Wikipedia

Stedenbaan: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
k Link gelijk aan linktext
geactualiseerd. Omdat Stedenbaan als project niet meer actief is speculatie over mogelijk toekomstige stations weggehaald (mochten die er toch komen, dan niet meer onder de Stedenbaar-paraplu)
Regel 1:
'''Stedenbaan''' (sinds 2013 enige tijd StedenbaanPlus geheten) was een zogenaamd [[Transit-oriented development]]-programma voor ruimtelijke ontwikkeling en [[hoogwaardig openbaar vervoer]] in het zuidelijk deel van de Nederlandse [[Randstad (gebied)|Randstad]]. Stedenbaan was een samenwerking van de [[Nederlandse Spoorwegen]], [[ProRail]], de provincie [[Zuid-Holland]], [[Metropoolregio Rotterdam Den Haag]], [[Holland Rijnland|Holland-Rijnland]], de [[Drechtsteden]], het [[Midden-Holland|Intergemeentelijk Samenwerkingsorgaan Midden-Holland]] en de gemeentes [[Den Haag]] en [[Rotterdam (gemeente)|Rotterdam]]. Doel van het programma was het verbeteren van het openbaar vervoer in het zuidelijk deel van de Randstad ([[Zuidvleugel]]), door de kwaliteit van de openbaar vervoerverbindingen te verbeteren, met een hogere frequentie te rijden, en het openbaar vervoer meer op elkaar af te stemmen.<ref>Yvonne Rijpers, [http://books.google.nl/books?id=b2yY6YDcyvsC&pg=PA146#v=onepage&f=true Stedenbaan] in De grenzeloze regio, Sdu, 2007</ref> Daarnaast moet de leef- en werkkwaliteit in de directe omgeving van de openbaar-vervoerknooppunten worden verbeterd, door de bouw van nieuwe woningen en kantoren en extra faciliteiten zoals parkeerplaatsen. ▼
{{Bijwerken|Bestaat dit project nog? Sinds 2014 niets meer van vernomen...}}
 
Met de beëindiging van het samenwerkingsverband Zuidelijke Randstad medio 2017 eindigde ook de formele samenwerking in het kader van Stedenbaan<ref>{{Citeer web|url=https://deltametropool.nl/nieuws/werken-aan-stedenbaan/|titel=Werken aan Stedenbaan|bezochtdatum=2020-12-29|werk=Vereniging Deltametropool|taal=nl-NL}}</ref>. De monitoring van de voortgang van de uitvoering van de Stedenbaanafspraken verzorgt de provincie Zuid-Holland in samenwerking met de andere partners. De doelen en aanpak van Stedenbaan werken nog steeds door in de aanpak van ruimtelijke ontwikkeling en openbaar vervoer in de Zuidelijke Randstad, in het bijzonder in het gebiedsgerichte bereikbaarheidsprogramma Mobiliteit en Verstedelijking (MoVe) van het Rijk en de regiopartijen. De reizigersgroei ontwikkelde zich als gevolg van de ruimtelijke ontwikkelingen, de verbetering van ketenmobiliteit en de autonome groei voldoende om medio 2020 van 4 naar 6 Sprinters per uur te gaan<ref>{{Citeer web|url=https://docplayer.nl/173887946-Monitor-hoogwaardig-openbaar-vervoer-en-verstedelijking-zuidelijke-randstad-2018.html|titel=Monitor Hoogwaardig Openbaar Vervoer en Verstedelijking Zuidelijke Randstad PDF Free Download|bezochtdatum=2020-12-29|werk=docplayer.nl}}</ref>. Omdat de viersporigheid Rijswijk-Delft Zuid pas medio 2024 beschikbaar is zal de frequentiesprong naar verwachting plaats gaan vinden met de NS-dienstregeling 2025. ▼
'''Stedenbaan''' (sinds 2013 enige tijd StedenbaanPlus geheten) was een zogenaamd [[Transit-oriented development]]-programma voor ruimtelijke ontwikkeling en [[hoogwaardig openbaar vervoer]] in het zuidelijk deel van de Nederlandse [[Randstad (gebied)|Randstad]]. Stedenbaan was een samenwerking van de [[Nederlandse Spoorwegen]], [[ProRail]], de provincie [[Zuid-Holland]], [[Metropoolregio Rotterdam Den Haag]], [[Holland Rijnland|Holland-Rijnland]], de [[Drechtsteden]], het [[Midden-Holland|Intergemeentelijk Samenwerkingsorgaan Midden-Holland]] en de gemeentes [[Den Haag]] en [[Rotterdam (gemeente)|Rotterdam]].
 
▲Doel van het programma was het verbeteren van het openbaar vervoer in het zuidelijk deel van de Randstad ([[Zuidvleugel]]), door de kwaliteit van de openbaar vervoerverbindingen te verbeteren, met een hogere frequentie te rijden, en het openbaar vervoer meer op elkaar af te stemmen.<ref>Yvonne Rijpers, [http://books.google.nl/books?id=b2yY6YDcyvsC&pg=PA146#v=onepage&f=true Stedenbaan] in De grenzeloze regio, Sdu, 2007</ref> Daarnaast moet de leef- en werkkwaliteit in de directe omgeving van de openbaar-vervoerknooppunten worden verbeterd, door de bouw van nieuwe woningen en kantoren en extra faciliteiten zoals parkeerplaatsen.
 
Het initiatief voor Stedenbaan is genomen in december 2003, toen op een bestuurdersconferentie van Zuid-Hollandse overheden afgesproken werd het een platform op te richten dat tot doel had het openbaar vervoer in de Zuidvleugel effectiever en intensiever te benutten. Aanleiding was dat de groei van de infrastructuur in de regio niet in pas liep met de groei van de verschillende gemeentes in de regio naar een [[metropool (stad)|metropool]]regio.<ref>[http://connectedcities.eu/showcases/stedenbaan.html Stedenbaan; Zuid-Holland] in Connected Cities</ref> Na een verkennend onderzoek werden de ambities beschreven in het document 'Ruimtelijk Ambitiedocument Stedenbaan 2020'▼
 
In 2007 werden afspraken met de NS gemaakt om de frequentie van sprinters te verhogen van 4 naar 6 per uur als er voldoende zicht op reizigersgroei was en er voldoende spoorcapaciteit beschikbaar zou komen (met name viersporigheid Rijswijk-Delft Zuid). In 2012 werden de doelstellingen van Stedenbaan aangepast, en ging Stedenbaan verder onder de naam StedenbaanPlus. De toevoeging 'Plus' doelt op de verruiming van het geografische werkgebied van Stedenbaan. Later is teruggekeerd naar de naam Stedenbaan omdat het OV-netwerk dat in beschouwing genomen diende te worden te omvangrijk was.
 
▲Met de beëindiging van het samenwerkingsverband Zuidelijke Randstad medio 2017 eindigde ook de formele samenwerking in het kader van Stedenbaan<ref>{{Citeer web|url=https://deltametropool.nl/nieuws/werken-aan-stedenbaan/|titel=Werken aan Stedenbaan|bezochtdatum=2020-12-29|werk=Vereniging Deltametropool|taal=nl-NL}}</ref>. De monitoring van de voortgang van de uitvoering van de Stedenbaanafspraken verzorgt de provincie Zuid-Holland in samenwerking met de andere partners. De reizigersgroei ontwikkelde zich als gevolg van de ruimtelijke ontwikkelingen, de verbetering van ketenmobiliteit en de autonome groei voldoende om medio 2020 van 4 naar 6 Sprinters per uur te gaan<ref>{{Citeer web|url=https://docplayer.nl/173887946-Monitor-hoogwaardig-openbaar-vervoer-en-verstedelijking-zuidelijke-randstad-2018.html|titel=Monitor Hoogwaardig Openbaar Vervoer en Verstedelijking Zuidelijke Randstad PDF Free Download|bezochtdatum=2020-12-29|werk=docplayer.nl}}</ref>. Omdat de viersporigheid Rijswijk-Delft Zuid pas medio 2024 beschikbaar is zal de frequentiesprong naar verwachting plaats gaan vinden met de NS-dienstregeling 2025.
Doordat Stedenbaan zich niet alleen richtte op openbaar vervoer, maar ook op ruimtelijke ordening, onderscheidde het zich van de programma's [[Randstadspoor]], in de omgeving Utrecht, en [[Regionet]] in de omgeving van Amsterdam. Deze programma's kennen vergelijkbare doelstellingen met betrekking tot openbaar vervoer, maar richten zich niet op de integratie met regionale stedelijke ontwikkeling.
 
== Initiatief ==
De doelen en aanpak van Stedenbaan werken nog steeds door in de aanpak van ruimtelijke ontwikkeling en openbaar vervoer in de Zuidelijke Randstad, in het bijzonder in het gebiedsgerichte bereikbaarheidsprogramma Mobiliteit en Verstedelijking (MoVe) van het Rijk en de regiopartijen.
▲Het initiatief voor Stedenbaan is genomen in december 2003, toen op een bestuurdersconferentie van Zuid-Hollandse overheden afgesproken werd het een platform op te richten dat tot doel had het openbaar vervoer in de Zuidvleugel effectiever en intensiever te benutten. Aanleiding was dat de groei van de infrastructuur in de regio niet in pas liep met de groei van de verschillende gemeentes in de regio naar een [[metropool (stad)|metropool]]regio.<ref>[http://connectedcities.eu/showcases/stedenbaan.html Stedenbaan; Zuid-Holland] in Connected Cities</ref> Na een verkennend onderzoek werden de ambities beschreven in het document 'Ruimtelijk Ambitiedocument Stedenbaan 2020'. Het ging om de sporen tussen [[Station Leiden Centraal|Leiden]] - [[Station Dordrecht|Dordrecht]], [[Station Den Haag Centraal|Den Haag Centraal]] - [[Station Gouda|Gouda]] en [[Station Rotterdam Centraal|Rotterdam Centraal]] - Gouda. Bij StedenbaanPlus werd het werkgebied van deze spoorlijnen nog aangevuld met de spoorlijnen Leiden - [[Station Utrecht Centraal|Utrecht Centraal]], Leiden - Gouda (de [[RijnGouwelijn]]), Dordrecht - Gorinchem (de [[MerwedeLingelijn]]) en Rotterdam - Hoek van Holland. Deze laatste spoorlijn is in 2019 omgebouwd tot een [[Hoekse Lijn|metrolijn]] ([[Hoekse Lijn]]) en toegevoegd aan de [[Rotterdamse metro]].
 
== Openbaar vervoer ==▼
 
===Treinen===
Het spoor van Stedenbaan bestaat uit de spoorlijnen:
*[[Station Leiden Centraal|Leiden]] - [[Station Dordrecht|Dordrecht]] v.v.
*[[Station Den Haag Centraal|Den Haag Centraal]] - [[Station Gouda|Gouda]] v.v.
*[[Station Rotterdam Centraal|Rotterdam Centraal]] - Gouda v.v.
 
Op de lijn Leiden - Dordrecht zal op termijn zes maal per uur een [[Sprinter (treindienstsoort)|sprinter]] rijden en tussen de sprinters door intercity's die stoppen op de grotere stations.<ref>http://www.zuid-holland.nl/contentpagina.htm?id=67018</ref> Hiervoor is het noodzakelijk dat alle spoorlijnen op dit traject viersporig worden. Voor een groot deel is dit inmiddels gerealiseerd, alleen het traject tussen Rijswijk en Schiedam is nog tweesporig. Met de komst van de [[Willem van Oranjetunnel]] is het mogelijk dat het traject tussen Rijswijk en Delft Zuid viersporig wordt. Nadat eerst was besloten in de nieuwe spoortunnel twee sporen alleen in casco te realiseren is het realiseren van de viersporigheid zelf nu in uitvoering. Dit zal medio 2024 worden afgerond.▼
 
Bij StedenbaanPlus werd het werkgebied van deze spoorlijnen nog aangevuld met de spoorlijnen:
* Leiden - [[Station Utrecht Centraal|Utrecht Centraal]]
* Leiden - Gouda (de [[RijnGouwelijn]])
* Dordrecht - Gorinchem (de [[MerwedeLingelijn]])
* Rotterdam - Hoek van Holland
 
Deze laatste spoorlijn is in 2019 omgebouwd tot een [[Hoekse Lijn|metrolijn]] ([[Hoekse Lijn]]) en toegevoegd aan de [[Rotterdamse metro]].
 
===Andere vormen van openbaar vervoer===
Naast openbaar vervoer via spoor wordt StedenbaanPlus aangevuld met hoogwaardig busvervoer, [[tram]]s, [[Metro (vervoermiddel)|metro's]] en [[lightrail]]concepten.<ref>[https://web.archive.org/web/20131217113159/http://www.stedenbaanplus.nl/content/stedenbaan Stedenbaan]</ref>. In de regio Haaglanden gebeurt dit onder de paraplu [[RandstadRail]]. Nieuwe HOV-buslijnen worden aangelegd op trajecten waar een railverbinding (nog) niet rendabel is.▼
 
===Nieuwe stations===
Anders dan bij Randstadspoor is het bij Stedenbaan niet de bedoeling om een groot aantal nieuwe treinstations te bouwen. Binnen Stedenbaan is het meer de bedoeling om de al bestaande stations te versterken. Eén nieuw treinstation is inmiddels geopend (Lansingerland-Zoetermeer), op enkele andere nieuwe stations wordt gestudeerd. Het station Delft Zuid wordt grootschalig aangepast en heeft de nieuwe naam [[Station Delft Campus]] gekregen.▼
 
====Station Lansingerland-Zoetermeer====
[[Station Lansingerland-Zoetermeer]] ligt aan de oostkant van Zoetermeer op de spoorbaan Den Haag - Gouda, op de grens van Zoetermeer met Bleiswijk<ref>https://web.archive.org/web/20140612180906/http://www.bleizo.nl/vervoersknoop/</ref>. [[RandstadRail 4]] wordt doorgetrokken tot aan dit nieuwe station en ook de [[ZoRo-bus]] van Zoetermeer naar Rotterdam doet station Lansingerland-Zoetermeer aan. Hierdoor vormt Lansingerland-Zoetermeer een openbaar-vervoersknooppunt waar automobilisten kunnen overstappen op de sprinters naar Gouda of Den Haag, via RandstadRail naar de binnenstad van Zoetermeer en Den Haag kunnen reizen of met de ZoRo-snelbus snel in Rotterdam Centrum kunnen komen. In 2014 is het besluit om Lansingerland-Zoetermeer aan te gaan leggen definitief genomen nadat de rijksoverheid een financiële bijdrage toezegde.<ref>http://www.rijksoverheid.nl/bestanden/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2014/06/16/uitkomst-besluitvorming-station-bleizo/uitkomst-besluitvorming-station-bleizo.pdf</ref> Station Lansingerland-Zoetermeer is eind 2018 geopend. De komst van Lansingerland-Zoetermeer was jarenlang onzeker, mede omdat de NS moeite had om een extra stop van de sprinter op het traject Den Haag - Gouda in te passen. Maar in de dienstregeling 2019 is dat gelukt.
 
▲Naast openbaar vervoer via spoor wordtwerd StedenbaanPlus aangevuld met hoogwaardig busvervoer, [[tram]]s, [[Metro (vervoermiddel)|metro's]] en [[lightrail]]concepten.<ref>[https://web.archive.org/web/20131217113159/http://www.stedenbaanplus.nl/content/stedenbaan Stedenbaan]</ref>. In de regio Haaglanden gebeurtgebeurde dit onder de paraplu [[RandstadRail]]. Nieuwe HOV-buslijnen wordenwerden aangelegd op trajecten waar een railverbinding (nog) niet rendabel is.
===Mogelijke nieuwe stations===
====Dordrecht Copernicusweg====
De gemeente Dordrecht overweegt [[station Dordrecht Zuid]] te verplaatsen naar de richting Copernicusweg.
 
▲== OpenbaarUitbreiding openbaar vervoer ==
====Rotterdam Stadionpark====
▲OpIn 2007 werden afspraken met de NS gemaakt om de frequentie van sprinters en intercity's op de lijn LeidenDordrecht - DordrechtLeiden zalte opverhogen termijnvan zes4 maalnaar 6 per uur eenzodra [[Sprinterer (treindienstsoort)|sprinter]]voldoende zicht op reizigersgroei rijdenwas en tussener devoldoende sprintersspoorcapaciteit doorbeschikbaar intercity'szou diekomen stoppen(met opname deviersporigheid grotereRijswijk-Delft stationsZuid).<ref>http://www.zuid-holland.nl/contentpagina.htm?id=67018</ref> Hiervoor is het noodzakelijk dat alle spoorlijnen op dit traject viersporig worden. Voor een groot deel is dit inmiddels gerealiseerd, alleen het traject tussen Rijswijk en Schiedam is nog tweesporig. Met de komst van de [[Willem van Oranjetunnel]] is het mogelijk dat het traject tussen Rijswijk en Delft Zuid viersporig wordt. Nadat eerst was besloten in de nieuwe spoortunnel twee sporen alleen in casco te realiseren is het realiseren van de viersporigheid zelf nu in uitvoering. Dit zal medio 2024 worden afgerond.
Station [[station Rotterdam Stadionpark|Rotterdam Stadionpark]] is een mogelijk nieuw treinstation dat bij de in Rotterdam te ontwikkelen nieuwe Sportcampus rondom de [[Nieuwe Kuip]]. Dit station komt dan in plaats van het [[halte Rotterdam Stadion]] waar nu slechts af en toe treinen stoppen. Ook de [[Zuidtangent (Rotterdam)|Zuidtangent]], een mogelijke nieuwe metrolijn in Rotterdam die de metrostations [[Kralingse Zoom (metrostation)|Kralingse Zoom]] en [[Zuidplein (metrostation)|Zuidplein]] verbindt, is in deze plannen opgenomen.
 
▲Anders dan bij Randstadspoor is het bij Stedenbaan niet de bedoeling om een groot aantal nieuwe treinstations te bouwen. Binnen Stedenbaan is het meer de bedoeling om de al bestaande stations te versterken. EénSlechts één nieuw treinstation is inmiddels geopend ([[Station Lansingerland-Zoetermeer]]), op enkele andere nieuwe stations wordtwerd gestudeerd maar hier zijn geen definitieve besluiten over genomen. Het station Delft Zuid wordt grootschalig aangepast en heeft de nieuwe naam [[Station Delft Campus]] gekregen.
Andere stations die genoemd worden in de plannen Stedenbaan, maar waarvan de komt nog onzeker is, zijn:
* [[station Dordrecht Leerpark|Dordrecht Leerpark]]
* [[Gouda Gouweknoop]]
* [[station Schiedam Kethel|Schiedam Kethel]]
 
== Ruimtelijke ordening ==
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Stedenbaan"