Aliquotregister: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
Een '''Aliquot''' (ook ''boventoonregister'' of ''aliquootregister'') is een [[Register (orgel)]] van een [[pijporgel]], waarbij niet de aangeslagen noot van de toets van het klavier, maar een boventoon ervan weerklinkt. Aliquootregisters behoren tot de [[vulstem]]men in het orgel en komen enkelvoudig of samengesteld voor.
In eerste instantie waren samengestelde vulstemmen alleen [[Plenum (orgel)|plenum]]registers, bijvoorbeeld [[Mixtuur (orgelregister)|mixtuur]] en/of [[cimbel]] en/of scherp. Dergelijke mixtuurregisters worden in feite niet tot de aliquoten gerekend. Later werden er ook samengestelde vulstemmen als soloregisters gebouwd ([[sexquialter]] en [[cornet (orgel)|cornet]]).
Vanaf de eerste helft van de 19e eeuw begonnen aliquoten aan populariteit in te boeten. Vaak werden ze als 'schreeuwers' in het orgel beschouwd. In eerste instantie werden ze in kleinere en vaak ook lagere samenstelling gebouwd. Later, bijvoorbeeld bij [[Aristide Cavaillé-Coll]], werden ze vrijwel volledig weggelaten; alleen de cornet hield zich nog redelijk staande.
| |||