Gebruiker:TheBartgry/Kladblok: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 17:
}}
 
'''Leven''' is een com­plex van ei­gen­schap­pen en func­ties van [[organisme|ge­or­ga­ni­seer­de we­zens]] en het zich-be­vin­den in de toe­stand waar­in de­ze op na­tuur­lij­ke wij­ze wer­ken. Levende organismen zijn [[Materie|materiële entiteiten]] die zich in stand houden door middel van biologische processen, zoals [[zelforganisatie]], [[fysiologie|regulatie]] en [[voortplanting (biologie)|voortplanting]].<ref>{{Citeer boek|auteur = Campbell, N. |datum = 2017|titel = Biology: A Global Approach, 11th edition|uitgever = Pearson Education|plaats = New York|ISBN = 978-1-292-17043-5 |taal = en|chapter=Chapter 1: Biology and Its Themes}}</ref> Er zijn veel verschillende vormen van leven, zoals [[planten]], [[dierenrijk|dieren]], [[schimmels]], [[protisten]], [[archaea]] en [[bacteriën]]. De wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van leven heet de [[biologie]].
 
Het begrip ''leven'' omvat een grote verscheidenheid aan betekenissen die afhankelijk van de context sterk uiteenlopen. Er bestaat geen sluitende definitie waarmee het onderscheid tussen de [[natuur (werkelijkheid)|levende natuur]] en de overige werkelijkheid wordt aangegeven en waarvan de bepalingen op alle organische systemen van toepassing zijn.<ref>{{nl}}{{sc|Holderegger, A.}} (2017). ''Lexicon van de Ethiek''. "[https://www.ensie.nl/lexicon-van-de-ethiek/leven "Leven – betekenis en defintie]", geraadpleegd op 01-12-2020.</ref> De moderne biologie definieert leven door de [[Levensverrichting|verrichtingen]] die een levend wezen vertoont te karakteriseren: [[homeostase (fysiologie)|handhaving]] van het inwendig milieu, energiewisseling met de omgeving ([[stofwisseling|metabolisme]]), [[groei (fysiologie)|groei]] en ontwikkeling in een welbepaalde [[levenscyclus]], [[adaptatie (biologie)|aanpassing]] aan de omgeving en [[evolutie (biologie)|evolutie]].
Er is momenteel geen consensus over de definitie van leven. De meeste definities zijn gebaseerd op een beschrijving van de [[Levensverrichting|verrichtingen]] die een levend wezen vertoont: levende wezens zijn [[open systeem|open systemen]] die hun inwendige milieu in stand houden, een levenscyclus onderhouden, metabolisme ondergaan, kunnen groeien, zich kunnen aanpassen aan hun omgeving, reageren op prikkels, zich voortplanten en evolueren. Andere definities wijzen op de complexiteit van de inwendige structuur en de autonome activiteit.
 
Het begrip 'leven' omvat een grote hoeveelheid betekenissen. Noch de natuur-, noch de geesteswetenschappen zijn in staat een definitie te bieden waarmee een wezenlijke onderscheid tussen natuur en nirt-natuur wordt aangegeven en waarvan de bepalingen op alle organische systemen van toepassing zijn.
 
behelzen ook niet-cellulaire levensvormen zoals [[virus (biologie)|virus]]sen en [[viroïde]]n.
 
==Definiëring en omschrijving==
Het meest basale kenmerk van het leven is het vermogen om kopieën te maken van het DNA en zich zo voort te planten, en daarnaast om de informatie uit het DNA (via [[ribonucleïnezuur|RNA]]) te vertalen naar [[eiwitten]] en [[enzym]]en. Met deze definitie worden virussen uitgesloten, die niet in staat zijn om zelf DNA of RNA te kopiëren.
 
Regel 36 ⟶ 35:
{{References|group=kleine-letter}}
==Bronnen==
{{References||2}}
}}
</noinclude>