Na de [[Frans-Duitse Oorlog]] van [[1870]] was het Nederlands bestuur bevreesd voor een aanval op Amsterdam. Men bouwde rondom Amsterdam een vestigingvesting, de [[Stelling van Amsterdam]]. In 1879 deed [[Tweede Kamer der Staten-Generaal|Tweede Kamer]]lid jhr.mr. [[Jan Willem Hendrik Rutgers van Rozenburg (1830-1902)|Jan Willem Rutgers van Rozenburg]] bij de behandeling van de Vestingsbegroting het eerste voorstel om op het Muiderzand, ten zuiden van [[Pampus (water)|Pampus]] een permanent fort aan te leggen. Met de batterijen ten noorden van het [[IJ (water)|IJ]] op het [[Vuurtoreneiland]] en ten zuiden met [[Fort Diemerdam]] zou de gehele toegang tot Amsterdam worden bewaakt.
