Schietspoel: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting Labels: Ongedaan gemaakt Visuele tekstverwerker |
Versie 58071314 van 81.244.245.213 (overleg) ongedaan gemaakt. Label: Ongedaan maken |
||
Regel 1:
[[Bestand:Shuttle with bobin.jpg|100px|thumb|Schietspoel]]
Een '''schietspoel''' of '''snelspoel''' is een verbetering van de voordien gebruikte smiet- of [[werpspoel]] en wordt gebruikt in een [[weefgetouw
De schietspoel is in [[1733]] gepatenteerd door de Engelse [[Weven|wever]] [[John Kay (schietspoel)|John Kay]]. De oude Engelse naam is ''flying shuttle''. Een schietspoel bestaat uit een rechte houten schuit waarvan beide uiteinden puntig toelopen en met ijzer zijn versterkt. In de spoel bevindt zich een klosje waarop het [[Inslag (textiel)|inslag]]garen is gewonden. De spoel bevindt zich in een langwerpige spoelbak met daarin een stootkussen. Ze wordt via het stootkussen door de [[Schering (textiel)|schering]] (de ''sprong'') geslagen en schiet dan aan de andere zijde in een soortgelijke bak. Tijdens de beweging van de schietspoel wordt het inslaggaren in het [[Textiel|weefsel]] gebracht. De kracht op het stootkussen wordt geleverd via een zweepmechanisme dat in werking wordt gezet door aan een touwtje te trekken. De wever had hiervoor slechts één hand nodig, terwijl het gebruik van de werpspoel twee handen vereiste. De nieuwe weefmachines werden in Nederland pas omstreeks 1830 op grote schaal ingevoerd. De uitvinding van John Kay was een verbetering, de productiesnelheid was veel hoger dan met de werpspoel terwijl er slechts een geringe investering vereist was.
De vaardigheid om met de schietspoel te werken werd bijgebracht op zogenaamde ''weefscholen''. De schietspoel vereiste echter veel minder vaardigheid dan de werpspoel, en het werken ermee kon al na enkele weken beginnen, terwijl een wever wel twee jaar nodig had om volleerd met de werpspoel om te kunnen gaan.
[[Bestand:WLANL - jpa2003 - Handweefgetouw, Herm. Schroers (Krefeld), ca 1850-1900 (01693).jpg|thumb|Handweefgetouw, detail met zweep en schietspoel]]
| |||