[Iconografie|iconografische]] betekenis ten grondslag. Lodewijk staat daarbij symbool voor het [[contemplatie]]ve en Christoffel voor het actieve geloof. Hiëronymus, die over geopenbaarde kennis beschikt, staat echter op de hoogste tree van het spirituele leven. De [[vijgenboom]] naast hem, die ook dienstdoet als boekensteun, verwijst naar deze Goddelijke kennis.
De compositie, het landschap op de achtergrond en het afgewogen kleurgebruik wijzen op de invloed die de jongere [[Giorgione]] op Bellini uitoefende. Giorgione's ''Altaarstuk van Castelfranco'' , dat ongeveer tien jaar eerder ontstond, kan zeker een bron van inspiratie voor Bellini zijn geweest.
== Afbeeldingen ==
<gallery widths="160" heights="160">
Bestand:Accademia - Pala di San Giobbe by Giovanni Bellini.jpg|<center>''[[Altaarstuk van San Giobbe]]''<br>(ca. 1487)</center>
Bestand:Giorgione 001.jpg|<center>''Altaarstuk van Castelfranco'' - [[Giorgione]]</center>
</gallery>
== Literatuur ==
* Günter Brucher, Geschichte der venezianischen Malerei, Volume 2, Böhlau Verlag Wien, 2010 pp. 175-180
* Marion Kaminski, Venetië, kunst & architectuur, Könemann, Keulen, 1999 pp. 410-411
== Externe links ==
* {{en}} {{citeer web |url=http://www.wga.hu/frames-e.html?/html/b/bellini/giovanni/1510-/205criso.html |title=Web Gallery of Art |accessdate=28-08-2021}}
* {{en}} {{citeer web |url=http://www.cavallinitoveronese.co.uk/general/view_artist/42 |title=Cavallini to Veronese, A guide to the works of the major Italian Renaissance Painters |accessdate=28-08-2021}}
* {{de}} {{citeer web |url=http://books.google.nl/books?id=ry_I3asabJYC |title=Günter Brucher, Geschichte der venezianischen Malerei, Volume 2, Böhlau Verlag Wien, 2010 |accessdate=28-08-2021}}
{{Appendix|2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=it|titel=Santi Cristoforo, Girolamo e Ludovico di Tolosa|datum=20140218}}
{{References}}
}}
{{Navigatie oeuvre Giovanni Bellini}}
<nowiki>
[[Categorie:Werk van Giovanni Bellini]]
[[Categorie:16e-eeuwse beeldende kunst]]
[[Categorie:1510-1519]]
[[Categorie:Schilderij in Venetië]]
[[Categorie:Retabel]]
</nowiki>
| |||